(Mündəricatlar siyahısı)

Azərbaycan dili - X sinif

Bölmə III

§22. Nitq mədəniyyətinin ümumi (ictimai) və xüsusi (fərdi) məsələləri. Hissə 1.

Test ID - 52515

Müəllif: Admin (Əlavə edilib: 29.11.2011)

Nitqdə zərb – məsəllərdən, frazeoloji vahidlərdən istifadə edilməsi nə ilə bağlıdır?

..	Nitqin elmiliyi ilə
..	Nitqin zənginliyi ilə
..	Nitqin ardıcıllığı ilə
..	Nitqin konkretliyi ilə

CAVAB DÜZDÜR!

Testin cavabını DÜZ tapdınız. Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın.

CAVAB SƏHVDİR

Paylaşın - Hamı bilsin

Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə 1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.

Testin cavabını göstər

Abune ol, hədiyyə qazan

Testdə səhv var?

Testin izahını yazın

Zəhmət olmasa testin izahını maksimum detaylı yazın.

Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı "Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.

Əşyəvi yazı dedikdə nə başa düşürsünüz?

fikrin şəkillərdə ifadəsi

fikrin əşyalarda ifadəsi

fikrin səslərlə ifadəsi

fikrin sözlə ifadəsi

yazının bütün növlərinin ifadəsi

Azərbaycan ədəbi dilinin hansı normasında dəyişmə gec olur?

Fonetik

Leksik

Qrammatik

Həm fonetik, həm leksik

Aşağıdakı fikirlərdən biri düzgündür:

Sintaktik yolla söz yaratma prosesi iki və daha artıq sözün birləşərək bir məna ifadə etməsi yolu ilə yaranır

Leksik şəkilçilər omonim olduqları halda, sinonim və antonim ola bilmirlər

Morfoloji yolla söz yaratmaq prosesi söz köklərinə qrammatik şəkilçilər yaratmaqla yaranır

Dildə yeni sözlər yalnız leksik və morfoloji yolla yaranır

Vurğu qəbul etməyən şəkilçilər:
a) ov – yev
b) –gil
c) –imiş
d) -madan²
e) –lıq 4
ə) –çı4
f) -aq²
g) -la²

a,b,c,d

c,e,ə,g

c,ə,f,g

a,b,e,g

Vurğu haqqında aşağıdakı fikirlərdən biri düzgündür:

Sözlərdə hecalardan birinin və cümlələrdə sözlərdən birinin digərlərinə nisbətən qüvvətli tələffüz olunmasına vurğu deyilir

Azərbaycan dilində vurğunun iki növü var

Türk mənşəli sözlərdə vurğulu heca sözün əvvəlində gəlir

Dilimizdəki bütün şəkilçilər vurğu qəbul edir

Müraciət etiketlərini göstərin:

Salam, bağışlayın, gecəniz xeyrə qalsın

Buyurun, əyləşin, xanım, cənab

Oğlum, uğur olsun, sağ olun

Təbrik edirəm, qızım, cənab

Uyğunsuzluğu tapın:

Ağzına su almaq – ağzını qıfıllamaq

Dil – dil ötmək – dilotu yemək

Burnunun ucu göynəmək – ürəyi istəmək

Dil – dil ötmək – ağzına su almaq

Dilin funksiyaları haqqında aşağıdakılardan biri səhvdir:

Yalnız dil vasitəsilə insanlar bir – birilərini asanlıqla başa düşür

Dil canlılardan ancaq insana aiddir

İnsanlara qulluq göstərən başqa ictimai hadisələr yoxdur

Dil cəmiyyətdə ünsiyyət vasitəsi kimi işlənir

Leksik normanın pozulduğu cümləni göstərin:

Qulağıma hardansa bir səs toxundu

Hər şey unudulmuşdur

Şagirdlərin ikisi dərsə hazır gəlməmişdilər

Qüdrətin böyükdür, çünki insansan

Nitqə aid edilə bilməz:

Nitqin gözəlliyi normalara formal əməl olunmasında da deyil

Nitqin məzmunu gözəl olmalı, dinləyənlərin səviyyəsinə uyğun gəlməli, anlaşılmalıdır

Nitq ünsiyyət vasitəsidir

Hər kəsin cəmiyyətdə ümumi davranış normalarına tabe olan hərəkət mədəniyyəti olduğu kimi, ünsiyyət səliqəsi, danışıq mədəniyyəti də olmalıdır

Nitq fəaliyyəti nədir?

Nitqin təzahürü üçün lazım olan ictimai, psixoloji və fizioloji aktların sistemidir

Fikrin ifadəsi üçün bilavasitə tələb olunan dil vasitəsini tapmaqla müəyyən edilir

Dilin özünün səlisliyi, ifadə imkanlarının genişliyi

Üslub baxımından ən uğurlu dil vasitəsini tapıb işləmək

Dil və nitq haqqında aşağıdakılardan biri səhvdir:

Nitq əsasdır, dil ondan törəmədir

Dil tarixən çox az dəyişikliklərə uğrayır

Ünsiyyət vasitəsi olan dilin ünsiyyət prosesi olan nitqə çevrilməsi çox mürəkkəb bir hadisədir

Nitq dilə nisbətən dəyişkəndir

Qeyd olunan fikirlərdən biri səhvdir:

Dil əsasdır, nitq ondan törəmədir

Dil tarixən az dəyişkəndir, nitq isə çox dəyişkəndir

Dil və nitq ünsiyyət vasitələridir

Ünsiyyət vasitəsi olan dilin ünsiyyət prosesi olan nitqə çevrilməsi çox mürəkkəb bir hadisədir

Müasir Azərbaycan ədəbi dilinin normaları haqqında fikirlərdən biri düzgündür:

Dilin xarici quruluşunu onun fonetikası, leksikası və qrammatikası təşkil edir

Müasir Azərbaycan ədəbi dilinin normaları bu dilin dialekt, yaxud şivələrinə məxsus normalardan və xalq danışıq dilindəki qeyri – sabit normalardan fərqlənmir

Ədəbi dilin normaları bir sistem olsa da, onların müstəqilliyi də vardır

Fonetik normada dəyişmə tez olur