Azərbaycan dili
|
Azərbaycan dili - X sinif

Bölmə III

§22. Nitq mədəniyyətinin ümumi (ictimai) və xüsusi (fərdi) məsələləri. Hissə 1.

Test ID - 52729
Müəllif: Admin (Əlavə edilib: 06.12.2011)

Natiqlik sənətinin əsas tələbləri sırasında verilənlərdən biri səhvdir:

Mövzu haqqında geniş danışmaq
Dinləyicilər üçün anlaşıqlı şəkildə danışmaq
Nitqin intonasiyasına uyğun əl – qol, baş və bədən hərəkətləri etmək
Nitqə əvvəldən hazırlaşmaq

CAVAB DÜZDÜR!

Testin cavabını DÜZ tapdınız. Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın.

CAVAB SƏHVDİR

Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə 1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
Testin cavabını göstər
Testdə səhv var?

Testin izahını yazın

Zəhmət olmasa testin izahını maksimum detaylı yazın.
Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı "Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.

İsmə artırılan qrammatik şəkilçiləri ardıcıl olaraq göstərin:

cəm-mənsubiyyət-hal-xəbərlik
cəm-hal-mənsubiyyət-xəbərlik
cəm-xəbərlik-hal-mənsubiyyət
mənsubiyyət-cəm-hal-xəbərlik
mənsubiyyət-cəm-hal-xəbərlik

Jest nədir?

əl – qol hərəkətləri
bədii natiqlik
üz əzələlərinin mənalı hərəkəti
nitq etiketləri

Azərbaycan ədəbi dilinin hansı normasında dəyişmə gec olur?

Fonetik
Leksik
Qrammatik
Həm fonetik, həm leksik

Dilçilik elmi nəyi öyrənir?

Sözün mənşəyini, kökünü, nədən törəməsini öyrənir
Lüğətlərin tərtibi, yaranma qaydalarını
Dilin qayda – qanunlarını, xüsusiyyətlərini
Sözün kökünü, onun başqa sözlərlə bağlılığını

Türkologiyada ilk lüğət kimə aiddir?

Mirzə Kazım bəyə
Hüsam Təbriziyə
Mahmud Kaşğariyə
Hinduşah Naxçıvaniyə

Frazeoloji vahidlər haqqında aşağıdakılardan biri səhvdir:

Frazeoloji birləşmələr sintaktik baxımdan parçalanır
Frazeoloji birləşmələr bir cümlə üzvü olur
Frazeoloji birləşmələr omonimlik, sinonimlik, antonimlik yarada bilir
"Nənəsinin nəsihəti Arifin bir qulağından girib, o biri qulağından çıxdı" cümləsi frazeoloji birləşməyə  bir  nümunədir.

Dil haqqında fikirlərdən biri düzgündür:

Dil bioloji hadisədir
Dili bioloji hadisə sayanlar da var
Dilin birinci funksiyası fikir ifadə etməkdir
İnsanlara qulluq göstərən başqa ictimai hadisələr yoxdur

Nitq fəaliyyəti nədir?

Nitqin təzahürü üçün lazım olan ictimai, psixoloji və fizioloji aktların sistemidir
Fikrin ifadəsi üçün bilavasitə tələb olunan dil vasitəsini tapmaqla müəyyən edilir
Dilin özünün səlisliyi, ifadə imkanlarının genişliyi
Üslub baxımından ən uğurlu dil vasitəsini tapıb işləmək

Norma nəyə deyilir?

Sözün fonetik tərkibinin, leksik mənasının və cümlənin qrammatik quruluşunun hamı tərəfindən qəbul olunan şəkildə fəaliyyətinə
Ədəbi dilin tabe olduğu qayda – qanunlar sisteminə
Milli dilin müəyyən qayda – qanunlara tabe olan nitq formasıdır
Xalq dilinin ciddi fonetik, leksik, morfoloji və sintaktik normalar əsasında fəaliyyət göstərən formasıdır

Özləşmə üç yolla gedir. Bunlardan biri səhvdir:

Hər hansı söz ustasının qədim mənbələrdən, xalq dilindən söz götürməsi yolu ilə
Cəmiyyətin özündə müəyyən hadisə ilə bağlı « söz partlayışı » yolu ilə
Türk dillərinin təsiri ilə
Alınma sözlərin təsiri ilə

XIX əsrdə Azərbaycan dilinin dövlət dili olmaması nə ilə bağlı idi?

Azərbaycan xanlıqlarının ləğv edilməsi ilə
Mətbuatın geniş yayılmaması ilə
Müstəqil dövlətimizin olmaması ilə
Məktəblərin az olması ilə

Nitqin düzgünlüyünün pozulması nədən yaranır?

Nitqdə uzunçuluğa, təkrara yol verməkdən
Dilin fonetik, leksik və qrammatik quruluşunu bilməməkdən
Sözün leksik mənasını bilməməkdən
Orfoepiya qaydalarına əməl etməməkdən

Nitqdə zərb – məsəllərdən, frazeoloji vahidlərdən istifadə edilməsi nə ilə bağlıdır?

Nitqin elmiliyi ilə
Nitqin zənginliyi ilə
Nitqin ardıcıllığı ilə
Nitqin konkretliyi ilə

Sözün ədəbi dildəki yazılış qaydası adlanır:

Orfoqrafik norma
Orfoepik norma
Qrammatik norma
Leksik norma

Nitq istisnaları hansı şəraitdə meydana çıxır?

Öz dövrünü keçirmiş nitq vahidləri bu və ya digər üslubda “ ilişib ” qalanda
Cümlədə durğu işarələri düzgün qoyulmadıqda
Orfoepiya qaydalarına əməl edilmədikdə
Qrammatik normalara etinasızlıq göstərildikdə

Biri yazılı ədəbi dil nümunəsi kimi verilə bilməz:

Reklamlar
Publisist kitablar
Elmi kitablar
Mühazirələr

Verilənlərdən biri şifahi ədəbi dilin orfoepik normalarına tabe deyil:

Nitqlər
Çıxışlar
Mühazirələr
Elmi əsərlər

Söz və ya söz birləşmələri bitmiş bir fikri ifadə edə bilərmi?

Bəli. Hər ikisi bitmiş fikir ifadə edə bilər
Xeyir. Heç biri bitmiş fikir ifadə edə bilməz
Söz bitmiş fikri ifadə edə bilər, söz birləşməsi isə yox
Söz birləşməsi bitmiş fikri ifadə edə bilər, söz isə yox
Söz birləşməsi yoxdur
Böyükdən kiçiyə Rəsm kurslarımız mövcuddur ()
Böyükdən kiçiyə Rəsm kurslarımız mövcuddur
Tam məlumat...
LANGUAGEDOM-DA ŞAHMAT DƏRSLƏRİNƏ 10% ENDİRİM ()
LANGUAGEDOM-DA ŞAHMAT DƏRSLƏRİNƏ 10% ENDİRİM
Tam məlumat...
İngilis dilini bizimlə öyrən ()
İngilis dilini bizimlə öyrən
Tam məlumat...
......
Insert Error: Table './shagird_myusers/spam_checker' is marked as crashed and last (automatic?) repair failed