İzahlı lüğət
TƏRXAN (ID - 39236)is. 1. Orta əsrlərdə türk xalqlarında hökmdarların titulu.
2. Zaqafqaziya və Mərkəzi Asiyada, Kazan, Həştərxan xanlıqlarında feodalların dövlət vergilərindən azad edilmiş mülkü və torpağı. |
TƏRXİS (ID - 39237)is. [ər.] hərb. Ordunun sülh şəraitinə keçdikdən sonra hərbi xidmətdən buraxılması. Sıravi heyətin tərxisi. □ Tərxis etmək - buraxmaq, ordu sıralarından azad etmək. Ordunu tərxis etmək. Tərxis olunmaq
buraxılmaq, ordu sıralarından... |
TƏRXUN (ID - 39238)is. Nazik, uzun yarpaqları yeməyə işlədilən çoxillik göyərti. İki dəstə tərxun.
..Kənarda keşniş, kəvər və tərxun ləkləri gözə çarpırdı. Çəmənzəminli. |
TƏRİF (ID - 39239)is. [ər.] 1. Bir şəxsin, ya şeyin yaxşı cəhətlərini, məziyyətlərini, müsbət xüsusiyyətlərini demə; mədh, vəsf. İndi Sona gözəl cümlələr, təriflər.. dinləmək istəyirdi. B.Bayramov. // Şöhrət, ad. Əyri qılıncı belində;...
|
TƏRİFƏGƏLMƏZ (ID - 39240)sif Hər cür tərifdən yüksək; çox gözəl, çox yaxşı. Tərifəgəlməz gözəllik.
|
TƏRİFƏLAYİQ (ID - 39241)sif. Tərifli, tərif edilməyə layiq olan, çox gözəl, əla. Tərifəlayiq təşəbbüs.
|
TƏRİFLƏMƏ (ID - 39242)“Tərifləmək”dən f.is.
|
TƏRİFLƏMƏK (ID - 39243)f . Tərif etmək, vəsf etmək, mədh etmək. Yarış qabaqcıllarını tərifləmək.
|
TƏRİFLƏNMƏ (ID - 39244)“Təriflənmək” dən f.is. Büləndin təriflənməsindən acığı gəldiyi, həm də əsil mətləbə keçmək vaxtı olduğu üçün Sirat sözü dəyişib dedi. Ə.Əbülhəsən.
|
TƏRİFLƏNMƏK (ID - 39245)məch. Tərif edilmək, vəsf edilmək, mədh olunmaq. Yaxşı işinə görə təriflənmək. - Hər üç-dörd ayda, hər kənd təsərrüfat kampaniyasının axırında bir təriflənmək [Rüstəm kişinin] cirəsi idi. M.Ibrahimov.
|
TƏRİFLİ (ID - 39246)sif. Tərifəlayiq, tərifə dəyər, yaxşı, gözəl, təriflənməli. [Çingiz:] Cəbi lələ, get, Piri babanın o tərifli balından kəs, gətir, yeyək. S.S.Axundov.
|
TƏRİFNAMƏ (ID - 39247)is. [ər. tərif və fars. ...namə] Yaxşı işləməyə, yaxşı oxumağa, yarışda, baxışda və s.-də qabaqcıl yer tutduğuna görə birinə verilən rəsmi sənəd. Orta məktəbi tərifnamə ilə bitirmək. Konkursda tərifnamə almaq. - Həmişə...
|
TƏRİQ (ID - 39248)is. [ər.] klas. Yol. Bir il əvvəl Varşava təriqi ilə Avropaya səfər edən bir İran [vətəndaşı] bir neçə gün Kiyev səfirinin müsafiri olmuşdu. Çəmənzəminli. [Həmzənin] böyük planları vardı, ticarətini Tiflis və Batum təriqi...
|
TƏRİQƏT (ID - 39249)is. [ər.] din. Hakim dindən ayrılmış dini icma, islam məsləklərindən, məzhəblərindən hər biri. [Yaşlı kişi:] Fəqət müxtəlif məzhəb və təriqətlərə mənsub olan müsəlmanlar hamısı bu barədə müttəfiq deyillər. S.Hüseyn....
|
TƏRİQƏTÇİ (ID - 39250)is. Bu və ya digər təriqətə mənsub olan adam.
|
TƏRİQƏTÇİLİK (ID - 39251)is. Təriqətlərdən birinə mənsub olma.
|
TƏRK1 (ID - 39252)is. [fars. ]: tərk etmək (eləmək) - 1) qoyub getmək, çıxıb getmək, buraxıb getmək, atıb getmək. Evi tərk etmək. Vətənini tərk etmək. - Reyhan səssiz tərk eləyir; Nənəsinin otağını. M.Dilbazi; 2) yarımçıq qoymaq, daha davam...
|
TƏRK2 (ID - 39253)bax tək2. ..[Məlikməmməd] quyunun tərkinə çatan kimi bir o yana-bu yana baxıb gördü ki, bir yol var. Çəmənzəminli. Dərənin tərkindən, göz güclə işləyən yerdən parıltı gəlir, ancaq su görünmür. Mir Cəlal.
|
TƏRK3 (ID - 39254)is. Atm belinin yəhər qoyulan yerinin dal tərəfi. ..Çavuş qəndabı içib, corabı aldı və qoydu atının tərkindəki xurcuna. C.Məmmədquluzadə. Sadıq kişi atın tərkinə bağlanmış dolu heybəni götürdü. M.Hüseyn. □ Tərk xurcunu...
|
TƏRKALTI (ID - 39255)is. Yəhərin, at və ya başqa minik heyvanının tərkində olan dal hissəni. [Həsrət:] Saxla, bala, keç tərkimə, yəhərdəki döşəkçəni də tərkaltının üstünə at. B.Bayramov.
|
TƏRKİB (ID - 39256)is. [ər.] 1. Mürəkkəb bir şeyi əmələ gətirən hissələrin, şeylərin, ünsürlərin məcmusu. Dilin lüğət tərkibi. // Hər hansı kimyəvi birləşməyə, xəlitəyə, məhlula daxil olan maddələrin toplusu. Kimyəvi birləşmənin tərkibi....
|
TƏRKİBBƏND (ID - 39257) |
TƏRKİBLİ (ID - 39258)sif Bir elementin tərkibinə daxil olan. Xüsusi tərkibli maye. Mürəkkəb tərkibli cümlə.
|
TƏRKİ-DÜNYA (ID - 39259)is. [ər.] din. Bu dünyanın nemətlərindən, zövq və səfasından əl çəkib, o dünyanın eşqi ilə yaşayan adam; asket, münzəvi. [Pərşan İntizariyə:] Səni - tərki-dünya bir qocanı aclar qorxudur. Ə.Məmmədxanlı.
|
TƏRKİ-DÜNYALIQ (ID - 39260)is. Bu dünyanın nemət və zövqü-səfasından əl çəkib, o dünyanın eşqi ilə yaşama; asketizm, münzəvilik.
|
TƏRKİ-ƏDƏB (ID - 39261)is. [ər.] Ədəb xaricində, ədəb və əxlaq qaydalarından kənarda olan iş, hərəkət və s.
|
TƏRKİ-VƏTƏN (ID - 39262)is. [ər.] Vətənini tərk edib başqa yerə getmə, başqa yerdə yaşama; calayivətən. Nə Otello, nə Faustdur bizim qəhrəman; Nə də tərki-vətən olmuş Harolda bənzər. S.Vurğun.
|
TƏRKLƏŞMƏ (ID - 39263)“Tərkləşmək”dən f.is.
|
TƏRKLƏŞMƏK (ID - 39264)f Birisinin tərkinə minmək (bax tərk3). [Səttar:] Qal, axşam ikimiz tərkləşərik. P.Makulu.
|
TƏRKÖYNƏK (ID - 39265)is. Altdan geyilən köynək, alt köynəyi. // Sif. mənasında. Tərköynək uşaqlar Mədədin əl-ayağına sarındılar. S.Rəhimov.
|
TƏRK-SİLAH (ID - 39266)is. [ər.] 1. Silahlarını əlindən alma, silahını, ya silahlarını atmağa məcbur etmə; silahsızlaşdırma. □ Tərk-silah edilmək - silahı əlindən alınmaq; silahsızlaşdırılmaq. [Əsgərlər] çayın o tərəfi ilə yuxarı qalxdıqları...
|
TƏRLAN (ID - 39267)is. 1. zool. Güclü dimdiyi və uzun qanadları olan yırtıcı quş. Bir yanında tərlanlar, dumanlı dağlar; Bir yanda kəkliklər, ayna bulaqlar. M.Müşfiq. // məc. Obrazlı təşbehlərdə. Doğrudan da getdikcə Solmazın yeri görünür, o...
|
TƏRLƏDİCİ (ID - 39268)sif Tərlədən, tər əmələ gətirən, tər tökdürən. Tərlədici dərman.
|
TƏRLƏMƏ (ID - 39269)“Tərləmək”dən f.is.
|
TƏRLƏMƏK (ID - 39270)f 1. Bədəni tərlə örtülmək, tər tökmək, dərinin məsamələrindən tər sızmaq. istidən tərləmək. Alnı tərləmək. - Bilqeyis həyəcanından tərləmişdi. S.Vəliyev. işləməyə adət etmədiyindən [Aydının] əlləri tərləyib...
|
TƏRLƏTMƏ (ID - 39271)“Tərlətmək”dən f.is.
|
TƏRLƏTMƏK (ID - 39272) |
TƏRLİ (ID - 39273)sif. 1. Tərləmiş, üstündə tər olan. Tərli at. Tərli bədən. - [Qadınlar və qızlar] iki-üç kilometr piyada gəldiklərindən tərli üzləri qızarmışdı. M.İbrahimov. Tərdən islanmış. Ana yurdun qız-gəlini! Yuyub qurudun; O qocanın...
|
TƏRLİK (ID - 39274)is. 1. Yəhər altından atın belinə qoyulan keçə parçası. Cəmil tərliyi Qaşqanın üstünə atıb onu həyətdən çıxardı. Q.İlkin.
Keçmişdə yaşlı kişilərin papaq altından qoyduqları nazik parçadan tikilmiş baş geyimi. Sətin... |
TƏRPƏDİLMƏ (ID - 39275)“Tərpədilmək”dən f.is.
|
TƏRPƏDİLMƏK (ID - 39276)“Tərpətmək”dən məch. Stol yerindən tərpədildi. - Dəyirmi dəyirman daşı yavaş-yavaş yerindən tərpədildi və sürütmənin üstünə mindirildi. S.Rəhimov.
|
TƏRPƏNİŞ (ID - 39277)is. 1. Tərpənmə, hərəkət, tərpənti, canlanma.
2. Hərəkət, davranış, hərəkət tərzi. Xəlilin hər addımında, hər tərpənişində özünün də yaxşı dərk edə bilmədiyi bir qürur vardı. M.Hüseyn. Səməd [qadının] üzünü... |
TƏRPƏNİŞMƏ (ID - 39278)“Tərpənişmək”dən f.is.
|
TƏRPƏNİŞMƏK (ID - 39279)f . Tərpənmək, hərəkətə gəlmək (çoxlu adam haqqında). iclasdakılar bayaqdan çox belə şey eşitdiklərinə baxmayaraq, yenə də söz bura çatanda oturduqları yerdə tərpənişdilər. Ə.Məmmədxanlı.
|
TƏRPƏNMƏ (ID - 39280)“Tərpənmək”dən f.is. □ Yer tərpənmə - zəlzələ.
|
TƏRPƏNMƏK (ID - 39281)f 1. Yerindəcə hərəkət etmək, hərəkətə başlamaq, tərpəşmək, qımıldanmaq. Tərpənməyir gecə yarı; Ağacların yarpaqları. S.Rüstəm. [Eldar:] Tələsməyin, mən deməmiş tula yerindən tərpənən deyil. M.Rzaquluzadə. □ Yer...
|
TƏRPƏNTİ (ID - 39282)bax tərpəniş 1-ci mənada. [Dərya:] O kəsin ki ömrü zəlzələdə keçsin... yerin-göyün tərpəntisindən onun xəbəri çətin ki ola! B.Bayramov.
|
TƏRPƏŞMƏ (ID - 39283)1. “Tərpəşmək”dən f.is.
2. is. Hərəkət, canlanma, həyəcan. Heyət üzvləri arasında tərpəşmə əmələ gəldi. Ə.Vəliyev. |
TƏRPƏŞMƏK (ID - 39284)f 1. Hərəkətə başlamaq, hərəkətə gəlmək (çoxları haqqında).
2. Bax tərpənmək 1-ci mənada. Hərdən külək əsər ki, yarpaq düşər; Ancaq onda suyum bir az tərpəşər. A.Səhhət. [izzət] nə zarıyır, nə tərpəşir, nə... |
TƏRPƏTMƏ (ID - 39285)“Tərpətmək”dən f.is.
|
Bu səhifə dəfə baxılıb
Rus dili kursu
Tam məlumat...
İngilis dili danışıq
Tam məlumat...
İngilis dilini bizimlə öyrən
Tam məlumat...
......