|
Bölmə II
§16. Ümumişlək və ümumişlək olmayan sözlər.. Hissə 1.
|
Test ID - 52407
Müəllif: Admin
(Əlavə edilib: 25.11.2011)
Müəyyən elm sahəsinə aid olan sözlər, ifadələr adlanır:
CAVAB DÜZDÜR! Testin cavabını DÜZ tapdınız. Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın. CAVAB SƏHVDİR Paylaşın - Hamı bilsin
Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə
1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
|
Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı
"Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.
Milli 1-cur yazılan şəkilçilərimiz hansılardır?
-lov, -sov, -ey, -gər, -daş, -gil
-keş, -xana, -lıq, -lov
-lov, -sov, -ey, -liq, -dan
-siniz, -ış, -daki, -ki
-imtil, -araq, -madan
Bu tip dillərdə sözün kökü dəyişmir və sözdəyişdirici şəkilçi olmur:
İltisaqi
Flektiv
Kök dillər
Həm kök dillər, həm flektiv
Vurğu haqqında deyilənlərdən biri yanlışdır:
Azərbaycan dilində vurğunun 3 növü var
Azərbaycan dilində söz kökünə şəkilçi artırılarkən, bir qayda olaraq vurğu sözün əvvəlinə doğru istiqamətlənir
Sözdəki hecalardan birinin digərinə nisbətən qüvvətli tələffüz olunması heca vurğusu adlanır
Dilimizdə elə şəkilçilər var ki, onlar vurğu qəbul etmir
Nitq etiketləri haqqında səhv fikri göstərin:
Nitq etiketlərindən yerli – yerində istifadə olunması ünsiyyətin normal gedişinə, anlaşmaya kömək edir
Elə nitq etiketləri vardır ki, əsrlər, minilliklər boyu sabit qalır
Elə nitq etiketləri vardır ki, müəyyən dövrdə, mərhələdə işlənib, sonra ünsiyyətdən çıxır
Yoldaş! Vətəndaş! müraciət formaları fəal işlənən nitq etiketləridir
Uyğunsuzluğu tapın:
Ağzına su almaq – ağzını qıfıllamaq
Dil – dil ötmək – dilotu yemək
Burnunun ucu göynəmək – ürəyi istəmək
Dil – dil ötmək – ağzına su almaq
Nitq haqqında fikirlərdən biri düzgündür:
Nitq mədəniyyətinin ən mühüm şərti nitqin ifadəliliyinə əməl etməkdir
Nitq mədəniyyəti dilçiliyin nəzəri sahəsi sayılır
Nitqin ifadəliliyi dedikdə fikrin ifadəsi üçün birbaşa tələb olunan sözün, ifadənin və ya cümlənin seçilməsi nəzərdə tutulur
Nitq mədəniyyətinin konkret predmeti yoxdur.
Nitqə aid edilə bilməz:
Nitqin gözəlliyi normalara formal əməl olunmasında da deyil
Nitqin məzmunu gözəl olmalı, dinləyənlərin səviyyəsinə uyğun gəlməli, anlaşılmalıdır
Nitq ünsiyyət vasitəsidir
Hər kəsin cəmiyyətdə ümumi davranış normalarına tabe olan hərəkət mədəniyyəti olduğu kimi, ünsiyyət səliqəsi, danışıq mədəniyyəti də olmalıdır
Nitq fəaliyyəti nədir?
Nitqin təzahürü üçün lazım olan ictimai, psixoloji və fizioloji aktların sistemidir
Fikrin ifadəsi üçün bilavasitə tələb olunan dil vasitəsini tapmaqla müəyyən edilir
Dilin özünün səlisliyi, ifadə imkanlarının genişliyi
Üslub baxımından ən uğurlu dil vasitəsini tapıb işləmək
Dil və nitq haqqında aşağıdakılardan biri səhvdir:
Nitq əsasdır, dil ondan törəmədir
Dil tarixən çox az dəyişikliklərə uğrayır
Ünsiyyət vasitəsi olan dilin ünsiyyət prosesi olan nitqə çevrilməsi çox mürəkkəb bir hadisədir
Nitq dilə nisbətən dəyişkəndir
Fikirlərdən hansı yanlışdır?
Ədəbi dilin tabe olduğu qayda – qanunlar sisteminə nitq normaları deyilir
Ədəbi dil xalq dilinin ciddi fonetik, leksik, morfoloji və sintaktik normalar əsasında fəaliyyət göstərən formasıdır
Ədəbi dil - milli dilin müəyyən qayda – qanunlara tabe olan və xalqın nümunəvi ünsiyyətinə xidmət edən nitq formasıdır
Nitq ünsiyyət vasitəsidir
Nitq haqqında fikirlərdən biri yanlışdır:
O nitq forması düzgün hesab olunur ki, orada dilin fonetik, leksik, qrammatik qayda – qanunları pozulmasın
Nitqin ifadəliliyi – fikrin ifadəsi üçün bilavasitə tələb olunan dil vasitəsini tapmaqla müəyyən edilir
Mədəni nitq həm də dəqiq olmalıdır
Nitqin düzgünlüyü nitq mədəniyyətinin birinci şərtidir
Aşağıdakılardan biri səhvdir:
O nitq forması düzgün hesab olunur ki, orada dilin fonetik, leksik, qrammatik qayda – qanunları pozulmasın
Mədəni nitq həm də dəqiq olmalıdır
Nitqin düzgünlüyü özlüyündə nə qədər mühüm olsa da, bu nitq mədəniyyəti üçün hələ hər şey demək deyildir
Nitqin düzgünlüyü hamıdan tələb olunmur
Aşağıdakı fikirlərdən biri səhvdir:
Azərbaycan türkcəsində söz sonunda o, ö, e saitləri gəlməz
Fellərin hamısı türk mənşəli sözlərdir
Azərbaycan türkcəsində o, ö, e saitləri ilə şəkilçilər işlənməz
Daxilində təkrar olunan qoşa samitli sözlər alınmadır
Özləşmə meyli haqqında deyilənlərdən biri düzgündür:
Müasir Azərbaycan dilinin lüğət tərkibində 70 – cı illərdən başlayaraq özləşmə meylləri müşahidə olunur
Özləşmə dedikdə hər cür yeni söz yaradıcılığı başa düşülür
Azərbaycan xalqının müstəqillik qazanması Azərbaycan dilində özləşmə prosesi üçün sosial – ideoloji şərait yaratmamışdır
Dili tərk etmiş bir sıra türk mənşəli sözlərin yenidən qayıtması da özləşmə prosesinin təsiri ilə baş verir
Azərbaycan dilindən sayca daha çox insanın istifadə etdiyi yer haradır?
Cənubi Azərbaycan
Türkiyə
Azərbaycan Respublikası
Zaqafqaziya
1919 – 1920 – ci illərdə Azərbaycan Xalq Cumhuriyyətinin dövlət dili hansı ad altında işlədilirdi?
Azərbaycan dili
Türk dili
Rus dili
Azərbaycan türkcəsi
Cəmiyyətin bütün sahələrini əhatə etməsi ilə aşağıdakılardan biri digərlərindən fərqlənir:
İqtisadiyyat
Dil
Siyasət
Mədəniyyət
Azərbaycan dilinin lüğət fondunu təşkil edir:
Dildə olan uzunömürlü sözlər
Dildə olan sözlərin hamısı
Neologizmlər
Ümumişlək sözlər
Tarixizm sözlər olan sıranı seçin:
darğa, nazir, abbası
koxa, çuxa, batman
ərən, tanıq, əsən
varmaq, darğa, kolxoz
Professorun auditoriyada oxuduğu mühazirə natiqliyin hansı növünə aiddir?
Bədii
İnzibati – idarə
İşgüzar
Akademik
Verilənlərdən biri şifahi ədəbi dilin orfoepik normalarına tabe deyil:
Nitqlər
Çıxışlar
Mühazirələr
Elmi əsərlər
Fonetik norma nə vaxt pozulur?
Cümlədə söz sırası pozulduqda
Mübtəda və xəbər arasında uzlaşma pozulduqda
Orfoqrafik, yaxud orfoepik norma pozulduqda
Məntiqi vurğunun yeri dəyişdikdə
Mahmud kaşğari hansı əsəri ilə məşhurlaşıb
Divanü lüğa-tit-türk
Türk dili
Türkcə ərəbcə
Divan
Türkiyəli
Nitqin düzgünlüyünün pozulması nədən yaranır? Ən tam olanı seçin
Nitqdə uzunçuluğa, təkrara yol verməkdən
Orfoqrafiya qaydalarına əməl etməməkdən
Sözün leksik mənasını bilməməkdən
orfoepiya qaydalarına əməl etməməkdən
Dilin fonetik, leksik və qrammatik quruluşunu bilməməkdən
Düzgün fikri müəyyənləşdir
Dil yalnız əşya və hadisələri adlandırır
Dil ünsiyyət vasitəsi kimi canlılardan yalnız insana məxsusdur
Dil cəmiyyət olmadan da yarana bilər
Dil və şüurun yaranması ayrı-ayrı ictimai proseslərdir
Dil mühitindən asılı olmayaraq, doğulan uşaq sonradan mütləq valideynlərinin dilində danışacaq.
Söz və ya söz birləşmələri bitmiş bir fikri ifadə edə bilərmi?
Bəli. Hər ikisi bitmiş fikir ifadə edə bilər
Xeyir. Heç biri bitmiş fikir ifadə edə bilməz
Söz bitmiş fikri ifadə edə bilər, söz birləşməsi isə yox
Söz birləşməsi bitmiş fikri ifadə edə bilər, söz isə yox
Söz birləşməsi yoxdur
Böyükdən kiçiyə Rəsm kurslarımız mövcuddur
Tam məlumat...
Ofis proqramları kursu
Tam məlumat...
Məktəbəqədər və ibtidai sinif hazırlığı
Tam məlumat...
......