|
Bölmə II
§16. Ümumişlək və ümumişlək olmayan sözlər.. Hissə 1.
|
Test ID - 52409
Müəllif: Admin
(Əlavə edilib: 25.11.2011)
Verilənlərdən biri yalnız və yalnız termin kimi işlədilə bilər:
CAVAB DÜZDÜR! Testin cavabını DÜZ tapdınız. Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın. CAVAB SƏHVDİR Paylaşın - Hamı bilsin
Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə
1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
|
Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı
"Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.
Əşyəvi yazı dedikdə nə başa düşürsünüz?
fikrin şəkillərdə ifadəsi
fikrin əşyalarda ifadəsi
fikrin səslərlə ifadəsi
fikrin sözlə ifadəsi
yazının bütün növlərinin ifadəsi
Bu tip dillərdə sözün kökü dəyişilmir və həmişə müstəqil leksik məna bildirir:
Kök dillər
Flektiv
İltisaqi
Həm flektiv, həm iltisaqi
Omonim şəkilçilər olan cərgəni seçin:
a) san²
b) ıq²
c) madan²
d) ar²
e) am²
ə) acaq²
a,c,e
b,d,ə
c,e,ə
a,b,d
Bu türk dillərindən hansı, Azərbaycan dilinin də daxil olduğu oğuz qrupuna aiddir?
Salur
Başqırd
Qaqauz
Qazax
Frazeoloji vahidlər haqqında aşağıdakılardan biri səhvdir:
Frazeoloji birləşmələr sintaktik baxımdan parçalanır
Frazeoloji birləşmələr bir cümlə üzvü olur
Frazeoloji birləşmələr omonimlik, sinonimlik, antonimlik yarada bilir
"Nənəsinin nəsihəti Arifin bir qulağından girib, o biri qulağından çıxdı" cümləsi frazeoloji birləşməyə bir nümunədir.
“ Qapını çalmaq ” ifadəsində ədəbi dilin hansı norması pozulmuşdur?
Leksik
Fonetik
Leksik və fonetik
Qrammatik
Leksik normanın pozulduğu cümləni tapın:
Məsələnin təfsilatını heç kəs bilmirdi
Bu müdhiş mənzərə onu daha da narahat edirdi
Meyvələr ağacdan yerə dağıldı
Hər şey unudulmuşdur
Nitqə aid edilə bilməz:
Nitqin gözəlliyi normalara formal əməl olunmasında da deyil
Nitqin məzmunu gözəl olmalı, dinləyənlərin səviyyəsinə uyğun gəlməli, anlaşılmalıdır
Nitq ünsiyyət vasitəsidir
Hər kəsin cəmiyyətdə ümumi davranış normalarına tabe olan hərəkət mədəniyyəti olduğu kimi, ünsiyyət səliqəsi, danışıq mədəniyyəti də olmalıdır
Aşağıdakılardan biri səhvdir:
O nitq forması düzgün hesab olunur ki, orada dilin fonetik, leksik, qrammatik qayda – qanunları pozulmasın
Mədəni nitq həm də dəqiq olmalıdır
Nitqin düzgünlüyü özlüyündə nə qədər mühüm olsa da, bu nitq mədəniyyəti üçün hələ hər şey demək deyildir
Nitqin düzgünlüyü hamıdan tələb olunmur
Nitq normalarının tarixiliyi haqqında aşağıdakılardan biri səhvdir:
Norma tarixi kateqoriyadır
Ədəbi dilin normasında sabitlik həmişə olmur
Nitq normalarının tarixiliyi ədəbi dilin inkişafının təkmilləşməsinin nəticəsidir
Dövr keçdikcə ədəbi dilin normasında əvvəlkindən fərqli müəyyən keyfiyyətlər meydana çıxır
Norma nəyə deyilir?
Sözün fonetik tərkibinin, leksik mənasının və cümlənin qrammatik quruluşunun hamı tərəfindən qəbul olunan şəkildə fəaliyyətinə
Ədəbi dilin tabe olduğu qayda – qanunlar sisteminə
Milli dilin müəyyən qayda – qanunlara tabe olan nitq formasıdır
Xalq dilinin ciddi fonetik, leksik, morfoloji və sintaktik normalar əsasında fəaliyyət göstərən formasıdır
Özləşmə üç yolla gedir. Bunlardan biri səhvdir:
Hər hansı söz ustasının qədim mənbələrdən, xalq dilindən söz götürməsi yolu ilə
Cəmiyyətin özündə müəyyən hadisə ilə bağlı « söz partlayışı » yolu ilə
Türk dillərinin təsiri ilə
Alınma sözlərin təsiri ilə
Özləşmə meyli haqqında deyilənlərdən biri düzgündür:
Müasir Azərbaycan dilinin lüğət tərkibində 70 – cı illərdən başlayaraq özləşmə meylləri müşahidə olunur
Özləşmə dedikdə hər cür yeni söz yaradıcılığı başa düşülür
Azərbaycan xalqının müstəqillik qazanması Azərbaycan dilində özləşmə prosesi üçün sosial – ideoloji şərait yaratmamışdır
Dili tərk etmiş bir sıra türk mənşəli sözlərin yenidən qayıtması da özləşmə prosesinin təsiri ilə baş verir
Nitqdə müəyyən miqdar saylarından sonra gələn isimlər cəmdə işlədilərsə, bu zaman ədəbi dilin hansı norması pozulur?
Qrammatik
Fonetik
Leksik
Həm fonetik, həm leksik
Azərbaycan dilindən sayca daha çox insanın istifadə etdiyi yer haradır?
Cənubi Azərbaycan
Türkiyə
Azərbaycan Respublikası
Zaqafqaziya
Azərbaycan – türk milli dili nə zaman formalaşmışdır?
XVI əsrin sonlarından
XIV əsrin axırlarında
XXəsrin əvvəllərində
Eramızdan əvvəl I minillikdə
Şifahi nitqdə ifadə olunan cümləni yazarkən onun durğu işarələri nəyin əsasında müəyyənləşdirilir?
İntonasiyanın
Baş üzvlərin
Söz sırasının
Ahəng qanununun
Dilə aid edilən əlamətlərdən biri yanlışdır:
Mücərrəd işarələr sistemindən ibarətdir
Özünəməxsus quruluşu, ifadə imkanları yoxdur
Tarixən çox az dəyişikliyə uğrayır
Ünsiyyət vasitəsidir
Biri ədəbi dilin şifahi formasına nümunə kimi verilə bilər:
Reklamlar
Bədii əsərlər
Mühazirələr
Elmi kitablar
Nitq istisnaları hansı şəraitdə meydana çıxır?
Öz dövrünü keçirmiş nitq vahidləri bu və ya digər üslubda “ ilişib ” qalanda
Cümlədə durğu işarələri düzgün qoyulmadıqda
Orfoepiya qaydalarına əməl edilmədikdə
Qrammatik normalara etinasızlıq göstərildikdə
Aşağıdakılardan biri nitq istisnası ola bilər:
Arxaizmlər
Dialektizmlər
Milli mənşəli terminlər
Sinonimlər
Mahmud kaşğari hansı əsəri ilə məşhurlaşıb
Divanü lüğa-tit-türk
Türk dili
Türkcə ərəbcə
Divan
Türkiyəli
Nitqin düzgünlüyünün pozulması nədən yaranır? Ən tam olanı seçin
Nitqdə uzunçuluğa, təkrara yol verməkdən
Orfoqrafiya qaydalarına əməl etməməkdən
Sözün leksik mənasını bilməməkdən
orfoepiya qaydalarına əməl etməməkdən
Dilin fonetik, leksik və qrammatik quruluşunu bilməməkdən
Böyükdən kiçiyə Rəsm kurslarımız mövcuddur
Tam məlumat...
Vakansiya - Rus bolmə üçün Riyaziyyat müəlimi
Tam məlumat...
Rəsm kursu (kursda / online)
Tam məlumat...
......