Bölmə II

§18. Azərbaycan dilində söz yaradıcılığını əsas üsulları. Hissə 1.

Test ID - 47948
Müəllif: Admin (Əlavə edilib: 16.04.2011)

Omonim şəkilçilər olan cərgəni seçin:
a) san²
b) ıq²
c) madan²
d) ar²
e) am²
ə) acaq²

a,c,e
b,d,ə
c,e,ə
a,b,d

CAVAB DÜZDÜR!

Testin cavabını DÜZ tapdınız. Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın.

CAVAB SƏHVDİR

Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə 1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
Testin cavabını göstər
Testdə səhv var?

Testin izahını yazın

Zəhmət olmasa testin izahını maksimum detaylı yazın.
Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı "Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.

İsmə artırılan qrammatik şəkilçiləri ardıcıl olaraq göstərin:

cəm-mənsubiyyət-hal-xəbərlik
cəm-hal-mənsubiyyət-xəbərlik
cəm-xəbərlik-hal-mənsubiyyət
mənsubiyyət-cəm-hal-xəbərlik
mənsubiyyət-cəm-hal-xəbərlik

Jest nədir?

əl – qol hərəkətləri
bədii natiqlik
üz əzələlərinin mənalı hərəkəti
nitq etiketləri

Dilçilik elminin praktik sahəsi:

Etimologiya
Dialektologiya
Lüğətçilik
Morfologiya

Türk dilləri haqqında aşağıdakılardan biri səhvdir:

Qohum dillərin hamısına birlikdə bir dil ailəsi deyilir
Dil şaxələrinə dil qrupları da deyilir
Bu gün dünyada 3.500 – dən çox dil var
Azərbaycan dili, qaqauz dili, Türkiyə türkcəsi qıpçaq qrupunu təşkil edir

Rəsmi müraciət etiketi hansıdır?

Oğlum
Cənab
Xanım
Əzizim

Nitq etiketləri haqqında səhv fikri göstərin:

Nitq etiketlərindən yerli – yerində istifadə olunması ünsiyyətin normal gedişinə, anlaşmaya kömək edir
Elə nitq etiketləri vardır ki, əsrlər, minilliklər boyu sabit qalır
Elə nitq etiketləri vardır ki, müəyyən dövrdə, mərhələdə işlənib, sonra ünsiyyətdən çıxır
Yoldaş! Vətəndaş! müraciət formaları fəal işlənən nitq etiketləridir

Uyğunsuzluğu tapın:

Ağzına su almaq – ağzını qıfıllamaq
Dil – dil ötmək – dilotu yemək
Burnunun ucu göynəmək – ürəyi istəmək
Dil – dil ötmək – ağzına su almaq

Frazeoloji vahidlər haqqında aşağıdakılardan biri səhvdir:

Frazeoloji birləşmələr sintaktik baxımdan parçalanır
Frazeoloji birləşmələr bir cümlə üzvü olur
Frazeoloji birləşmələr omonimlik, sinonimlik, antonimlik yarada bilir
"Nənəsinin nəsihəti Arifin bir qulağından girib, o biri qulağından çıxdı" cümləsi frazeoloji birləşməyə  bir  nümunədir.

Nitq haqqında fikirlərdən biri düzgündür:

Nitq mədəniyyətinin ən mühüm şərti nitqin ifadəliliyinə əməl etməkdir
Nitq mədəniyyəti dilçiliyin nəzəri sahəsi sayılır
Nitqin ifadəliliyi dedikdə fikrin ifadəsi üçün birbaşa tələb olunan sözün, ifadənin və ya cümlənin seçilməsi nəzərdə tutulur
Nitq mədəniyyətinin konkret predmeti yoxdur.

Nitqin düzgün tərifini tapın:

Nitq – ünsiyyət vasitəsi olub, mücərrəd işarələr sistemindən ibarətdir
Nitq – ünsiyyət prosesidir, bu və ya digər məlumatın ifadə tələbinə uyğun olaraq dilin ifadə imkanları əsasında meydana çıxır
Nitq – nitqin təzahürü üçün lazım gələn ictimai, psixoloji və fizioloji aktların sistemidir
Nitq ünsiyyət vasitəsidir

Müasir Azərbaycan ədəbi dilinin normaları haqqında fikirlərdən biri düzgündür:

Dilin xarici quruluşunu onun fonetikası, leksikası və qrammatikası təşkil edir
Müasir Azərbaycan ədəbi dilinin normaları bu dilin dialekt, yaxud şivələrinə məxsus normalardan və xalq danışıq dilindəki qeyri – sabit normalardan fərqlənmir
Ədəbi dilin normaları bir sistem olsa da, onların müstəqilliyi də vardır
Fonetik normada dəyişmə tez olur

Aşağıdakı fikirlərdən biri səhvdir:

Azərbaycan türkcəsində söz sonunda o, ö, e saitləri gəlməz
Fellərin hamısı türk mənşəli sözlərdir
Azərbaycan türkcəsində o, ö, e saitləri ilə şəkilçilər işlənməz
Daxilində təkrar olunan qoşa samitli sözlər alınmadır

Dialekt sözlər nəyə deyilir?

Hər hansı bir zonada yaşayan bir qrup əhalinin dilində işlənən söz və ifadələr
Müəyyən elm sahələrinə aid olan sözlər
Mənası hamı tərəfindən anlaşılan sözlərə
Hamı tərəfindən istifadə olunmayan və anlaşılmayan sözlər

Hansı fikir səhvdir?

Dilin inkişafı xalqın tarixi ilə bilavasitə bağlıdır
Dil faktları xalqın mədəni – tarixi səviyyəsi haqqında təsəvvür yaradır
Qohum tayfaların dili birləşərək həmin xalqın dilinə çevrilir
Dil müstəqil inkişaf qanunlarına malik olduğundan cəmiyyətdəki dəyişikliklərə reaksiya vermir

XIX əsrdə Azərbaycan dilinin dövlət dili olmaması nə ilə bağlı idi?

Azərbaycan xanlıqlarının ləğv edilməsi ilə
Mətbuatın geniş yayılmaması ilə
Müstəqil dövlətimizin olmaması ilə
Məktəblərin az olması ilə

Hansı nitq təmiz nitq hesab olunur?

Terminlərlə zənginləşdirilən
Neologizmlərdən ibarət olan
Qısa, yığcam nitq
Dialekt və şivə elementləri olmayan

Çoxmənalılıq yaradan sözlər hansı nitq hissəsinə aid olur?

Həmişə eyni nitq hissəsinə aid olur
Yalnız əsas nitq hissəsinə aid olurlar
Yalnız köməkçi nitq hissəsinə aid olurlar
Heç bir nitq hissəsinə aid olmurlar

Natiqlik sənətinin əsas tələbləri sırasında verilənlərdən biri səhvdir:

Mövzu haqqında geniş danışmaq
Dinləyicilər üçün anlaşıqlı şəkildə danışmaq
Nitqin intonasiyasına uyğun əl – qol, baş və bədən hərəkətləri etmək
Nitqə əvvəldən hazırlaşmaq

Hansı nümunədə ədəbi dilin orfoepik norması pozulmuşdur:

[ mə:llim ]
[ otax ]
[ mənnən ]
[ şəfək ]

Biri yazılı ədəbi dil nümunəsi kimi verilə bilməz:

Reklamlar
Publisist kitablar
Elmi kitablar
Mühazirələr

Verilənlərdən biri arxaizmdir:

Batman
Darğa
Tanıq
Koxa

Sözlərin mənşəyini dilçiliyin hansı sahəsi öyrənir

Morfologiya
Fonetika
Orfoepiya
Etimologiya
Leksikologiya

Şəkilçi artırıldıqda vurğunu özündə saxlayan alınma sözləri göstərin:

Dünyagörünüşü, Ağdam, Ağdaş
Firma, ferma, kosmos
Fonetika, Afrika, ildırım
qıpqırmızı, əvvəl, lakin
alma, gəlin, lakin
......
Insert Error: Table './shagird_myusers/spam_checker' is marked as crashed and last (automatic?) repair failed