İzahlı lüğət

MALÇƏKƏN (ID - 27749)

bax qapançı.

MAL-DAVAR (ID - 27750)

b a x mal-qara.

MALDAR (ID - 27751)

is. [ər. mal və fars. ...dar] Ev heyvanları saxlamaqla məşğul olan kəndli və ya kənd təsərrüfatı. // Sif. mənasında. Bahar fəsli maldar kəndlilər buraya köçüb alaçıqlar qurarlar və orada .. mallarını otladarlar. S.S.Axundov.

MALDARLIQ (ID - 27752)

is. Kənd təsərrüfatı sahəsi kimi mal-qara saxlamaqla məşğul olma. Kəndin camaatı hamısı maldarlıqla güzəran edir, heç kəs cürət edib kənara süd sata bilməzdi. Ə.Haqverdiyev. // Sif. mənasında. Maldarlıq briqadası.

MALDİLİ (ID - 27753)

is. bot. Üstü tikanlı, yarpaqsız, enli, ətli gövdəsi olan cənub bitkisi; kaktus.

MAL-DÖVLƏT (ID - 27754)

top. [ər.] Sərvət, dövlət, əmlak, var. Mal-dövləti əlindən çıxmaq.
[Yaşlı kişi:] Görünür, Çopurun mal-dövləti [Şirinnazın] gözünü tutmuşdu. S.Hüseyn. Gəzdim dağı, dağlığı; Yoxdu onun bağlığı; Mal-dövlət gedər...

MAL-HEYVAN (ID - 27755)

b ax mal-qara. Dastanın sonrasını eşitmək üçün camaat axşam olmağı gözlədi. Elə ki, şər qarışdı, camaat malheyvanını rahat elədi, yenə toy evinə toplaşdılar. “Aşıq Ələsgər” .

MALXULYA (ID - 27756)

is. [ər. əsliyun.] Qara sevda, qara fikirlər; qəmgin, tutqun əhval-ruhiyyə; insanda baş verən səbəbsiz ruh düşkünlüyü. Elektrik çıraqları yandı və məni də qaranlıq malxulyasından oyatdı. C.Məmmədquluzadə. Malxulya etmək -...

MALXULYAÇI (ID - 27757)

sif Malxulya edən; malxulyaya meyilli adam.

MALİK (ID - 27758)

is. [ər.] Sahib, yiyə. Başqa-başqa səciyyəyə malik bu adamların adları da səciyyələrinə müvafiq idi. Çəmənzəminli. Iskəndər hərəkət etmək, fəaliyyət göstərmək, yaratmaq üçün çırpınan bir ruha malikdir. M.İbrahimov....

MALİKANƏ (ID - 27759)

MALİKİYYƏT (ID - 27760)

is. [ər.] Malik olma, sahib olma; sahiblik, yiyəlik.

MALİYYƏ (ID - 27761)

is. [ər.] 1. Dövlətə, yaxud ayrı-ayrı şəxslərə məxsus pul vəsaiti; pul. Dövlət maliyyəsi.
2. Pul işlərinin təşkili, pul dövriyyəsi və kreditlə bağlı olan. Maliyyə nazirliyi. - Kosa, mühasibi çox axtardıqdan sonra onu maliyyə...

MALİYYƏÇİ (ID - 27762)

is. 1. Maliyyə işləri mütəxəssisi.
2. köhn. Çoxlu pulu olan adam, dövlətli adam.

MALİYYƏT (ID - 27763)

is. [ər.] dan. Dəyər, qiymət, baha. [Həsən:] A başınıza dönüm, [qoyunun] maliyyəti dörd abbasıdır. Ə.Haqverdiyev.

MALİYYƏTSİZ (ID - 27764)

sif. dan. Heç bir dəyəri, qiyməti olmayan. Maliyyətsiz şey.

MALKƏLƏMİ (ID - 27765)

is. bot. Mal yemi kimi istifadə olunan kələm növü.

MAL-QARA (ID - 27766)

top. Iri və xırda buynuzlu ev heyvanları. Mal-qaramız artır. - Pəyədən mal-qaranı bəzi çıxardır qırağa; Bəzi səhraya gedir işləməyə, bəzi bağa. A.Səhhət. Nurəddinin mal-qaradan ancaq bir atı vardı. S.S.Axundov. [Cavad:] O ağacın...

MAL-QARAÇI (ID - 27767)

MAL-QARAÇILIQ (ID - 27768)

is. Mal-qara saxlama; maldarlıq.

MAL-QARALI (ID - 27769)

sif Mal-qarası olan, malqara saxlayan. Mal-qaralı həyət. - Qayib kişinin əvvəli mal-qaralı, qoyun sürülü, dövlətli bir kəndli idi. S.S.Axundov.

MALLI1 (ID - 27770)

sif Mal-qarası olan, mal-qaralı, ev heyvanı saxlayan. Mallı kəndli.

MALLI2 (ID - 27771)

sif Varlı, dövlətli. Eyləyirsən məni müşkül işə vadar, yazım? Mallı, pullu kişini zalimü qəddar yazım? Ə.Nəzmi. ..Bir mallı, dövlətli kəndlinin cavan oğlu şiddətli surətdə dəli olur. S.S.Axundov.

MAL-MADAR, MAL-MÜLK (ID - 27772)

is. dan. Var, dövlət. Mal-madar sahibi. Mal-madarı əlindən getmək. - [Paşa bəy:] Bu qədər cah-calal, ad-san, şan-şöhrət, mal-mülk əldən çıxsa dözmək olarmı? Ə.Vəliyev.

MALORUSLAR (ID - 27773)

cəm Ukraynalıların köhnə adı.

MALPƏRƏST (ID - 27774)

sif. və is. [ər. mal və fars. ...pərəst] Var-dövlətə, pula, vara həris olan, onlara pərəstiş edən; malcanlı. Malpərəst adam. Malpərəstin biridir.

MALPƏRƏSTLİK (ID - 27775)

is. Malpərəstin xasiyyəti, vara-dövlətə həris olma, pərəstiş etmə.

MAL-PUL (ID - 27776)

bax mal-dövlət.

MALSIZ1 (ID - 27777)

sif. Heyvanı olmayan, ev heyvanı saxlamayan. Malsız həyət.

MALSIZ2 (ID - 27778)

sif. Varı-dövləti olmayan; yoxsul, kasıb. Malsız adam.

MALTOZA (ID - 27779)

is. [ing.] Səməni şəkəri, təbii disaxaridlərdən biri.

MALTUSÇULUQ (ID - 27780)

is. İngilis burjua iqtisadçısı Maltusun, kapitalizm şəraitində zəhmətkeşlərin ağır vəziyyətini ictimai səbəblərlə deyil, əhalinin son dərəcə sürətli artımı ilə izah edən mürtəce nəzəriyyəsi.

MALYARİYA (ID - 27781)

[ital.] Növbəli titrətməqızdırması olan yoluxucu xəstəlik; titrətməqızdırma. Malyariyaya tutulmaq. Malyariya ilə mübarizə. - [Aydın:] Mən malyariya sahəsində işləmək istəyirəm. H.Seyidbəyli.

MALYARİYALI (ID - 27782)

sif. Malyariya xəstəliyinə tutulmuş; titrətmə-qızdırmalı.

MALYEMƏZ (ID - 27783)

is. Öz zəruri ehtiyaclarına belə pul xərcləməyən, imkanı, varı-dövləti olduğu halda korluqla yaşayan xəsis adam. Malyeməzin malını yeyərlər. (Ata. sözü). [Qoca:] Oğlum, sən nə bildin ki, ölən malyeməz imiş? “Əsli və Kərəm”...

MAMA1 (ID - 27784)

is. Doğuş zamanı kömək göstərməklə məşğul olan (keçmişdə təhsilsiz, indi isə xüsusi təhsil görmüş) qadın. Mama çox olanda, uşaq tərs gələr. (Ata. sözü). [Cahan:] Kənddə mama yoxluğu hiss edilirdi. Ə.Haqverdiyev.

MAMA2 (ID - 27785)

1. məh. bax bibi.
2. dan. Ana. Maması: - Əliş, burada niyə mürgüləyirsən? Ə.Vəliyev.

MAMAÇA (ID - 27786)

MAMAÇALIQ (ID - 27787)

is. Mamaçanın sənəti, peşəsi, işi.

MAMALIQ (ID - 27788)

is. Mamanın işi, peşəsi (b a x mama1). Nənəcan mamalıq edib qızını saxlardı. N.Nərimanov. [Ziba] özü də mamalıq texnikumunun son sinfində oxuyurdu. S.Hüseyn.

MAMIR (ID - 27789)

is. bot. Ali sporlu bitkilərdən ibtidai quruluşa malik bitki. Həyətin hündür hasarları rütubətdən mamırla örtülmüşdü. Seyidbəyli. Cığırı çox yerdə yaşıl mamır basmışdı. B.Bayramov.

MAMIRLANMA (ID - 27790)

"Mamırlanmaq” dan f.is.

MAMIRLANMAQ (ID - 27791)

f. Mamırla örtülmək, üzərində mamır bitmək. Qaya mamırlanmışdı.

MAMIRLI (ID - 27792)

sif 1. Mamırla örtülmüş, üstünü mamır basmış. Dolaşdım Gürcüstanın; Mamırlı dağlarında. Ə.Cavad. [Həkim] ..su içindəki mamırlı qayanın üstü ilə iməkləyərək qırağa çıxdı. M.Hüseyn.
2. məc. dan. Tük basmış,...

MAMIRLIQ (ID - 27793)

is. Çox mamır bitən yer, mamır basmış sahə.

MAMIROTU (ID - 27794)

is. bot. Qərənfilçiçəklilər fəsiləsindən xırda çiçəkli ot bitkisi.

MAMONT (ID - 27795)

[rus.] Xarici görünüşcə fili xatırladan, buzlaşma dövründə yaşamış, uzuntüklü, yuxarı əyilmiş dişləri olan çox iri heyvan.

MAN (ID - 27796)

is. dan. Eyib, nöqsan, kəsir. □ Man deyil - eyib deyil, nöqsan sayılmır. Kasıblıq man deyil. - Arvad alıb-boşamaq zəmanəmizdə man deyil və ən asan işlərin birisidir. E.Sultanov. Amerikada bu adətdir; Oğru olmaq man deyildir. R.Rza....

MANAT (ID - 27797)

MANATLIQ (ID - 27798)

is. 1. Bir manat qiymətində olan pul. Manatlığı xırdalamaq.
2. Saylarla işlənib bir şeyin neçə manat dəyərində olduğunu bildirir. 5 manatlıq ağ almaq. - [Kərbəlayı Cəfər:] ..Sən bir elə adam tap ki, mənə yeddi manat versin,...

Bu səhifə dəfə baxılıb

......