Bölmə III

§24. Azərbaycan ədəbi dili. Hissə 1.

Test ID - 53015
Müəllif: Admin (Əlavə edilib: 19.12.2011)

Verilənlərdən biri şifahi ədəbi dilin orfoepik normalarına tabe deyil:

Nitqlər
Çıxışlar
Mühazirələr
Elmi əsərlər

CAVAB DÜZDÜR!

Testin cavabını DÜZ tapdınız. Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın.

CAVAB SƏHVDİR

Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə 1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
Testin cavabını göstər
Testdə səhv var?

Testin izahını yazın

Zəhmət olmasa testin izahını maksimum detaylı yazın.
Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı "Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.

Jest haqqında deyilənlərdən biri səhvdir:

Nitqin təsir gücünü, emosionallığını artırır
Hər bir jest ölçülüb – biçilməli və ondan yerində istifadə edilməlidir
Hər bir görkəmli natiqin özünəməxsus jest üslubu olur
Jest üz əzələlərinin mənalı hərəkətinə deyilir

Aşağıdakılardan hansı nitqə müəyyən emosionallıq verir:

Ritorika, mimika
Jest, poetizm
Mimika, jest
Etiket, poetizm

Azərbaycan ədəbi dilinin hansı normasında dəyişmə gec olur?

Fonetik
Leksik
Qrammatik
Həm fonetik, həm leksik

Azərbaycan dili hansı xüsusiyyətlərinə görə iltisaqi dillərə aiddir?

Morfoloji quruluşuna görə
Ahəng qanunun möhkəmliyinə görə
Alınma sözlərə görə
Türk dilləri ilə qohumluğuna görə

Aşağıdakı fikirlərdən biri düzgündür:

Sintaktik yolla söz yaratma prosesi iki və daha artıq sözün birləşərək bir məna ifadə etməsi yolu ilə yaranır
Leksik şəkilçilər omonim olduqları halda, sinonim və antonim ola bilmirlər
Morfoloji yolla söz yaratmaq prosesi söz köklərinə qrammatik şəkilçilər yaratmaqla yaranır
Dildə yeni sözlər yalnız leksik və morfoloji yolla yaranır

Leksik normanın pozulduğu cümləni tapın:

Məsələnin təfsilatını heç kəs bilmirdi
Bu müdhiş mənzərə onu daha da narahat edirdi
Meyvələr ağacdan yerə dağıldı
Hər şey unudulmuşdur

Bu fikirlərdən hansı səhvdir?

Nitq mədəniyyətinin ən mühüm şərti, ədəbi dilin normalarına əməl etməkdir
Nitq mədəniyyəti dilçiliyin nəzəri yox, praktik sahəsi sayılır
Nitqin dəqiqliyi dedikdə üslub baxımından ən uğurlu bədii dil vahidinin işlədilməsi nəzərdə tutulur
Nitq mədəniyyəti nitqin ortaya çıxması üçün lazım olan ictimai, psixoloji və fizioloji proseslərin toplusudur

Nitq mədəniyyəti haqqında fikirlərdən biri səhvdir:

Natiqliklə nitq mədəniyyətini eyniləşdirmək olmaz
Hər kəs nitqini tərbiyə edə bilər
Ədəbi dilə yiyələnməyin özü nitq mədəniyyətinə sahib olmağa çalışmaqdır
Hər kəs natiq ola bilər

Nitqə aid edilə bilməz:

Nitqin gözəlliyi normalara formal əməl olunmasında da deyil
Nitqin məzmunu gözəl olmalı, dinləyənlərin səviyyəsinə uyğun gəlməli, anlaşılmalıdır
Nitq ünsiyyət vasitəsidir
Hər kəsin cəmiyyətdə ümumi davranış normalarına tabe olan hərəkət mədəniyyəti olduğu kimi, ünsiyyət səliqəsi, danışıq mədəniyyəti də olmalıdır

Nitq normalarının tarixiliyi haqqında aşağıdakılardan biri səhvdir:

Norma tarixi kateqoriyadır
Ədəbi dilin normasında sabitlik həmişə olmur
Nitq normalarının tarixiliyi ədəbi dilin inkişafının təkmilləşməsinin nəticəsidir
Dövr keçdikcə ədəbi dilin normasında əvvəlkindən fərqli müəyyən keyfiyyətlər meydana çıxır

Aşağıdakı fikirlərdən biri səhvdir:

Azərbaycan türkcəsində söz sonunda o, ö, e saitləri gəlməz
Fellərin hamısı türk mənşəli sözlərdir
Azərbaycan türkcəsində o, ö, e saitləri ilə şəkilçilər işlənməz
Daxilində təkrar olunan qoşa samitli sözlər alınmadır

Aşağıdakı fikirlərdən biri səhvdir:

Ədəbi dil xalq dilinin ciddi fonetik, leksik, morfoloji və sintaktik normalar əsasında fəaliyyət göstərən formasıdır
Ədəbi dil xalq dilinin cilalanmış təzahürüdür
Ədəbi dilin yazılı və şifahi formaları var
Şifahi ədəbi dilin ilk nümunələri dövlət sənədlərinin, dövlət başçılarının məktublarının dili olmuşdur

Azərbaycan dili haqqında verilən fikirlərdən biri səhvdir:

Azərbaycan dili Azərbaycanda millətlərarası ünsiyyət vasitəsidir
Morfoloji quruluşuna görə Azərbaycan dili aqqlütinativ ( iltisaqi ) dil tipinə aiddir
Dünyada ən çox Azərbaycan dilində danışan insanların yaşadığı ölkə Azərbaycan Respublikasıdır
Azərbaycan dilinin fonetik sistemi, əsas lüğət fondu, qrammatik quruluşu ilk orta əsrlərdə təşəkkül tapmışdır

Sözün mənasını dəyişən səs adlanır:

Fonem
Etiket
Alleqoriya
Mimika

Verilənlərdən biri fonemə aid deyil:

Zaman – saman
Dağ – sağ
Kol – kos
Tələ - dələ

Nitq mədəniyyətinin əsasını nə təşkil edir?

təbəssümlü, xoş rəftar olmaq
jestlərdən istifadə etmək
ədəbi dil normalarına əməl etmək
natiqlik sənətinə yiyələnmək

Aydın nitq adlanır:

Tərcümə yolu ilə çatdırılan nitq
Azərbaycan dilində olan nitq
Sənət adamlarının nitqi
Əlavə vasitələr olmadan başa düşülən nitq

Azərbaycan dilinin lüğət fondunu təşkil edir:

Dildə olan uzunömürlü sözlər
Dildə olan sözlərin hamısı
Neologizmlər
Ümumişlək sözlər

Fonetik normanın pozulduğu cümləni tapın:

Gələnlər birazdan kor - peşman dağılışdılar
İşi dayandırmağı əmr buyurublar
Bilənlər bilməyənlərə desinnər
Daldan atılan daş topuğa dəyər

Azərbaycan nümayəndə heyətinin üzvünün Avropa Şurasındakı çıxışı natiqliyin hansı sahəsinə aiddir?

Siyasi natiqlik
İşgüzar natiqlik
İnzibati – idarə natiqliyi
Akademik natiqlik

Mahmud kaşğari hansı əsəri ilə məşhurlaşıb

Divanü lüğa-tit-türk
Türk dili
Türkcə ərəbcə
Divan
Türkiyəli
......
Insert Error: Table './shagird_myusers/spam_checker' is marked as crashed and last (automatic?) repair failed