Azərbaycan dili
|
Azərbaycan dili - IX sinif

Mürəkkəb cümlələr

Budaq cümlələrinin növləri. Hissə 1.

Test ID - 52682
Müəllif: Admin (Əlavə edilib: 04.12.2011)

“ Bütün bunlar ona görədir ki, sən daha firavan yaşayasan ” mürəkkəb cümləsində budaq cümlənin növünü müəyyənləşdirin:

Məqsəd
Xəbər
Tamamlıq
Səbəb

CAVAB DÜZDÜR!

Testin cavabını DÜZ tapdınız. Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın.

CAVAB SƏHVDİR

Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə 1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
Testin cavabını göstər
Testdə səhv var?

Testin izahını yazın

Zəhmət olmasa testin izahını maksimum detaylı yazın.
Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı "Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.

Səbəb -nəticə əlaqəli tabesiz mürəkkəb cümləni ardıcıllıq əlaqəli tabesiz mürəkkəb cümlədən fərqləndirən cəhətlər nədir?

səbəb-nəticə əlaqəli mürəkkəb cümlə iki tərkib hissədən ibarət olmur.
ardıcıllıq əlaqəli mürəkkəb cümlələr isə iki sayda tərkib hissədən ibarət olur.
səbəb-nəticə əlaqəli tabesiz mürəkkəb cümlədə tərəflərdən biri görülmüş işin səbəbini, digəri isə nəticəsini bildirir.
ardıcıllıq əlaqəli mürəkkəb cümlədə işin ardıcıl icrası baş vermir.
heç biri düzgün variant deyil.

Mürəkkəb cümlənin hansı növləri var?

tabeli, tabesiz
sadə
düzəltmə
fonetika
əmr

Bu cümlələrdən hansı mürəkkəb cümlə deyil:

Uşaq həm çalışqandır, həm də intizamlıdır
Uzaqdan toplar guruldayır, pulemyotlar havaya od sovururdu
Göyərtədə adam çox idi, lakin kimsə dinmirdi
İmran həyətdən yenicə çıxmışdı ki, Badam xala gəldi

Cümlələrdən biri quruluşca mürəkkəb deyil:

Arabir göy guruldayır, yağış güclənirdi
Hamı üşüyürdü, lakin heç kəs səsini çıxarmırdı
Elə özü deyir, özü də eşidirdi
Ön sırada şagirdlər, arxa sırada isə müəllimlər oturmuşdular

Zaman, ardıcıllıq, qarşılaşdırma məna əlaqələri hansı cümlənin tərkib hissələri arasında olur?

Söz – cümlələrin
Sadə geniş cümlələrin
Tabesiz mürəkkəb cümlələrin
Həmcins üzvlü sadə cümlələrin

Mürəkkəb cümlənin hər iki növü üçün ortaq əlamət hansıdır?

Bərabərhüquqlu sadə cümlələrdən təşkil olunmaq
Baş və budaq cümlələrdən ibarət olmaq
Bağlayıcı sözlərin iştirakı
Əsasən, tabesizlik bağlayıcıları ilə əlaqələnmək

Verilənlərdən biri vasitəsiz tamamlıq budaq cümləsidir:

Kim ki yaxşı işləyir, onu qiymətləndirirlər
İnanmışam ki, bayrağımız yer üzünə yüksələcək
Kimə tapşırılıbsa, ondan da tələb edilməlidir
Onu inandırdılar ki, müridlik savab işdir

Zərflik budaq cümləsi baş cümlənin ifadə etdiyi hal və hərəkətin yerini bildirdiyi cümlə:

Cəmiyyət hara vurursa, oradan dirilik suyu qaynayır
Elə oxu ki, mən də eşidim
Elə danışmalısan ki, sözlərini hamı eşitsin
Elə yaz ki, oxumaq olsun

Zərflik budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlənin hansı növündə bəzi məqamda baş cümlədə tabesizlik bağlayıcısı da işlənir?

Şərt budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlədə
Kəmiyyət budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlədə
Mədsəq budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlədə
Qarşılıq – güzəşt budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlədə

Qarşılaşdırma əlaqəli tabeli mürəkkəb cümlələrdən hansı yanlışdır?

Aslanın sualı usta üçün təzə olmasa da, qəribə görünürdü
İntizar saatları nə qədər ağır olsa da, gəlib keçdi
Qızılgül ətrindən doysa bir nəfər, ona haram olar başqa ətirlər
Varım, dövlətim olmasa da, qolumun gücü ilə sizə kömək edərəm

Biri feli bağlama tərkibidir:

evə çatanda
onun oxumağı
dərsi oxuyan
yalan danışmaq

Biri durğu işarəsi deyil:

- defis
-- tire
: iki nöqtə
; nöqtəli vergül
! nida işarəsi

Səhv fikir hansıdır?                                                               Torpaq deyir:" Səndən hərəkət, məndən bərəkət"

Bu cümlədəki vasitəsiz nitq qarşılaşdırma əlaqəli tabesiz mürəkkəb cümlədir
Vasitəsiz nitqdəki mürəkkəb cümlənin tərəfləri intonasiya ilə bağlanmışdır
"səndən", "məndən" sözləri çıxışlıq hallı əvəzliklə ifadə olunmuş vasitəsiz tamamlıqlardır
Vasitəsiz nitqli bu cümləni vasitəli nitqə çevirsək tamamlıq budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlə alınar
Müəllifin sözləri müxtəsər cümlədir, feli xəbərlidir

Hansı budaq cümlə baş cümlədəki  hal və hərəkətin zamanını bildirir?

Beş-on dəqiqə keçməmişdi ki, külək güclənməyə başladı
Hara deyirsən, gedək
O nə qədər bacarırdı, yedi
Kəndə gedə bilmədim, yollar xarabadır

Tabesiz mürəkkəb cümlənin tərkib hissələri arasındakı məna əlaqələrindən biri yanlışdır?

Birləşdirmə əlaqəsi
Bölüşdürmə Əlaqəsi
Zaman əlaqəsi
Aydınlaşdırma əlaqəsi

Cümlələrdən biri mürəkkəb cümlə deyil?

Günəş öz işığını çoxaldır, ətrafda xoş mənzərə yaranırdı
Mən səni səslədim ki, kömək edəsən
Müəllim sinfə daxil oldu və dərs başladı
Əhməd əlindəki kitabı yoldaşına uzatdı
Mənim ən böyük arzum budur ki, torpaqlarımızı azad görüm

Biri mürəkkəb söz deyil

addımbaşı
kitabxana
hazırcavab
ayaqqabı
qaragilə

Tabesiz mürəkkəb cümlənin növləri nəyə əsasan fərqlənir?

baş üzvlərə
bağlayıcılara
məna əlaqələrinə
2 dərəcəli üzvlərə
tabelilik əlaqəsinə

Hansı məna əlaqəsinə ortaq zaman zərfliyi var?

səbəb nəticə əlaqəsi
bölüşdürmə əlaqəsi
qarşılaşdırma əlaqəsi
zaman əlaqəsi
ardıcıllıq əlaqəsi

Əmr cümləsini tapın:

Tapşırıqlar həll edilməlidir
Vaxtınız qədrini bilin
Deyilənlər doğru oldu
Xəbərlər ona çatdırılasıdır
Bu gəlişi bizi təəcübləndirdi

Tabesiz cümlənin növləri nəyə əsasən fərqlənir?

tabelilik əlaqələrinə
baş üzvlərə
məna əlaqələrinə
ikinci dərəcəli üzvlərə
bağlayıcılara

"Axşam o, məlumatı diqqətlə oxudu." Cümləsində zərfin məna növlərini göstərin:

Miqdar, yer
Zaman, tərzi-hərəkət
Zaman, yer
Zaman, miqdar
Yer, tərzi-hərəkət
Rus dili kursu ()
Rus dili kursu
Tam məlumat...
İngilis dili danışıq ()
İngilis dili danışıq
Tam məlumat...
İngilis dili dərsləri ()
İngilis dili dərsləri
Tam məlumat...
......
Insert Error: Table './shagird_myusers/spam_checker' is marked as crashed and last (automatic?) repair failed