İzahlı lüğət
ADAMCIĞAZ (ID - 251)ox0. Yazıq adam, fağır adam; zavallı, mərhəmətə layiq insan (bəzən kinayə və istehza ilə “məhdud düşüncəli, səthi adam” mənasında işlənir). Adamcığaz az qala maşının altında qalmışdı.
|
ADAMCIL (ID - 252)sif Adamyeyən, insan qanma həris olan.
// Vəhşi, yırtıcı. |
ADAMCILLIQ (ID - 253)is. Vəhşilik, yırtıcılıq.
|
ADAMDANQAÇAN (ID - 254)sif Adamlara uyuşmayan, adamlarla ünsiyyət bağlamayan, ürkək.
|
ADAMLI (ID - 255)sif dan. Yaxın adamı, böyüyü olan; köməyi, arxası, himayəçisi, qohum əqrəbası olan.
|
ADAMLIQ (ID - 256)is. 1. İnsanlıq, tərbiyəlilik; ünsiyyət, adamlarla yola getmə. Onun heç bir adamlığı yoxdur. - [Nəcəf:] Bu da bizim adamlığımız!.. İ.Əfəndiyev.
2. Doğruluq, alicənablıq, insanpərvərlik, xeyirxahlıq, yaxşılıq. ...adamlıq... |
ADAMOYNADAN (ID - 257)is. və sif dan. Adamı araya qoyan, adam ələ salan, adama lağ edən, lağa qoyan.
|
ADAMSATAN (ID - 258)is. Xain; xəbərçi.
|
ADAMSEVMƏZ (ID - 259)sif və is. Adamları sevməyən, adamlardan xoşu gəlməyən, adamlardan qaçan, mərdümgiriz.
|
ADAMSEVMƏZLİK (ID - 260)is. Adamsevməz adamın xasiyyəti.
|
ADAMSIZ (ID - 261)sif Kimsəsiz, yalnız; adamı, köməkçisi olmayan; arxasız, himayəsiz. O adamsızdır, heç kəsi yoxdur.
|
ADAMSIZLIQ (ID - 262)is. Kimsəsizlik, yalnızlıq, köməksizlik, arxasızlıq, himayəsizlik.
|
ADAMSİT (ID - 263)[xüs. is.-dən] kim. Burun və boğazın selikli qişasına təsir edən zəhərləyici maddə.
|
ADAMYANA (ID - 264)dan. 1. zərf b a x adamcasına. Pəs, biz deyirik ki, yumruq, sillə ortalıqdan çıxsın, uşaq ilə adamyana rəftar olsun ki, özü yaxşını yamandan dərk edib, bəd əmələ mürtəkib olmasın. “Əkinçi”.
2. sif Gözəl, yaxşı, abırlı,... |
ADAMYEYƏN (ID - 265)sif. İnsan əti yeyən, vəhşi, yamyam. Əbəs-əbəs neçin qaçırsan məndən; Mən ki, zalım, adamyeyən deyiləm. M.P.Vaqif. Adam da, div də, adamyeyən vəhşi heyvan da; Sənətin yüksəlişiylə mədəniyyətin zirvəsində; Əxlaqın süqutu...
|
ADAPTASİYA (ID - 266)[lat. adapto - uyğunlaşdırıram] Orqanizmin quruluş və funksiyasının şəraitə uyğunlaşması.
|
ADAPTER (ID - 267)[əsli lat.] Qrammofon (patefon) valının səsini reproduktor vasitəsilə vermək üçün elektromaqnitli cihaz.
|
ADAŞ (ID - 268)is. Adları eyni olan adamlar. O mənimlə adaşdır. Adaşlar gəldilər. - Dodaqlarında kövrək təbəssüm, gözlərində maraq.
Tez sağal! - dedi, - adaş! R.Rza. |
ADAŞLIQ (ID - 269)is. İki və ya bir neçə adamın eyni adda olması.
|
ADAT (ID - 270) |
ADBAAD (ID - 271)zərf Hər kəsi, yaxud hər şeyi öz adı ilə, bir-bir adlarını deyərək. Adbaad çağırmaq. Adbaad yazmaq. - Mən sizi adbaad murova nişan verib istəmişəm.. M.F.Axundzadə. Mirkərim ağa bu işlərin cəmisini adbaad yazıb.. C.Məmmədquluzadə....
|
ADDA-BUDDA (ID - 272)1. zərf Oradan-buradan, rabitəsiz. Adda-budda danışmaq. - Əziz xan əlini saldı cibinə, bir qayıtdı qonaqlara səmt, bir çöndü Məmmədhüseynə tərəf və başladı adda-budda danışmağa. C.Məmmədquluzadə.
// Dağınıq, nizamsız,... |
ADDA-BUDDALIQ (ID - 273)is. 1. Nizamsızlıq, tərtibsizlik, rabitəsizlik, dağınıqlıq, qarışıqlıq.
2. Bir təsərrüfata məxsus torpaq sahələrinin özgə təsərrüfatın torpaqları içərisində dağınıq halda olması. Adda-buddalıq yalnız kənd təsərrüfatı... |
ADDAMA (ID - 274)1. “Addamaq”dan fis.
2. is. məh. Çaydan, arxdan keçmək üçün düzəldilmiş keçid. |
ADDAMAQ (ID - 275)f Üstündən keçmək, üzərindən atılıb keçmək, aşıb keçmək, aşmaq. Çəpəri addamaq. Arxın o tayına addamaq.
[Şahvələd] o vaxt gəlib çatdı ki, gördü Qərib Kürü addayıb, kor-peşman geri qayıtdı Tiflisə. “Aşıq Qərib”.... |
ADDIM (ID - 276)is. 1. Yeriyərkən ayağın qaldırılıb irəli atılmasından ibarət hərəkət; qədəm. Ağır addım. İri addım. Addım səsi eşitmək. Addımını yavaşıtmaq. Addımını sürətləndirmək.
Bir addım arasındakı məsafə qədər uzunluq... |
ADDIMBAADDIM (ID - 277)zərf Addımlarla, addım atdıqca, addım-addım izləyərək (başqasını).
|
ADDIMBAŞI (ID - 278)zərf Hər addımda, hər yerdə, tez-tez, arası kəsilmədən. Nəğməyə söz verək, ötək ucadan; Şirin bülbül kimi hər addımbaşı. M.Rahim. ..Usta ona [Davuda] müstəqil iş tapşırır, addımbaşı yoxlayırdı. Mir Cəlal. Divanxana...
|
ADDIMLAMA (ID - 279)“Addımlamaq”dan f.is.
|
ADDIMLAMAQ (ID - 280)f. 1. Müntəzəm addımlarla yerimək, irəliləmək, irəli addım atmaq. [Firidun] tez özünü düzəldib irəli addımladı. M.İbrahimov. Gülnaz irəlidəki dəstədən xeyli geri qaldıqlarını elə bil yalnız indicə anlayıb sürətlə addımladı....
|
ADDIMLATMAQ (ID - 281)“Addımlamaq”dan icb.
|
ADDIMLI (ID - 282)sif. Yeriyərkən iri addım atan, addımı iri olan.
|
ADDIMLIQ (ID - 283)is. 1. Bir addım məsafə.
2. Adətən saylara qoşularaq məsafənin neçə addım olduğunu göstərir. Həyət qapısından girən kimi sola burulmaq və beş addımlıqdakı dar pilləkənlərdən enmək lazım gəldi. M.İbrahimov. |
ADDIMÖLÇƏN (ID - 284)is. xüs. Piyada gedilən məsafəni ölçmək üçün cihaz.
|
ADDİSON (ID - 285)[xüs. is. -dən] Böyrəküstü vəzilərin qabıq qatı funksiyasının xronik çatışmazlığı xəstəliyi. Addison xəstəliyinin əlamətləri.
|
ADEKVAT (ID - 286)sif. [lat.] Eyni, uyğun, mütabiq. Adekvat cisim və hadisələr.
|
ADENOMA (ID - 287)is. [yun.] tib. Bədənin müxtəlif üzvlərində əmələ gələn xoşxassəli şiş. Adenoma vaxtında cərrahi yolla müalicə edilməlidir.
|
ADƏ (ID - 288)nida, dan. Haylama, çağırma, çağırış nidası (adətən oğlanlara deyilir). [Hacı Həsən:] Adə, Heydər! Durma, tez evə xəbər elə ki, otaqlara fərş salsınlar, qonaq gələcək. C.Məmmədquluzadə. Bəsdir, bu qədər başlama fəryadə,...
|
ADƏM (ID - 289)[ər.] b a x adam. Səcdə qıl yarə könül, baxma o zahid sözünə; Adəm ol, mətləbi qan, eyləmə şeytan ilə bəhs. S.Ə.Şirvani.
□□ Adəm alması anat. - qığırdağın çıxıq yeri; xirtdək. ..Adəm alması deyilən xirtdək sümüyündən... |
ADƏT (ID - 290)is. [ər.] 1. Hər hansı bir xalqın həyatında qədimdən bəri qəbul edilmiş və kök salmış ənənə, rəsm. Rayonlarda xurafat və köhnə adət təsirlərindən qurtulmayan işçiləri biabır edirdilər.. Mir Cəlal.
// Qayda, dəb. Başına... |
ADƏTA (ID - 291)b a x adətən. Bu nə müdhiş hava, susuzluqdan; Adəta qıvrılıb yanar insan. H.Cavid.
|
ADƏTƏN (ID - 292)zərf [ər.] Adət üzrə, həmişə olduğu kimi, bir qayda olaraq, daim, həmişə. Adətən az danışmağı sevən usta Ramazan şagirdinin üzünə baxmadan, bütün ürəyini boşaltmağa fürsət tapmış kimi yenə başladı.. M.Hüseyn.
|
ADƏTKƏR (ID - 293)[ər. adət və fars. ...kar] b ax adətkərdə.
|
ADƏTKƏRDƏ (ID - 294)sif [ər. adət və fars. ...kərdə] Adət etmiş, vərdiş etmiş, alışmış, öyrəşmiş. [Fərhad:] Lələ, qəlyandan, çubuqdan, papirosdan bir şeyə adətkərdəsinizmi? Ə.Haqverdiyev.
□ Adətkərdə olmaq - alışmaq, vərdiş etmək,... |
ADƏTKƏRDƏLİK (ID - 295)is. Adət etmə, vərdişlik.
|
ADHEZİYA (ID - 296)is. [lat.] İki müxtəlif cinsli bərk və ya maye cismin bir-birinə yapışması.
|
ADI (ID - 297)əd. dan. Qətiyyən, əsla, heç, yerlidibli. Bu işdən adı xəbərim yoxdur. Bundan sonra adı sizə ayaq basmayacağam.
|
ADIBƏDNAM (ID - 298)dan. b a x bədnam.
|
ADIBƏDNAMLIQ (ID - 299)dan. b a x bədnamlıq.
|
ADIBİLİNMƏZ (ID - 300)sif Adı bəlli olmayan, öz adını gizli saxlayan, adı məlum olmayan. Bu adıbilinməz adam öz ərizəsinə görə, yoxsa budka ləğv edildiyinə görə tutduğu vəzifəsindən azad edilibdir? “Kirpi”.
|
Bu səhifə dəfə baxılıb
İngilis dili kursu
Tam məlumat...
BAHAR KAMPANİYASI 50 %
Tam məlumat...
Kompüter kursları (word, excell, windows)
Tam məlumat...
......