İzahlı lüğət

SÖZDƏYİŞDİRİCİ (ID - 36381)

SÖZDƏYİŞMƏ (ID - 36382)

is. dilç. Dildə sözlərin dəyişməsi, habelə belə dəyişmənin üsulları. Sözdəyişmənin məhsuldar növləri.

SÖZDÜZƏLDİCİ (ID - 36383)

sözdüzəldici şəkilçi dilç. - ayrılıqda işlənməyən, köklə sözdəyişdirici şəkilçilər arasında yer tutan, yəni sözlərin maddi hissəsinin axırlarına bitişərək, sözlər arasındakı qrammatik münasibəti deyil, sözlərin...

SÖZDÜZƏLTMƏ (ID - 36384)

is. dilç. Dildə sözlərin düzəlməsi, habelə bu düzəlmənin üsulları.

SÖZƏBAXAN (ID - 36385)

sif. Məsləhət qəbul edən, deyilənə əməl edən, razılaşan, söz eşidən, sözə qulaq asan. Sözəbaxan oğlandır.

SÖZƏBAXMAZ, SÖZƏBAXMAYAN (ID - 36386)

sif. Deyilənə əməl etməyən, məsləhət qəbul etməyən, sözə qulaq asmayan. Sözəbaxmaz uşaq.

SÖZGƏLİŞİ (ID - 36387)

zərf Yeri gəlmişkən, yerində, elə belə, məsəl üçün. [Balaş:] Dilbər, mən onu demədim, mən sözgəlişi deyirəm. C.Cabbarlı. [Vəfadar Səkinəyə:] Sözgəlişi deyirəm, ürəyinə pis şey gəlməsin. M.İbrahimov.

SÖZGƏZDİRƏN (ID - 36388)

sif. və is. Sözyayan, xəbərçi; arada söz, xəbər aparıb gəzdirən.

SÖZGÖTÜRMƏYƏN, SÖZGÖTÜRMƏZ (ID - 36389)

sif. Məğrur, mütəkəbbir, dikbaş. Səkinə ərinin özünüsevən, sözgötürməz bir adam olduğunu bilirdi. M.İbrahimov.

SÖZLƏŞMƏ (ID - 36390)

“Sözləşmək”dən f.is.

SÖZLƏŞMƏK (ID - 36391)

f 1. Bir-birilə danışıb razılığa gəlmək, razılaşmaq, müəyyən qərara gəlmək; qərarlaşmaq. Elçilər sözləşib evə qayıdırlar. Qurbanquluya xəbər verirlər ki, ona bir qız almışlar. T.Ş.Simurq. [Babəklə Cavidan] sözləşdilər,...

SÖZLÜ (ID - 36392)

sif. Deməyə sözü olan, ürəyində sözü olan, nə isə bir söz demək istəyən. Gülsabah atasının tez-tez ona baxmasının mənasını anladı; sözlü adam olduğunu başa düşüb, balkona çıxdı. Ə.Vəliyev. Sözlü adama oxşayırsan,...

SÖZLÜK (ID - 36393)

SÖZ-SOV (ID - 36394)

is. Danışıq, söz, dedi-qodu, mübahisə, narazılıq. Əsgər bostan suvaranların danışığını və söz-sovlarını qaldırmaq üçün Kosanın bostanına çatacaq miqdarında su artırdı. S.Rəhimov. [Pərşan:] Qadanızı alım, qızlar, bir...

SÖZ-SÖHBƏT (ID - 36395)

1. Söhbət, danışılan sözlər. Söz-söhbəti naz oğlan; Keyf-damağı saz oğlan; Özün gələ bilməsən; Nə sözün var yaz, oğlan. (Bayatı). Nə sözüm-söhbətim, nə həmdəmim var; Dərdim ürəyimdə pünhan, ağlaram. S.Vurğun. [Camal:]...

SÖZSÜZ (ID - 36396)

sif. və zərf 1. Danışmadan, söz demədən, sözlə başa salmadan, sözlə ifadə etmədən. Sözsüz rol. - [Komandir:] Biz o qədər ünsiyyət bağlamışıq ki, sözsüz də birbirimizi anlayırıq. M.İbrahimov. Plantasiyadakı sözsüz mahnı...

SÖZSÜZCƏ (ID - 36397)

zərf Heç bir söz demədən, dinmədən, danışmadan, etirazsız. Təklifi sözsüzcə qəbul etdilər.

SÖZSÜZ-SOVSUZ (ID - 36398)

zərf Danışıqsız, mübahisəsiz, etirazsız, sakitcə. Abbas kişi hər işi sakitcə, sözsüz-sovsuz görməyi sevirdi. Ə.Vəliyev. - Kimsən, aşağı düş, - deyə çığırdı. O, sözsüz-sovsuz ağacdan düşüb əllərini yuxarı qaldırdı....

SÖZÜBÜTÖV, SÖZÜBÜTÜN (ID - 36399)

sif. Dediyi sözün üstündə duran, sözündə sabit duran, dediyinə mütləq əməl edən. [Məşədi] ..onun sözübütöv adam olduğunu yaxşı bilirdi. S.Rəhimov.

SÖZÜDÜZ (ID - 36400)

bax sözübütöv.

SÖZÜKEÇƏN, SÖZÜKEÇƏR (ID - 36401)

sif. Hörmətli, nüfuzlu. Sözükeçən adam. - [Hacı Sultan] sözükeçər ağsaqqalların iştirakı ilə Həsənağa ilə olan ixtilafını həll etmək istədi. S.Hüseyn. f ,

SPARTAKİADA (ID - 36402)

[xüs. addan] İdman komandaları və cəmiyyətlərinin idmanın müxtəlif növləri üzrə kütləvi yarışı (bu, bir neçə idman növü üzrə birlikdə aparılan yarışlardır, həmin yarışlarda da qabaqcıl kollektivlər, komandalar və idmançılar...

SPAZMA (ID - 36403)

[yun.] Müəyyən əzələnin və ya əzələ qrupunun bir müddət sıxılması, yığılması, qıc olması.

SPAZMATİK (ID - 36404)

sif. [yun.] Spazma nəticəsində olan, spazma ilə bağlı olan, spazmadan törəyən. Spazmatik öskürək. Spazmatik ağrı.

SPEKTR (ID - 36405)

[lat. spectrum - görmə] İşıq şüaları; prizmadan və ya digər şüasındıran mühitdən keçərkən əmələ gələn rəngli zolaq. Spektrin əsas rəngləri. işıq spektri.

SPEKTROSKOP (ID - 36406)

[lat. spectrum - görmə və yun. scopeo - baxıram] Spektrləri müşahidə etmək üçün cihaz.

SPERMA (ID - 36407)

[yun. spermo - toxum] fiziol. Erkək (insan və heyvan) tənasül vəzilərinin hasil etdiyi maye; toxum, məni.

SPERMATOZOİD (ID - 36408)

[yun. sperma (spermatos) - toxum və zoon - canlı və eidos - növ] fiziol. Kişi tənasül hüceyrəsi.

SPESİFİKA (ID - 36409)

is. [lat.] Özümlük, özünə məxsusluq, yalnız ona xas olan.

SPİDOMETR (ID - 36410)

[ing. speed - sürət və yun. metreo - ölçürəm] Avtomobillərdə, motosikllərdə sürəti və keçilən məsafəni göstərən cihaz.

SPİKER (ID - 36411)

is. [ing.] 1. Parlament sədri.
2. Boks yarışında hakimlərin qərarını tamaşaçılara bildirən hakim.

SPİNNİNQ (ID - 36412)

is. [ing.] Balıq tutmaq üçün uzun tilov.

SPİRAL (ID - 36413)

is. [lat.] Buruq məftil, burulmuş məftil.

SPİRANT (ID - 36414)

is. [lat.] Nəfəsli samit.

SPİRİT (ID - 36415)

is. [lat.] Ölülərin ruhunu çağıran və onlarla əlaqə yarada bilən adam.

SPİROXET (ID - 36416)

[lat. spira - əyri və yun. choete - uzun tük] Uzun spiral sap şəklində bakteriya.

SPİROMETRİYA (ID - 36417)

is. Ağciyərin tutumunu ölçmək üsulu.

SPİRT (ID - 36418)

is. [lat. spiritus] 1. Tərkibində çoxlu kraxmal və şəkər olan (buğda, kartof və s.) məhsullardan distillə yolu ilə alman alışqan maye. Naznazpambığı spirtə batırdı, Qaraşın barmağını silib təmizləməyə başladı. M.İbrahimov.
2....

SPİRTLİ (ID - 36419)

sif. 1. Tərkibində spirt olan, spirtlə hazırlanan. Spirtli içkilər.
2. Spirtdə isladılmış, spirt vurulmuş. Spirtli cuna. Spirtli pambıq.

SPİRTÖLÇƏN (ID - 36420)

is. xüs. Spirtli mayelərdə spirtin miqdarını göstərən cihaz. Spirtin dərəcəsini spirtölçənlə təyin edirlər.

SPONSOR (ID - 36421)

is. [ing.] Müəyyən bir müəssisəni, layihəni və s. maliyyələşdirən hüquqi və ya fiziki şəxs.

SPONTAN (ID - 36422)

sif. [lat.] Heç bir xarici təsir olmadan öz-özünə meydana çıxan; bədahətən.

SPORT (ID - 36423)

[ing. sport] Orqanizmi möhkəmlətmək və inkişaf etdirmək və insanda iradi keyfiyyətlər tərbiyə etmək məqsədilə edilən fiziki mümarisələr (gimnastika, güləşmə, müxtəlif oyunlar və s.); idman. Sportla məşğul olmaq. Sportu sevmək....

SPORTÇU (ID - 36424)

is. Sportu peşə etmiş adam, müntəzəm surətdə sportla məşğul olan adam; idmançı. [Səlim:] Darülfünun sportçuları arasında özünün qüvvəti ilə məşhur idi. S.Hüseyn.

SRAĞAGÜN (ID - 36425)

zərf Deyilən gündən iki gün qabaq, dünəndən qabaqkı gün. Heç kəs [Rəhilənin] sözlərini eşitməsin deyə pıçıldadı: - Zəfər dayını srağagün tutublar.. M.Hüseyn. Hər şeyi o qədər aydın görüb, hiss edirəm ki, elə bil...

SRAĞAGÜNKÜ (ID - 36426)

zərf Srağagün olmuş, srağagünə aid. Srağagünkü iclas. Srağagünkü oyun. Srağagünkü əhvalat. - Srağagünkü turnirdə Zəki qiyamət edirdi. M.Süleymanov.

SSENARİ (ID - 36427)

[ital.] 1. Kinofilmin məzmununu təfsilatı ilə şərh edən və onun tərtibat cəhətlərini göstərən ədəbi əsər. Filmin ssenarisi.
2. teatr. Dram əsərinin planı, süjet sxemi. teatr. Pyesdə iştirak edənlərin siyahısı (burada onların...

SSENARİÇİ, SSENARIST (ID - 36428)

is. Ssenari yazan, ssenari müəllifi.

SSRİ (ID - 36429)

Sovet Sosialist Respublikaları İttifaqı.

STABİL (ID - 36430)

sif. [lat.] Sabit, daimi, dəyişməz. Stabil dərslik.

Bu səhifə dəfə baxılıb

......
Insert Error: Table './shagird_myusers/spam_checker' is marked as crashed and last (automatic?) repair failed