İzahlı lüğət
VAXTLI-VAXTSIZ (ID - 41291)zərf Hər vaxt, münasib və qeyri-münasib vaxtda. Vaxtlı-vaxtsız gəlmək. - Nə görmüşəm bu dünyada hələ mən; Vaxtlı-vaxtsız bu dünyaya gələndən. S.Tahir.
|
VAXTSIZ (ID - 41292)sif. və zərf 1. Vaxtı çatmadan, vaxtı çatmamış, vaxtından tez. Vaxtsız banlayan xoruzun başını kəsərlər. (Ata. sözü). // Çox tez. Qanunsuz, qaydasız mübarizələr; Vaxtsız ölümlərdən gətirir xəbər. S.Vurğun.
Yersiz,... |
VAİZ (ID - 41293)is. [ər.] din. Vəz və nəsihət edən, moizə edən. Vaiz sözünə tutma qulaq, qafil olma kim; Qəflət yuxusunun səbəbi ol fəsanədir. Füzuli. Çıxmışkən günahı vaizin dizə; Vəz edib durmaqda, bax yenə bizə! H.Cavid.
|
VAİZLİK (ID - 41294)is. din. Vaizin peşəsi, işi. Molla Xəlil orucluqda vaizlik, məhərrəmlikdə rövzəxanlıq edər, başqa bir mollanın kəndə gəlməsini istəməzdi. S.Hüseyn.
|
VAKANSİYA (ID - 41295)is. [fr.] İdarə və müəssisədə tutulmamış vəzifə yeri; boş yer.
|
VAKS (ID - 41296)[alm.] Dəri ayaqqabılara sürtmək üçün his, piy və mumdan hazırlanan qara rəngli sürtkü yağı.
|
VAKSİN (ID - 41297)[lat.] tib. Yoluxucu xəstəliklərə qarşı müqavimət qüvvəsi yaratmaq üçün insan və ya heyvan bədəninə yeridilən tibbi preparat; aşı.
|
VAKSİNLƏMƏ (ID - 41298)tib. “Vaksinləmək”dən f.is.
|
VAKSİNLƏMƏK (ID - 41299)f tib. Yoluxucu xəstəlikdən qorumaq üçün bədənə vaksin yeritmək, qoruyucu aşı vurmaq.
|
VAKSİNLƏNMƏ (ID - 41300)tib. “Vaksinlənmək”dən f.is.
|
VAKSİNLƏNMƏK (ID - 41301)məch. tib. Yoluxucu xəstəlikdən qorunmaq üçün bədənə vaksin yeridilmək, qoruyucu aşı vurulmaq.
|
VAKSLAMA (ID - 41302)“Vakslamaq”dan f.is.
|
VAKSLAMAQ (ID - 41303)f . Ayaqqabıya vaks sürtmək.
|
VAKSLANMA (ID - 41304)“Vakslanmaq”dan f.is.
|
VAKSLANMAQ (ID - 41305)məch. Ayaqqabıya vaks sürtülmək.
|
VAKUOL (ID - 41306)is. [fr.] Heyvan və bitki hüceyrələrində, habelə birhüceyrəli orqanizmlərdə kiçik boşluq.
|
VAKUUM (ID - 41307)[lat.] fiz. tex. Qapalı cihazın və ya qabın içərisində havanın, yaxud qazın seyrəlmiş vəziyyəti.
|
VAQ (ID - 41308)təql. Qurbağanın, ördəyin, qazın çıxardığı səs.
|
VAQE (ID - 41309)[ər.]: vaqe olmaq - 1) üz vermək, əmələ gəlmək, baş vermək, meydana çıxmaq. Bu gün küçədə bir hadisə vaqe oldu. - Bəli, keçmişdə vaqe olan bir iş gələcək üçün dəsturüləməldir.. A.Bakıxanov. Əhvalat vaqe olur İrəvan...
|
VAQİƏ (ID - 41310)is. [ər.] 1. Yuxu. Bu işlərin hamısı mənə vaqiə kimi göründü. C.Məmmədquluzadə. [Nurcahan:] Xanım, başına dönüm, mən bu gecə bir vaqiə görmüşəm. N.Vəzirov. Oğlan oyuna bir mərtəbədə aludə olmuşdu ki, gecə vaqiədə də...
|
VAQİƏN (ID - 41311)ara s. [ər.] klas. Həqiqətən, həqiqətdə, doğrudan da. Xacə Mübarək vaqiən çox saf və sadiq adam idi. M.F.Axundzadə. Vaqiən, İranın mehmannəvazlığının mislini qeyri yerdə, zənn edirəm, görmək olmaz. C.Məmmədquluzadə. Vaqiən,...
|
VAQİF (ID - 41312)sif [ər.] Bir işdə məlumatı, biliyi olan; xəbərdar, məlumatlı. Mirzə ən qədim Şərq elmlərindən başlamış öz gününə qədər bütün elmlərə vaqif idi. S.Rəhimov. □ Vaqif olmaq - aşna olmaq, xəbərdar olmaq, məlumatı olmaq,...
|
VAQQILDAMA (ID - 41313)“Vaqqıldamaq”dan f.is.
|
VAQQILDAMAQ (ID - 41314)f . Qurbağa, ördək, qaz, bayquş səsinə bənzər səs çıxarmaq. Vaqqıldama bayquş kimi, idbar, dilənçi! M.Ə.Sabir. [Bayquş] həmişə uçuqlar aləminə seyrə çıxar, vaqqıldar, buradan da dünyanın zövqünü alar. S.Rəhimov.
|
VAQQILDATMA (ID - 41315)“Vaqqıldatmaq”dan f.is.
|
VAQQILDATMAQ (ID - 41316)icb. Vaqqıldamağa məcbur etmək, vaqqıltı səsi çıxartdırmaq.
|
VAQQILTI (ID - 41317)təql. Qurbağa, ördək, qaz, bayquş səsinə bənzər səs. [Şahməmmədin] səsində bir bayquş vaqqıltısı duyulurdu; danışdımı, adamı qorxu hissi bürüyürdü. Çəmənzəminli. [Əntərzadə:] Musiqi əvəzinə qurbağaların vaqqıltısını...
|
VAQON (ID - 41318)[ing.] 1. Rels üzərində hərəkət edən minik və ya yük daşıyan üstüörtülü və ya açıq araba. Dəmiryol vaqonu. Motorlu vaqon. Yük vaqonu. Yataqlı vaqon. - Qaraca qız yolu getdiyi zaman ayağı büdrəyib yıxıldı və moruğu yerə...
|
VAQONÇA (ID - 41319)kiç. Yaxın məsafələrə yük daşımaq üçün üstüaçıq kiçik vaqon. Torpaq əl arabası ilə və ya vaqonçalarla daşınır.
|
VAQONET(KA) (ID - 41320)[əsli ing.] bax vaqonça. [Ağabala] maşını növbədənkənar irəliyə, vaqonetkalar ağzına verib xahiş etdi.. Mir Cəlal.
|
VAQONETSÜRƏN (ID - 41321)is. Vaqoneti idarə edən fəhlə.
|
VAQONQAYIRAN (ID - 41322)sif və is. Vaqon qayırmaqla məşğul olan. Vaqonqayıran zavod.
|
VAQONQAYIRMA (ID - 41323)sif. Vaqonqayırma sahəsinə aid olan. Vaqonqayırma sənayesi.
|
VAQONQOŞAN (ID - 41324)is. d.y. Vaqonları birbirinə qoşub qatar düzəldən dəmiryol işçisi.
|
VAQONSÜRƏN (ID - 41325)is. Tramvay, yaxud elektrik dəmiryolu motorlu vaqonunun hərəkətini idarə edən işçi.
|
VAQRANKA (ID - 41326)is. [rus.] Zavodlarda çuqun əritmək üçün soba.
|
VAL (ID - 41327)[rus.] 1. Müxtəlif maşınlarda: öz oxu ətrafında fırlanan silindr. Dəzgahın valı.
2. Qrammofon və ya patefonda çalınmaq üçün xüsusi üsullarla üzərinə səs yazılmış yastı çarx; plastinka. Firuzə .. quş kimi yüngül bir hərəkətlə... |
VALA (ID - 41328)sif. [fars.] klas. Yüksək, uca, ali. [Dərviş:] Babam heyrət, anamdır şübhə .. əsla; Bilinməz mən kiməm, ey şeyxi-vala! H.Cavid.
|
VALA (ID - 41329)is. məh. Çox sıx ələk. // Çox sıx tor. Yaşmağı valadan, dili laladan; Ağ nazik əllərin xınası gözəl. Aşıq Həsən.
|
VALAY (ID - 41330)[rus. “Banan” sözündən] dan. Adətən valay vurmaq şəklində işlənir səndələmək, yeriyərkən o tərəf-bu tərəfə yırğalanmaq.
|
VALAYLA(N)MA (ID - 41331)“Valayla(n)maq”dan f.is.
|
VALAYLA(N)MAQ (ID - 41332)f. [rus. “Banan” sözündən] dan. bax valay vurmaq (“valay” da).
Çadra havada bir-iki kərə yellənib valaylandıqdan sonra, yerə düşdü. S.Hüseyn. |
VALEH (ID - 41333)[ər.] Heyran, məftun, vurğun; heyran olmuş, məftun olmuş, vurulmuş. Mən bu yerlərin gözəlliyinə valehəm. - Hamı bu halə valehü məftun; Nagəhan hadis oldu bir yanğun. M.Ə.Sabir. □ Valeh etmək - heyran etmək, məftun etmək. Qulaq...
|
VALEHEDİCİ (ID - 41334)sif. Valeh edən, məftun edən; öz gözəlliyi, təravəti və s. ilə insana özünü unutduracaq dərəcədə nəşə və zövq verən. insanı valehedici mənzərə. - [Mehman] özünün güclü məntiqi, valehedici nitqi ilə hamını heyran etməyə...
|
VALEHLİK (ID - 41335)is. Heyranlıq, məftunluq; vurğunluq; heyran olma, valeh olma; valeh olmuş adamın halı.
|
VALENT (ID - 41336)[lat.] kim. Kimyəvi elementin neçə atom və ya qrupla birləşə bildiyini göstərən kəmiyyət.
|
VALENTLİK (ID - 41337)is. kim. Atomun müəyyən miqdar digər atomlarla birləşə bilmək qabiliyyəti.
|
VALERİYAN(KA) (ID - 41338)[rus.] tib. Pişikotu kökündən hazırlanan, ürək və sinir sistemi fəaliyyətini nizama salan damcı dərman.
|
VALET (ID - 41339)[fr.] Qumar kağızlarında: üzərində silahlı adam şəkli olan kart; soldat.
|
VALİ (ID - 41340)is. [ər.] 1. Keçmişdə: vilayət hakimi, bir vilayəti idarə edən vəzifəli şəxs. Hicri 296-cı ildən 306-cı ilə qədər Şirvan da Azərbaycan və Ermənistan valisi Əbülqasım Yusifin hökmü altında idi. A.Bakıxanov. [iranın] hər vilayətində...
|
Bu səhifə dəfə baxılıb
İnformatika hazırlığı
Tam məlumat...
İngilis dili danışıq
Tam məlumat...
Riyaziyyat hazırlığı (online və kursda)
Tam məlumat...
......