Bölmə III

§23. Dil, nitq və nitq fəaliyyəti. Hissə 1.

Test ID - 48426
Müəllif: Admin (Əlavə edilib: 06.05.2011)

Nitqin düzgün tərifini tapın:

Nitq – ünsiyyət vasitəsi olub, mücərrəd işarələr sistemindən ibarətdir
Nitq – ünsiyyət prosesidir, bu və ya digər məlumatın ifadə tələbinə uyğun olaraq dilin ifadə imkanları əsasında meydana çıxır
Nitq – nitqin təzahürü üçün lazım gələn ictimai, psixoloji və fizioloji aktların sistemidir
Nitq ünsiyyət vasitəsidir

CAVAB DÜZDÜR!

Testin cavabını DÜZ tapdınız. Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın.

CAVAB SƏHVDİR

Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə 1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
Testin cavabını göstər
Testdə səhv var?

Testin izahını yazın

Zəhmət olmasa testin izahını maksimum detaylı yazın.
Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı "Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.

Vurğusu birinci hecaya düşən sözü göstərin

Maarif
Dovğa
Sonra
Yamyaşıl
Faciə

Aşağıdakılardan hansı nitqə müəyyən emosionallıq verir:

Ritorika, mimika
Jest, poetizm
Mimika, jest
Etiket, poetizm

Dilçilik elmi nəyi öyrənir?

Sözün mənşəyini, kökünü, nədən törəməsini öyrənir
Lüğətlərin tərtibi, yaranma qaydalarını
Dilin qayda – qanunlarını, xüsusiyyətlərini
Sözün kökünü, onun başqa sözlərlə bağlılığını

Yazının ən qədim forması:

Hərfi
Əşyavi
Fikri
Şəkli

Aşağıdakı fikirlərdən biri səhvdir:

Azərbaycan dilindəki leksik şəkilçilər işlənmə yerinə görə ön və son şəkilçilər qrupuna bölünür
Bəzən bir sözə bir deyil, iki və daha artıq şəkilçi artırıla bilir
Morfoloji yolla söz yaratmaq prosesi söz köklərinə qrammatik şəkilçilər yaratmaqla yaranır
Dildə sözlərin öz əvvəlki mənasından fərqli olan yeni məna kəsb etməsinə leksik yolla söz yaratmaq deyilir

Vurğusu birinci hecaya düşən sözlər hansıdır?

Gözəl, sonra, yazıçı
Yazıçılıq, ana, nabələd
Kamera, lakin, Dante
Bəzi, gövdə, yamyaşıl

Dilin funksiyaları haqqında aşağıdakılardan biri səhvdir:

Yalnız dil vasitəsilə insanlar bir – birilərini asanlıqla başa düşür
Dil canlılardan ancaq insana aiddir
İnsanlara qulluq göstərən başqa ictimai hadisələr yoxdur
Dil cəmiyyətdə ünsiyyət vasitəsi kimi işlənir

Dil və nitq haqqında aşağıdakılardan biri səhvdir:

Nitq əsasdır, dil ondan törəmədir
Dil tarixən çox az dəyişikliklərə uğrayır
Ünsiyyət vasitəsi olan dilin ünsiyyət prosesi olan nitqə çevrilməsi çox mürəkkəb bir hadisədir
Nitq dilə nisbətən dəyişkəndir

Qeyd olunan fikirlərdən biri səhvdir:

Dil əsasdır, nitq ondan törəmədir
Dil tarixən az dəyişkəndir, nitq isə çox dəyişkəndir
Dil və nitq ünsiyyət vasitələridir
Ünsiyyət vasitəsi olan dilin ünsiyyət prosesi olan nitqə çevrilməsi çox mürəkkəb bir hadisədir

Özləşmə meyli haqqında aşağıdakılardan biri səhvdir:

Dili tərk etmiş bir sıra türk mənşəli sözlərin yenidən qayıtması da özləşmə prosesinin təsiri ilə baş verir
Özləşmə üç yolla gedir
Azərbaycanda milli türk sözlərinin yaranması prosesi əvvəllər baş verməmişdir
Son zamanlar da bir sıra leksik vahidlər meydana çıxmışdır

Azərbaycan dilində ərəb və fars sözlərinin işlənməsi nə ilə bağlıdır?

Səfəvilərin hakimiyyətə gəlməsi ilə
Azərbaycanda elmə marağın artması ilə
Azərbaycanda islam dinin qəbul olunması ilə
Azərbaycan dilinin təsir dairəsinin genişlənməsi ilə

Sözün mənasını dəyişən səs adlanır:

Fonem
Etiket
Alleqoriya
Mimika

Nitq mədəniyyətinin əsasını nə təşkil edir?

təbəssümlü, xoş rəftar olmaq
jestlərdən istifadə etmək
ədəbi dil normalarına əməl etmək
natiqlik sənətinə yiyələnmək

Aydın nitq adlanır:

Tərcümə yolu ilə çatdırılan nitq
Azərbaycan dilində olan nitq
Sənət adamlarının nitqi
Əlavə vasitələr olmadan başa düşülən nitq

Çoxmənalılıq yaradan sözlər hansı nitq hissəsinə aid olur?

Həmişə eyni nitq hissəsinə aid olur
Yalnız əsas nitq hissəsinə aid olurlar
Yalnız köməkçi nitq hissəsinə aid olurlar
Heç bir nitq hissəsinə aid olmurlar

Dialekt sözü müəyyən edin:

Qarğıdalı
Doqqaz
Dəsmal
Çörək

Nitq istisnaları hansı şəraitdə meydana çıxır?

Öz dövrünü keçirmiş nitq vahidləri bu və ya digər üslubda “ ilişib ” qalanda
Cümlədə durğu işarələri düzgün qoyulmadıqda
Orfoepiya qaydalarına əməl edilmədikdə
Qrammatik normalara etinasızlıq göstərildikdə

Nitq istisnaları nədir?

Ədəbi dil normasının pozulması
Ədəbi dildəki qeyri – normativ hallar
Müəyyən ədəbi dil normasının qeyri – məhdud işlənməsi
Ayrı – ayrı müəlliflərin nitqində köhnəlmiş sözlərdən istifadə

Fonetik norma nə vaxt pozulur?

Cümlədə söz sırası pozulduqda
Mübtəda və xəbər arasında uzlaşma pozulduqda
Orfoqrafik, yaxud orfoepik norma pozulduqda
Məntiqi vurğunun yeri dəyişdikdə

Bir hərfə görə fərqlənən sözlər adlanır:

Fonem
Paronim
Dominant
Törəmə

Mehriban, çiçək, maral kimi sözlər belə adlanır?

Fonem
Omonim
Omoform
Omoqraf
Paronim

Fəal danışıq üzvləri hansılardır?

ağız boşluğu, qırtlaq və səs telləri
dişlər, burun boşluğu, ağız
nəfəs borusu, ağ ciyər, dil
dodaqlar, dil, səs telləri
heç biri deyil

Hansı qarşılıq düzgün verilməyib?

neologizm-yeni söz
arxaizm-köhnəlmiş sözdür
etiket-yarlıq
leksikoqrafiya-nitq hissələri
dialektizm bədii əsərdə işlənmiş məhəlli söz

Ən birinci yaranmış yazı növü hansıdır?

Şəkli yazı
Əşyəvi yazı
Heca yazısı
Hərfi yazı
......
Insert Error: Table './shagird_myusers/spam_checker' is marked as crashed and last (automatic?) repair failed