İzahlı lüğət

ÜRƏKKEÇMƏ, ÜRƏKGETMƏ (ID - 41021)

is. Xəstəlik, ruhi sarsıntı nəticəsində huşunu itirmə halı; bayğınlıq, bihuşluq. [Mehriban] indi bir ay olardı ki, ürəkkeçmənin əlaməti olan halları özündə hiss etməyirdi. S.Hüseyn.

ÜRƏKQOPMA (ID - 41022)

bax ürəkkeçmə. Gecə yarısı Feyzullanın arvadını, uşaqlarını ürəkqopma azarına salıb, evin altını üstünə çevirdilər. Ə.Haqverdiyev.

ÜRƏKLƏNDİRİCİ (ID - 41023)

sif. Ürəkləndirən, cəsarət verən, cəsarətini artıran, ürək-dirək verən, ruhlandıran (bir işə). Ürəkləndirici sözlər.

ÜRƏKLƏNDİRMƏ (ID - 41024)

“Ürəkləndirməkdən f.is.

ÜRƏKLƏNDİRMƏK (ID - 41025)

f . Cəsarətləndirmək, cəsarət vermək, ruhlandırmaq, ürək-dirək vermək. Qoçər arabir Beyrəyin obasına gəlir, onun ata-anası, bacıları ilə görüşür, onları da ürəkləndirirdi. M.Rzaquluzadə. [Bəhlul:] Şövkət bacının da...

ÜRƏKLƏNMƏ (ID - 41026)

“Ürəklənməkdən f.is.

ÜRƏKLƏNMƏK (ID - 41027)

f . Cəsarətlənmək, cəsarəti artmaq, cəsarət etmək, cəsarəti özünə qayıtmaq. Dilənçinin açıq üzündən və mehriban danışığından Nurəddin ürəklənib ağacdan düşdü. S.S.Axundov. Aydın bu sözlərdən bir az di ürəklənib...

ÜRƏKLİ (ID - 41028)

sif. Heç şeydən qorxmayan, qoçaq, cəsur, igid, qorxubilməz. [Yusif:] Məhəbbət həqiqət yaxşı şeydir, danışmayanı danışdıran, çirkini gözəl edən, qorxağı ürəkli edən məhəbbətdir. N.Nərimanov. Fatmanisə xala çox ürəkli...

ÜRƏKLİLİK (ID - 41029)

is. Ürəkli adamın hal və keyfiyyəti; qorxubilməzlik, cəsarət.

ÜRƏKSIXAN, ÜRƏKSIXICI (ID - 41030)

sif. 1. Adamın ürəyini sıxan, cansıxan, cansıxıcı; qəm, kədər gətirən. Ürəksıxan xarabalıq. Ürəksıxıcı qış axşamı.
2. Ürəyi sıxan, ürəyə pis təsir edən, nəfəs almağı çətinləşdirən, boğucu. Otağın ürəksıxan...

ÜRƏKSIXINTISI (ID - 41031)

is. Ürəyi sıxan hal, keyfiyyət, şey.

ÜRƏKSINDIRAN, ÜRƏKSINDIRICI (ID - 41032)

sif. Adamın qəlbini qıran, toxunan; toxunaqlı. Ürəksındırıcı söz.

ÜRƏKSİZ (ID - 41033)

sif. və zərf 1. Qorxaq, ağciyər, xoflu, cəsarətsiz. [Tarverdi:] Mən də qorxumdan ki mənə ürəksiz deməsinlər, quldurluğa getdim. M.F.Axundzadə.
2. Həvəssiz, istəmədən, həvəsi olmadığı halda, həvəssiz, maraqsız. Allahqulu...

ÜRƏKSİZCƏSİNƏ (ID - 41034)

zərf 1. Qorxaqcasına, cəsarətsizcəsinə. Ürəksizcəsinə hərəkət etmək.
2. Həvəssiz(cəsinə).

ÜRƏKSİZLİK (ID - 41035)

is. Cəsarətsizlik, qorxaqlıq.

ÜRƏKVARİ (ID - 41036)

sif Ürək şəklində olan; ürəyəoxşar.

ÜRƏKVERƏN, ÜRƏKVERİCİ (ID - 41037)

sif. Ruhlandırıcı, təsəlliverici. Ürəkverici xəbər.

ÜRƏKYAXAN, ÜRƏKYAXICI, ÜRƏKYANDIRAN, ÜRƏKYANDIRICI (ID - 41038)

sif. Ürəyə pis təsir edən, adamı sarsıdan; sarsıdıcı, təsirli, acınacaqlı. Ürəkyandıran qışqırıq. Ürəkyaxıcı görünüş. - [Eşikağası] qapını açıb içəri baxanda ürəkyandırıcı bir mənzərəyə rast gəldi. Çəmənzəminli....

ÜRƏYƏOXŞAR (ID - 41039)

bax ürəkvari.

ÜRƏYƏYATAN (ID - 41040)

sif. Xoşagələn, gözəşirin, gözəgəlimli, bəyənilən, cazibəli. [Məhbub xanım] baxdı ki, [Bəlli Əhməd], düzdü, bir az kor-kobuddu, amma elə ürəyəyatan oğlandı ki, min paşa oğluna dəyər, min də xan oğluna. “Koroğlu” ....

ÜRƏYİAÇIQ (ID - 41041)

sif. Ürəyini gizlədə bilməyən, ürəyində nə varsa açıb söyləyən; açıqürəkli, təmizürəkli, səmimi. [Sara:] Bəhram! Sən bilirsən ki, mən bir ürəyiaçıq, sadəlövh adamam. C.Cabbarlı. [Zakir Mehribana:] Görürsünüzmü, adam...

ÜRƏYİAÇIQLIQ (ID - 41042)

sif. Ürəyiaçıq adamın xasiyyəti; açıqürəklilik, səmimilik.

ÜRƏYİBƏRK (ID - 41043)

sif. Başqasının halına acımayan; sərtürəkli, daşürəkli, zalım, qəddar. Ürəyibərk adam.

ÜRƏYİBƏRKLİK (ID - 41044)

is. Ürəyibərk adamın xasiyyəti; zalımlıq, qəddarlıq.

ÜRƏYİDAĞLI (ID - 41045)

sif. Ürəyində dərdi, kədəri, nisgili olan; dərdli, kədərli, nisgilli.

ÜRƏYİDAŞ (ID - 41046)

sif. Heç bir şeydən təsirlənməyən; daşürəkli, qəlbidaş; rəhmsiz, insafsız.

ÜRƏYİGENİŞ (ID - 41047)

sif. Hamıya yaxşılıq edən, genişürəkli.

ÜRƏYİİNCƏ (ID - 41048)

bax ürəyinazik.

ÜRƏYİİNCƏLİK (ID - 41049)

bax ürəyinaziklik.

ÜRƏYİQURDLU (ID - 41050)

sif. Başqasının xoşbəxtliyini istəməyən, hər şeyə, hər kəsə şübhə ilə baxan; xainürəkli, qəlbiqara, paxıl.

ÜRƏYİQURDLULUQ (ID - 41051)

is. Ürəyiqurdlu adamın xasiyyəti; qəlbiqaralıq, paxıllıq.

ÜRƏYİNCƏ (ID - 41052)

zərf İstədiyi, arzuladığı, ürəyində tutduğu kimi. Burnaşov çariçanın mərhəmət və ədalətindən danışır, camaatın güzəranına, qoşunların halına toxunmur. Bu, Vaqifin ürəyincə deyildi. Çəmənzəminli. □ Ürəyincə olmaq...

ÜRƏYİNAZİK (ID - 41053)

bax ürəyiyumşaq.

ÜRƏYİNAZİKLİK (ID - 41054)

bax ürəyiyumşaqlıq.

ÜRƏYİSINIQ (ID - 41055)

sif. İncimiş, küsmüş, küskün, qəlbiqırıq, ürəyi bir şeydən sınmış.

ÜRƏYİSINIQLIQ (ID - 41056)

is. Ürəyisınıq adamın keyfiyyəti; küskünlük, qəlbiqırıqlıq.

ÜRƏYİSÖZLÜ (ID - 41057)

sif. Ürəyində sözü olan, hələ deyilməmiş sözü olan.

ÜRƏYİTƏMİZ (ID - 41058)

sif. Ürəyində paxıllıq, kin, küdurət olmayan, qəlbi təmiz olan; səmimi.

ÜRƏYİYUXA (ID - 41059)

sif. Tez təsirlənən, mütəəssir olan, ürəyiyumşaq. [Tutu Qönçəyə:] Mən səni bu qədər ürəyiyuxa (z.) bilməzdim. Ə.Vəliyev.

ÜRƏYİYUXALIQ (ID - 41060)

is. Ürəyiyuxa adamın xasiyyəti; ürəyiyumşaqlıq.

ÜRƏYİYUMŞAQ (ID - 41061)

sif. Ürəyinazik, ürəyiyuxa, ürəyincə.

ÜRƏYİYUMŞAQLIQ (ID - 41062)

is. Ürəyiyumşaq adamın xasiyyəti; ürəyinaziklik, ürəyiincəlik, ürəyiyuxalıq.

ÜRF (ID - 41063)

is. [ər.] kit. Məcburi olmayıb zamanın tələbindən doğan adət, qayda, üsul, hökm, dəb. [Şeyx Sədra:] Ürfü şər olmayır bu fikrə şərik; Çəkilir şeymidir bu sərsəmlik? H.Cavid.

ÜRF-ADƏT (ID - 41064)

is. [ər.] 1. Əxlaq, ədəb qaydaları; etika.
2. Adət və ənənə, adətlər. [Molla Qurban:] Elin qayda-qanunu, camaatın ürf-adəti var. Ə.Vəliyev.

ÜRFAN (ID - 41065)

is. [ər.] kit. Bilik, biliş, kamal, maarif. Əsrlər uzunu elm və ürfana axın buraxılmayan qadınlar təşnə adam kimi susuzluqlarını söndürməyə nail olmuşlardı. T.Ş.Simurq. Tutdu yer üzünü ürfan çırağı; Nura qərq elədi qonşu...

ÜRKƏ (ID - 41066)

is. İkiyaşar at balası. [Qədir] qaşlarını çataraq öz alapaça ürkəsindən danışmağa başlayırdı. İ.Əfəndiyev. Elə bu vaxt Zülfüqar kəhər ürkəni səyirdib böyürdən çıxdı. B.Bayramov.

ÜRKƏKLİK (ID - 41067)

is. Tez hürkmə və qorxma xasiyyəti; hürkəklik.

ÜRKƏYƏN, ÜRKƏK (ID - 41068)

sif. Tez hürkən, hər şeydən hürkən, qorxan, əhli olmayan; vəhşi. Qız isə ürkək ceyran balası kimi qaçırdı. Mir Cəlal. Bulud dağ döşündə dayanıb durmuş; Çöldə ürkək maral boynunu burmuş. N.Rəfibəyli. // Ürkəklik, qorxu...

ÜRKMƏ (ID - 41069)

“Ürkmək”dən f.is.

ÜRKMƏK (ID - 41070)

bax hürkmək. [Zaman:] Top səsindən atlar ürkdü, kişnəşdi. C.Cabbarlı.

Bu səhifə dəfə baxılıb

......
Insert Error: Table './shagird_myusers/spam_checker' is marked as crashed and last (automatic?) repair failed