İzahlı lüğət
AĞIRLIQ (ID - 501)is. 1. Ağır şeyin halı (yüngüllük ziddi). Yükün ağırlığı. Daşın ağırlığı.
Ağır şey, yük. Ağırlıq qaldırmaq. Ağırlıq qaldıran idmançı. - Qəssab bilmədi ki, bu xalqın nədən; Özü ağırlıqda qəm yükü vardır...... |
AĞIRSANBALLI (ID - 502)b a x ağır 14-cü mənada.
|
AĞIRSƏNGİN (ID - 503)sif. [ağır və fars. səngin] Ağırtəbiətli, ciddi, təmkinli.
|
AĞIRSIMAQ (ID - 504)məh. b a x ağırlaşmaq 6-cı mənada.
|
AĞIRTAXTALI (ID - 505)sif. dan. Təşəxxüslü, ağır, azdanışan, özünü ciddi göstərməyə çalışan. Mehdiqulu ağırtaxtalı bir oğlandı, hələmhələm canına isti keçməzdi. Mir Cəlal.
|
AĞIRTƏBİƏT(Lİ) (ID - 506) b a x ağır 14-cü mənada. Ağırtəbiətli adam. - Nurəddin .. anasından sonra birdən-birə dəyişir, .. ağırtəbiətli bir uşaq olur. S.S.Axundov.
|
AĞIRTƏRPƏNƏN (ID - 507)sif. Ağır hərəkət edən və ya çox ağır-ağır iş görən, tələsməyən, atil. Ağırtərpənən adam.
|
AĞIRTƏRPƏNİŞLİ (ID - 508)b a x ağırtərpənən.
|
AĞIRYANA (ID - 509)sif. dan. 1. Münasib, yaraşan, ləyaqətli. Ağıryana paltar.
2. Ağır, ciddi. Ağıryana adam. |
AĞIRYÜKLÜ (ID - 510)sif. Ağır yüklənmiş, ağır yüklər daşıyan. Ağıryüklü qatar. - Ağıryüklü fayton .. bir döngədə aşıb, oxu və çarxı sındı. S.S.Axundov.
|
AĞIR-YÜNGÜL (ID - 511)is. Ev şeyləri, müxəlləfat, şey-şüy (bəzən qiymətli şeylər, qızılgümüş mənasında da işlənir). Lotular qalxıb hərə öz yorğan-döşəyini və evdə olan, ağırdan-yüngüldən nə varsa yığışdırandan sonra, İsfahan deyib,...
|
AĞIRZƏHMLİ (ID - 512)sif. dan. Qorxunc, dəhşətli, çox acıqlı, üz-gözündən acıq tökülən, heybətli, çox zəhmli.
|
AĞIZ1 (ID - 513)is. 1. İnsan və heyvanların üzlərinin alt tərəfındə, alt və üst çənələri arasında yerləşən, yeyib-içməyə və səs çıxarmağa məxsus üzv. Ağzını yaxalamaq. Ağzı ilə nəfəs almaq. Ağzı acı dadmaq. Dişsiz ağız. Ağız...
|
AĞIZ2 (ID - 514)b a x ağuz.
|
AĞIZAALINMAZ (ID - 515)sif. Çox biədəb, ədəbsiz, nalayiq. Ağızaalınmaz söz.
|
AĞIZABAXAN (ID - 516)sif. dan. Öz fikri olmayıb, başqalarının sözü ilə hərəkət edən.
|
AĞIZBAAĞIZ (ID - 517)zərf 1. Tamam, lap dolu, ləbələb, ağzına qədər. Qab ağızbaağız doludur. Qazanı ağızbaağız doldurmaq. Teatrın zalı ağızbaağız camaatla doludur. - Gecə isə çənlər ağızbaağız neftlə dolardı. H.Sarabski.
2. Ağızdan-ağıza,... |
AĞIZ-BURUN (ID - 518)is. dan. Surət, sifət.
// Zahiri görünüş, görkəm. [Pası:] Ucqardakı ağzıburnu hisli kaha kimindir? S.Rəhimov. □□ Ağız-burun bəhəm eləmək - təşəxxüslənmək, özünü çəkmək, həddini aşmaq, başa çıxmaq, qudurmaq.... |
AĞIZ-BURUNLU (ID - 519)sif. dan. Görkəmli, zahiri görkəmi yaxşı, abırlı.
|
AĞIZCIQ (ID - 520) |
AĞIZDAN (ID - 521)zərf 1. Şifahi olaraq, yazı ilə deyil, dil ilə, dilcavabı. Ağızdan söyləmək.
2. Əzbər, əzbərdən. Şeri ağızdan bilmək. |
AĞIZDANDOLMA (ID - 522)sif. köhn. Keçmişdə lüləsi ağzından doldurulan tüfəng və s. Ağızdandolma tüfəng. - Adamın diqqətini, hər şeydən əvvəl, həyətin baş tərəfindəki ağızdandolma yoğun lüləli bir top cəlb edirdi. P.Makulu.
|
AĞIZDOLUSU (ID - 523)zərf 1. Özünün doğru, haqlı olduğuna inanaraq, təşəxxüslə, lovğa-lovğa. Ağızdolusu demək. - [Qurban Mərəndinin] Marağanın meyvə bağlarından, quru əriyinin məziyyətlərindən ağızdolusu danışaraq, üç ildə bir dəfə də...
|
AĞIZLAMAQ (ID - 524)f. dan. 1. Ağzı ilə qoparmaq, ağzı ilə dartmaq, ağzını toxundurmaq.
2. məc. Töhmətləndirmək, acıqlanmaq, üstünə qışqırmaq; nəsihət vermək. |
AĞIZLAŞMA (ID - 525)“Ağızlaşmaq”dan f.is.
|
AĞIZLAŞMAQ (ID - 526)qarş. 1. Bir-biri ilə sözləşmək, söz-sözə gəlmək; dillə dalaşmaq, söyüşmək. Qoca .. Dağbaşevlə ağızlaşdığını və heç kəsi vecinə almadığını bir daha nəzərindən keçirirdi. S.Rəhimov. Mən ömrümdə söyüşməmişəm....
|
AĞIZLI (ID - 527)sif. 1. Ağzı olan (b a x ağız1 2-ci mənada). Ağızlı şüşə. Ağızlı qab.
Kəsici tərəfi olan (alət və s. haqqında). Bir odlu vulkandan yadigarmıdır; O xəncər ağızlı daş çalpaları? S.Vurğun. məc. dan. Dilli, dilavər,... |
AĞIZLIQ (ID - 528)is. 1. Duru şeyləri bir qabdan başqa ağzı dar qaba tökmək üçün yuxarısı enli, aşağısı dar cihaz; qıf.
Qab və s.-nin ağzına qoyulan qapaq, tıxac və s. Atın və başqa heyvanların ağzına vurulan saman torbası. // Qapan... |
AĞIZOTLUQ (ID - 529)is. köhn. Çaxmaqlı tüfəngin və ağızdan doldurulan topun ağızotu tökülən yeri.
|
AĞIZOTU (ID - 530)is. köhn. Keçmişdə çaxmaqlı tüfəngi və ağızdan doldurulan topu atmaq üçün onların ağızotluğuna tökülən barıt.
|
AĞIZSIZ (ID - 531)sif. 1. Ağzı olmayan (b a x ağız1 2 və 5-ci mənalarda).
Küt, kəsərsiz (silah və s.). məc. dan. Dilsiz-ağızsız, sözü keçməyən, sözü kəsərsiz; aciz, məzlum, fağır, cəsarətsiz. O, çox ağızsız adamdır. Adam bu qədər... |
AĞIZSIZLIQ (ID - 532)is. dan. Ağzında kəsər olmama, sözü keçməmə, dilsizlik; acizlik məzlumluq, fağırlıq, cəsarətsizlik.
|
AĞIZSÜRÜTMƏSİ (ID - 533)b a x ağızucu. Tütünçüoğlu bu haqda danışmağa könlü yoxmuş kimi ağızsürütməsi dedi.. M.S.Ordubadi. Həmzə ağızsürütməsi bir neçə şey dedi. Ə.Əbülhəsən.
|
AĞIZUCU (ID - 534)zərf Könülsüz, etinasız, başdansovma. Kişi bir az fikirləşdi, sonra ağızucu cavab verdi. S.Rəhimov. Xanpəri qardaşı oğlunun suallarına ağızucu cavab verib onu başdan eləməyə çalışdı. Ə.Vəliyev.
|
AĞKİRPİK (ID - 535)is. bot. Xalq arasında heyvanlar üçün dərman kimi işlədilən bir ot.
|
AĞKÖYNƏK(Lİ) (ID - 536) is. Köhnə məişətdə: aşura günü əyninə ağ köynək geyərək, baş yaran mövhumatçı. ..Qurban kəsmək, imam təziyəsi və qışqırıqlı və cəlallı məhərrəm təziyəsi və ağköynək büsatı olardı. C.Məmmədquluzadə. Ağköynəklər...
|
AĞQANADLI (ID - 537)sif. Qanadları ağ olan. Məktəb damına qonub bu ağqanadlı quşlar; Güldü ağızdolusu qəhrəmanlarla birgə. S.Rüstəm.
|
AĞQIZIL (ID - 538)b a x platin.
|
AĞQOYUNLULAR (ID - 539)cəm, tar. XV əsrdə Cənubi Azərbaycanda və ona qonşu olan bəzi ölkələrdə hakimiyyət sürmüş oğuztürkmən qəbilələrindən biri.
|
AĞQVARDİYAÇI (ID - 540)is. tar. Ağ qvardiya (b a x qvardiya) sıralarında olub, sovet hökuməti əleyhinə mübarizə etmiş adam. [Dəmirov:] Görünür ki, haranın ağqvardiyaçısı isəgəlib, buradagizlənibdir. S.Rəhimov.
// Sif. mənasında. Ağqvardiyaçı... |
AĞLABATAN (ID - 541) |
AĞLABATMAZ (ID - 542)sif. Ağıl qəbul etməyən, ağla sığmayan, məntiqə uymayan, məntiqsiz.
|
AĞLABATMAZLIQ (ID - 543)is. Ağıl qəbul etməmə, ağla sığmamazlıq, inanıla bilməməzlik, məntiqə uymamazlıq, məntiqsizlik.
|
AĞLADICI (ID - 544)sif. 1. Ağladan, gözyaşardıcı. Ağladıcı qaz. Ağladıcı bomba.
2. Təsirli, yanıqlı, acmacaqlı, təəssüflü. Ağladıcı səs. Ağladıcı sözlər. Ağladıcı hadisə. Ağladıcı vəziyyət. |
AĞLAGƏLMƏZ (ID - 545)sif. İmkansız, təsəvvür edilməsi mümkün olmayan, həqiqətə uyğun olmayan; fövqəladə; çox böyük, çox güclü. Ağlagəlməz hadisə. Ağlagəlməz hiylə. Ağlagəlməz fikir. - [İmran:] İnsanın həyatında çox qəribə, ağlagəlməz...
|
AĞLAĞAN (ID - 546)sif. və is. 1. Çox ağlayan, həmişə ağlayan, tez-tez ağlayan. Ağlağan uşaq. - Çoxlarının bezdiyi və uzaq qaçdığı.. ağlağan uşaqları Nazimə sanki əfsun ilə ələ alır, sakit edir(di).. Mir Cəlal.
məc. Həmişə halından... |
AĞLAĞANLIQ (ID - 547)is. 1. Tez-tez, daim ağlamaq xasiyyəti.
2. məc. Həmişə halından şikayət və narazılıq etmək xasiyyəti, həmişə öz həqiqi vəziyyətini pis göstərməyə çalışmaq xasiyyəti. |
AĞLAMA (ID - 548)1. “Ağlamaq”dan f.is.
2. məc. Fəryad. Nəriltisi, ağlaması onun bənzər tufana; Göz yaşının qətrələri sıçrar o yan-bu yana. A.Səhhət. |
AĞLAMAQ (ID - 549)f 1 Şiddətli ağrı, ruhi sarsıntı və ya başqa bir ağır təəssürat nəticəsində göz yaşı axıtmaq. Sevincdən ağlamaq. Sancıdan ağlamaq. Uşaq ağlayır. - Gözüm yaşı qəmimdən ağlamaqdan döndü dəryaya; Məni axır həlak eylər...
|
AĞLAMALI (ID - 550)sif. Pis, faciəli, çox ağır, acmacaqlı. [Cahan:] A balam, ağlamalı günlər keçdi, indi isə sevinməli, xoşlanmalı günlərimiz gəlibdir. Ə.Haqverdiyev.
|
Bu səhifə dəfə baxılıb
Rus dili kursu
Tam məlumat...
Autocad və 3DS max kursları
Tam məlumat...
Məktəbəqədər və ibtidai sinif hazırlığı
Tam məlumat...
......