Qanın qrupları necə və kim tərəfindən aşkar edilib?

01.07.2010
İxtiralar
395

Hamının bildiyi kimi, bəzi bədbəxt hadisələr zamanı, ağır cərrahi əməliyyatlar keçirən insanlara qan köçürmələri edirlər. Bu üsul minlərlə insanın həyatını xilas edir. Sual çıxır ki, hər bir insanın qanını digərinə köçürmək mümkündürmü? Xeyr...... Bu haqda bir az məlumat alaq.

1891-ci ildə Avstriya alimi Karl Landştayner eritrositlər üzərində təcrübə aparırdı. Alim bir sıra digərlərinə oxşamayan eritrositlər tapır və onlara oxşamayan ayrı eritrositlər də aşkar olunur. Alim bəzi insanların qanında olan eritrositlərdə xüsusi bir fərq tapır və onu A hərfi ilə qeyd edir. O biri insanların qanında isə bunlar yoxdur, əvəzində isə tamamilə ayrı fərq var və alim onları B hərfi ilə qeyd edir. Üçüncülərdə isə nə A, nə də B fərqləri var. Bunları nəzərə alaraq alim insanların qanını 3 qrupa bölür. Landştayner tibbi ictimaiyyəti bu haqda məlumatlandırır.
1902-ci ildə isə Landştaynerin köməkçisi A.Şturli A.Fon Dekastello ilə birlikdə eyni zamanda A və B fərqləri mövcud olan yeni bir qan qrupu aşkar edirlər.
1930-cu ildə Landştaynerə "insan qanının qruplarını aşkar etdiyinə" görə Nobel mükafatı təqdim ediilir (tibb və fiziologiya sahəsində).