|
Mürəkkəb cümlələr
Tabesiz mürəkkəb cümlələrdə məna əlaqələri. Hissə 1.
|
Test ID - 58551
Müəllif: kamil09
(Əlavə edilib: 09.10.2013)
Bunlardan hansı bölüşdürmə əlaqəsinin bağlayıcıları deyil?
CAVAB DÜZDÜR! Testin cavabını DÜZ tapdınız. Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın. CAVAB SƏHVDİR Paylaşın - Hamı bilsin
Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə
1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
|
Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı
"Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.
Hansı sxemə görə demək olar ki, müəllifin sözləri vasitəsiz nitqdən əvvəl işlənmişdir?
V,-m,-V
M:"V".
V,-m ?
V,-m!
V
Tabesiz mürəkkəb cümlə hansıdır?
Var səsi ilə qışqırmaq istədi Şahnaz, ancaq səsi çıxmadı
Atlar öküzlər kotana güc vurur, gah yeriyir, gah yıxılır, gah durur
Yazıq uşaq başını aşağı saldı, heç bir söz demədi
Mən sənə demişdim: bu işin sonu yoxdur
Harada aş, orada baş
Cümlələrdən biri aydınlaşdırma əlaqəli tabesiz mürəkkəb cümlə deyil:
Ağız deyəni qulaq eşitmirdi: iyirmi – otuz adam üz – üzə, çiyin – çiyinə oynayırdı
Ot öz kökünün üstündə bitir: adam ya ağılda, ya da vücudda öz nəslinə çəkməlidir
Səlim başını tərpətdi, yəni o razı idi
Ağacdakı quşlar səs saldı, uşaq diksindi
Qarşılaşdırma əlaqəli tabesiz mürəkkəb cümlə hansıdır?
Onun bədənini gah hərarət bürüyür, gah da soyuq tər basırdı.
Torpağı duz basmış, kəndlilər isə köçüb getmişdilər
Evlər yanmış, var – yox talanmış, camaat qırılmışdı
Uşaq anasının qucağından dartınıb düşmək istəyir, ana buraxmırdı
Cümlələrdən biri zaman əlaqəli tabesiz mürəkkəb cümlə deyil:
Mən kəndə çatanda külək davam edir və küçələrdən sel axırdı
Evdəki uşaqlardan biri dərsini yazır, biri kitab oxuyur, biri şəkil çəkirdi
Elektrik naqilləri qırıldı, işıq söndü
Qarmon çalınır, nəğmə oxunur, rəqs edilir
Tərzi – hərəkət budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümləni tapın:
Koroğlu elə gəlirdi ki, elə bil, heç kimi görmürdü
Adam var heç nəyi bəyənmir
Cəfər paşa Telli xanımın mənzilinə o zaman yetişdi ki, aşıq Cünun Koroğlunu tərifləyirdi
O yerə ki, insan ayağı dəymirdi, indi oradan traktor səsi gəlir
“Mən məktubu yoldaşıma çatdıra bilmədim, çünki o üç gün əvvəl yola düşmüşdü ” tabeli mürəkkəb cümləsinin növünü göstərin:
Səbəb
Məqsəd
Qarşılaşdırma
Kəmiyyət
Tamamlıq budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlə haqqında aşağıdakılardan biri səhvdir:
Tamamlıq budaq cümləsi daha çox baş cümlənin ismi xəbərinə aid olur
Tamamlıq budaq cümləsi baş cümləyə ki bağlayıcısı olmadan da bağlana bilir
Bəzən tamamlıq budaq cümləsi baş cümlədən əvvəl gəlir və ona bağlayıcı sözlə bağlanır
Tamamlıq budaq cümlələri də vasitəsiz və ya vasitəli tamamlığın suallarına cavab verir
Yer budaq cümləsi haqqında aşağıdakılardan biri səhvdir:
Yer budaq cümləsi baş cümlədəki hərəkətin yerini bildirir
Yer budaq cümləsi baş cümlədən əvvəl gəlir
Yer budaq cümləsi baş cümlədən sonra gəlir
Yer budaq cümləsi haraya? harada? haradan? suallarına cavab verir
Məqsəd və səbəb budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlələri bir – birindən fərqləndirən əlamətlərdən biri səhvdir:
Səbəb budaq cümləsinin xəbəri əksərən felin xəbər şəklində, məqsəd budaq cümləsinin xəbəri isə əmr və ya arzu şəklində olur
Səbəb budaq cümləsi feli sifət tərkibi və qoşma, məqsəd budaq cümləsi isə məsdər tərkibi və qoşma şəklində sadələşir
Səbəb budaq cümləsinin ifadə etdiyi iş baş cümlədəki işdən əvvələ, məqsəd budaq cümləsinin ifadə etdiyi iş baş cümlədəki işdən sonraya aid olur
Səbəb budaq cümləsi baş cümlədən sonra, məqsəd budaq cümləsi isə baş cümlədən əvvəl işlənir
Mürəkkəb cümlənin hər iki növü üçün ortaq əlamət hansıdır?
Bərabərhüquqlu sadə cümlələrdən təşkil olunmaq
Baş və budaq cümlələrdən ibarət olmaq
Bağlayıcı sözlərin iştirakı
Əsasən, tabesizlik bağlayıcıları ilə əlaqələnmək
Verilənlərdən biri vasitəsiz tamamlıq budaq cümləsidir:
Kim ki yaxşı işləyir, onu qiymətləndirirlər
İnanmışam ki, bayrağımız yer üzünə yüksələcək
Kimə tapşırılıbsa, ondan da tələb edilməlidir
Onu inandırdılar ki, müridlik savab işdir
Mən Araz qoydum ki, adını sənin,
Evimdə Arazı çağırım hər gün - budaq cümlənin növünü göstərin:
Məqsəd budaq cümləsi
Səbəb budaq cümləsi
Kəmiyyət budaq cümləsi
Xəbər budaq cümləsi
“ Hekayətim uzun olsa da, artıq danışıb başınızı ağrıtmayacağam ” tabeli mürəkkəb cümlənin hansı növdə olduğunu tapın:
Səbəb
Şərt
Qarşılaşdırma
Kəmiyyət
Qarşılıq – güzəşt budaq cümləsini seçin:
Ata nə edirdisə, uşaq da təkara edirdi
Gecə yarıdan keçmişdi, hamı yatırdı
Gecə yarıdan keçsə də, heç kəs yatmamışdı
Hara getdisə, heç kəsin xəbəri olmadı
Qarşılaşdırma budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlələr baş cümləyə hansı bağlayıcı sözlərlə bağlanır?
Nə qədər bağlayıcı sözü, -sa, sə şəkilçisi və da,də, belə ədatları ilə
Əgər, hərgah, madam ki, indi ki, bir halda ki bağlayıcıları və -sa, sə şəkilçisi ilə
Ki, çünki, ona görə ki, ondan ötrü ki bağlayıcıları ilə
Nə qədər, hər nə qədər bağlayıcıları ilə
Qarşılaşdırma budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlələr haqqında aşağıdakılardan biri səhvdir:
Budaq cümlənin bu növü baş cümlədən əvvəl işlənir
Qarşılaşdırma budaq cümləsi baş cümlənin məzmunu ilə bağlı olmur
Baş cümləyə nə qədər bağlayıcı sözü, -sa, sə şəkilçisi və da, də, belə ədatları ilə bağlanır
Qarşılaşdırma budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlələrdə baş və budaq cümlənin məzmunu bir – biri ilə qarşılaşdırılır
Nə istəyirsən, onu da et. Yuxarıdakı cümlə hansı budaq cümlə sayılır?
Tamamlıq budaq cümlə
Xəbər budaq cümlə
Mübtəda budaq cümlə
Təyin budaq cümlə
zaman budaq cümlə
Aşağıdakılardan hansı budaq cümlənin növlərinə aid deyil?
Təyin budaq cümləsi
Yer budaq cümləsi
Məqsəd budaq cümləsi
Nəticə budaq cümləsi
Xəbər budaq cümləsi
"Elə ki bahar gəlir, təbiət canlanır" cümləsinin sadələşmiş forması hansı variantda doğrudur?
Bahar gəldiyi üçün təbiət canlandı
Əgər bahar gəlsə, təbiət canlanar
Bahar gəlmək istəyəndə təbiət canlanır
Təbiət canlanır, çünki bahar gəlir
Bahar gələndə təbiət canlanır
"Aşıq elə gözəl çalır, elə məlahətli oxuyurdu ki, hamının ağzı açıla qalmışdı" Baş cümlə hansıdır?
Aşıq elə gözəl çalır
Elə məlahətli oxuyurdu ki
Hamının ağzı açıla qalmışdı
Aşıq elə gözəl çalır, elə məlahətli oxuyurdu
Aşağıdakı cümlələrdən hansı tabeli mürəkkəb cümlə hesab edilə bilməz?
Əgər Viktor Hüqo yeni bir əsər yazsa, mən onu mütləq oxuyacağam.
Anam fikirləşirdi ki, bu güllər çox gözəl deyil.
Dünənki hadisələrdə mən ki günahkar deyiləm.
Bizim internetimiz o qədər sürətlidir ki, mən kifayət qədər sual göndərə bilirəm.
Sən elə adam olmalısan ki, hamı səni bəyənsin.
Biri mürəkkəb cümlənin qrammatik təhlil qaydaları sırasında verilə bilməz.
Mürəkkəb cümlənin novu: tabeli və tabesiz
Əlaqə vasitələri: intonasiya və bağlayıcı vasitələr
Məna əlaqələri
Cümlədə rolu
Bunlardan hansı mübtəda budaq cümləsidir?
Hamı necədir ,sən də elə
İki gündür, bərk şaxtadır
Harada böyük var ,orada hörmət var
Niyyətin hara, mənzilin də ora
O nə qədər bacarırdı, yedi
Səbəb və məqsəd budaq cümlələri arasındakı oxşar cəhət hansıdır?
Hər ikisində baş cümlə budaq cümlədən əvvəl gəlir
Hər ikisində baş cümlə budaq cümlədən sonra gəlir
Məna cəhətdən eyni mənanı bildirirlər
İkisinin də xəbəri felin xəbər şəklində olur
İkisində də budaq cümlə baş cümləyə intonasiya ilə bağlanır
"Yağış yağır narın-narın, islanır torpaq." hansı məna əlaqəsinə uyğun gəlir?
Zaman əlaqəsi
Səbəb-nəticə əlaqəsi
Qarşılaşdırma əlaqəsi
Aydınlaşdırma əlaqəsi
Heç biri
Zaman, ardıcıllıq, qarşılaşdırma məna əlaqələri hansı cümlənin tərkib hissələri arasında olur?
Söz-cümlələrin
Sadə geniş cümlələrin
Tabesiz mürəkkəb cümlələrin
Həmcins üzvlü sadə cümlələrin
Qarşılaşdırma əlaqəli tabeli mürəkkəb cümləni göstərin:
Elem bu isə qol qoyub, Veled isə tərs öküz kimi yola gəlmir
Qışda o dağ kimsəsiz, sahibsiz qalmır; o dağda Yaşılxan dədənin ruhu gəzir
Partlayışlar olur, su fəvvarə vurub göyə qalxır
Günəş batdı, lampalar yandı
Dərslər qurtarır, uşaqlar yay tətilinə buraxılır
“Bu gənclər vətəni məhəbbətlə sevənlərdir”. Bu cümlədə ismi xəbəri tapın?
vətəni məhəbbətlə sevənlərdir
məhəbbətlə sevənlərdir
vətəni sevənlərdir
sevənlərdir
"Axşam o, məlumatı diqqətlə oxudu." Cümləsində zərfin məna növlərini göstərin:
Miqdar, yer
Zaman, tərzi-hərəkət
Zaman, yer
Zaman, miqdar
Yer, tərzi-hərəkət
İnformatika hazırlığı
Tam məlumat...
BAHAR KAMPANİYASI 50 %
Tam məlumat...
Riyaziyyat hazırlığı (online və kursda)
Tam məlumat...
......