İzahlı lüğət

ARAQÇINLI (ID - 1501)

sif. Başında araqçın olan, başına araqçın qoymuş. ..'Başı araqçınlı, uzun arxalıqlı Vaqif nə isə sayır, həm də gözünün ucu ilə ona [Qızxanıma] baxırdı. Çəmənzəminli. Göy döşəkcə üstündə oturan ağ araqçınlı...

ARAQ-VARAQ (ID - 1502)

araq-varaq eləmək hərtərəfli axtarmaq, axtarılmayan yer qoymamaq. [Dostum] bütün hökumət dairələrini bir-birinə çaxnaşdırmış, bütün şəhəri araq-varaq eləmişdi. Qantəmir. Əlində zənbil bazardan qayıdan Xanım Balacayevə içəriyə...

ARALAMA (ID - 1503)

“Aralamaq”dan f.is.

ARALAMAQ (ID - 1504)

f 1. Bitişik, yaxud yan-yana duran şeyləri kənara çəkib bir-birindən ayırmaq, ayrı qoymaq. Pəncərənin pərdəsini aralamaq. Kolları aralayıb yol açmaq.
Açmaq. Kitabı aralayıb baxmaq. Ağzını aralayıb bir söz demir.
Zorla başqa-başqa...

ARALANDIRMA (ID - 1505)

“Aralandırmaq”dan f.is.

ARALANDIRMAQ (ID - 1506)

b a x aralamaq.

ARALANMA (ID - 1507)

“Aralanmaq”dan f.is.

ARALANMAQ (ID - 1508)

f 1. Bir-birindən ayrılmaq, uzaqlaşmaq. Atlılar aralanaraq hərə bir tərəfə getdi. - Aralanır buludlar, təravətlənir otlar. A.Səhhət. Sədrəddin bəydən aralanandan sonra, indi iki gün idi ki, muzdur Məşədi Əsgər öz arvad və uşağı...

ARALAŞDIRILMA (ID - 1509)

“Aralaşdırılmaq”dan fis.

ARALAŞDIRILMAQ (ID - 1510)

məch. Bir-birindən ayrılmaq, uzaqlaşdırılmaq, kənara çəkilmək.

ARALAŞDIRMA (ID - 1511)

“Aralaşdırmaq”dan f.is.

ARALAŞDIRMAQ (ID - 1512)

f Dalaşanları birbirindən ayırmaq, uzaqlaşdırmaq, kənara çəkmək. Molla aralaşdırır, ona da bir-iki yumruq dəyir. S.S.Axundov. Qoca qarılar harayçılıq edib bunları [dalaşanları] aralaşdırardılar. H.Sarabski.

ARALAŞMA (ID - 1513)

“Aralaşmaq”dan f.is.

ARALAŞMAQ (ID - 1514)

f. 1. Ayrılmaq, ayrı düşmək, aralı düşmək, uzaqlaşmaq, əlaqəni kəsmək.
2. Seyrəkləşmək.

ARALATDIRMAQ (ID - 1515)

icb. Üçüncü şəxs vasitəsi ilə aralatmaq. [Xan:] Mən onun başını bədənindən aralatdıraram, onda bilər ki, nökər bayatı deyib, xanı yuxudan oyatmaz. Çəmənzəminli.

ARALATMAQ (ID - 1516)

icb. Aralamağa məcbur etmək.

ARALI (ID - 1517)

zərf 1. Bir-birindən bir qədər uzaq, arada bir qədər məsafə qoyaraq. Xasay atlıların bir-birindən aralı getməsini məsləhət gördü. M.Hüseyn. Kəhər kövşənin ortasında, yoldan xeyli aralı uçuq bir xarabalığın səmtinə çatırdı....

ARALIQ (ID - 1518)

is. 1. İki şey arasındakı boşluq,
boş yer; iki yerin arası; ortalıq, orta, ara. Aralıqda qalan şeyləri götürün. Aralıqda gəzib işə mane olma.
// Bir neçə otaq və sairə arasındakı açıq yer. Samovarı aralıqda qoy. Kömür...

ARAM (ID - 1519)

is. [fars.] Sakitlik, qərar, rahatlıq, dinclik, sükut; səbir, dözüm. Hənuz vəsldir, ey mah, yoxdur aramın; Nə növ bəs keçəcək mən fəqirə hicranın? S.Ə.Şirvani. Xudayar bəyin bu fikrə düşəndən bir dəqiqə aramı yoxdu. C.Məmmədquluzadə....

ARAMA (ID - 1520)

“Aramaq”dan fis.

ARAMAQ (ID - 1521)

/ Axtarmaq. Sən mükafatım insanlığa xidmətdə ara; Əbədi zövqü, təsəllini həqiqətdə ara. A.Səhhət. Mühəndis yenə də öz dəftərçəsinin neft ilə yağlanmış vərəqlərini aramağa başladı. B.Talıblı.
Arayıb axtarmaq -...

ARAMCA (ID - 1522)

zərf Aramla, aram surətdə, ağır-ağır, yavaş-yavaş, yavaşca. [Bülənd] aramca atın cilovunu çəkir, at da ehtiyatla rahat addımlayırdı. Ə.Əbülhəsən.

ARAMGAH (ID - 1523)

is. [fars.] tənt. 1. İstirahət yeri, dayanılan yer; məskən, mənzil. Bu, bəzmixasi-ünsdür, aramgahi qüdsdür. Nəbati.
2. məc. Qəbir mənasında. Bura hündür, qübbəli divarları və qübbəsi başdan-başa kaşılarla örtülmüş bir...

ARAMLI (ID - 1524)

sif. 1. Səbirli, dözümlü.
Ağır, yavaş.

ARAMSIZ (ID - 1525)

1. sif. Aramı olmayan, qərar tapmayan, qərarsız, narahat; səbirsiz, dözümsüz. Həsən tramvay duracağında .. aramsız bir ürək çırpıntısı ilə Dilaranı gözləyirdi. M.İbrahimov.
zərf Səbirsizliklə. Havva qonağı aramsız gözləyirdi....

ARAMSIZLIQ (ID - 1526)

is. Qərarsızlıq, rahatsızlıq; səbirsizlik.

ARAN (ID - 1527)

is. Azərbaycanda: yaylaq yerlərə nisbətən alçaq və iqlimcə isti olan yerlər. Azərbaycanın əsas aran yerləri Muğan, Qarabağ, Şirvan və Mil düzləri hesab olunur. Yayda aran çox isti olur. - Əziziyəm bağ ilən; Bağça ilən, bağ...

ARANÇI (ID - 1528)

is. məh. köhn. 1. Yayda yaylağa köçməyib, öz təsərrüfatında qalıb işləyən kəndli.
// Aran yerlərdə yaşayan adam.
Arançılar damların üstündə, talvarlarda özlərinə yer salmışdılar. Qazma daxmalarda oturmaq mümkün...

ARANÇILIQ (ID - 1529)

is. köhn. Arançının işi, peşəsi.

ARANJİMAN (ID - 1530)

is. mus. 1. Bəstələnmə, tərtib etmə.
2. Uyğunlaşdırma.

ARANLI (ID - 1531)

is. dan. Həmişə aranda yaşayan adam.

ARANLIQ (ID - 1532)

is. Aran yerlər.

ARANMA (ID - 1533)

“Aranmaq”dan fis.

ARANMAQ (ID - 1534)

məch. Axtarılmaq. Orda hər şey alın təri və zəhmətdən yaranardı; Yaşamaqçın ən müqəddəs, təmiz yollar aranardı. M.Dilbazi.

ARASIKƏSİLMƏZ (ID - 1535)

sif. Arası kəsilməyən, bir an belə dayanmayan, sürəkli, fasiləsiz. Arasıkəsilməz həmlə. Arasıkəsilməz yağış.
Çöldə çaqqalların ulaşması və cırcıramanın arasıkəsilməz nəğməsindən başqa, heç bir şey çayxananın...

ARA-SIRA (ID - 1536)

zərf Arabir, bəzən, hərdənbir, bəzi vaxt, bəzi hallarda, vaxtdan-vaxta. Səhərlərə məxsus olan nəsimdən ara-sıra yarpaqlar qımıldanır.. Yarpaqlar arasına sığınmış quşcuğazlar səs-səsə verib ötüşürdü.
Şaiq. Kənddə...

ARAŞDIRICI (ID - 1537)

is. Axtarıcı, yoxlayıcı.
// Tədqiqatçı. Araşdırıcı məsələyə sistemli yanaşmalıdır.

ARAŞDIRILMA (ID - 1538)

“Araşdırılmaq”dan f.is.

ARAŞDIRILMAQ (ID - 1539)

məch. Axtarılmaq, yoxlanılmaq.
// Tədqiq edilmək.

ARAŞDIRMA (ID - 1540)

1. “Araşdırmaq”dan f.is.
is. Tədqiqat. Elmi araşdırmalar. Azərbaycan şifahi xalq ədəbiyyatına dair son araşdırmalar.

ARAŞDIRMAQ (ID - 1541)

f. Axtarmaq, yoxlamaq. [Xəfiyyələr] küçədə gedən arvadların bağlamalarını belə açıb araşdırırlar. M.S.Ordubadi. Kərim bəy əlini cibinə salıb araşdırdı. Mir Cəlal.
// Tədqiq etmək, təhlil etmək. [Qəhrəman] uşaqda olan...

ARAŞQIN (ID - 1542)

b a x araqçın. Araşqını dəstə qoy; Endirib göz üstə qoy; Gətir bütün dərdləri; Dərdimin düz üstə qoy. (Bayatı).

ARAŞMAQ (ID - 1543)

f. məh. Axtarmaq, aramaq; soraqlaşmaq, xəbər almaq. Kimin kim eşq bağlar əl-ayağın, dəxi açılmaz; Bu müşkül mənini çox kimsədən Qövsi araşıbdır. Qövsi.

ARAT (ID - 1544)

is. k.t. Şumlanıb sulanmış, toxum səpilmiş yer.
// Toxum səpmədən əvvəl şumun sulanması. Arat torpağın fiziki xassəsini yaxşılaşdırır. - Arat olunmuş torpaq yaxşı qurumayıb, havalar mane olur. M.Hüseyn.
□ Arat(a) qoymaq,...

ARATLAMA (ID - 1545)

“Aratlamaq”dan f.is.

ARATLAMAQ (ID - 1546)

f məh. Arata qoymaq (b a x arat).

ARAVURAN, ARAVURUŞDURAN (ID - 1547)

bax araqarışdıran.

ARAYATI (ID - 1548)

zərf məh. Arada bir gecə yatmaqla (bir günlükdən uzaq olan yol haqqında).

ARAYICI (ID - 1549)

sif. və is. Axtaran, arayan.

ARAYIŞ (ID - 1550)

is. 1. Arama, axtarma işi.
Bir şey haqqında şifahi və ya yazılı məlumat. Arayış almaq. Arayış vermək. Arayış üçün müraciət etmək. Arayışa möhür vurdurmaq. Arayış kitabçası (məlumat kitabçası). - [Dəmirov] telefona yaxınlaşıb...

Bu səhifə dəfə baxılıb

......
Insert Error: Table './shagird_myusers/spam_checker' is marked as crashed and last (automatic?) repair failed