İzahlı lüğət

PUL-PUL (ID - 33477)

zərf Xırda pul kimi. □ Pul-pul olmaq - 1) xırda-xırda doğranmaq, tikə-tikə olmaq, parçalanmaq; sınmaq. Kərpic yarı yoldan yerə düşüb pul-pul oldu. S.Rəhimov. Avtomobilin şüşələri pul-pul olub yerə töküldü. P.Makulu; 2) qızarmaq...

PULSUZ (ID - 33478)

sif 1. Əvəzində pul almadan; havayı, məccani. Pulsuz tamaşa. Pulsuz yemək. // Zərf mənasında. Pulsuz işləmək. Pulsuz oxumaq.
2. Pulu olmayan; kasıb, yoxsul. Pulsuz adam. - Pulsuz kişi, insanlığı asanmı sanırsan?! M.Ə.Sabir.

PULSUZLAMA (ID - 33479)

“Pulsuzlamaq” dan f.is.

PULSUZLAMAQ (ID - 33480)

f Pulu qurtarmaq, pulu olmamaq, kasıblaşmaq, yoxsullaşmaq. Hələ cavan vaxtlarında Molla Nəsrəddin yaman pulsuzlayır.. “M.N.Lətif.”

PULSUZLUQ (ID - 33481)

is. Kasıblıq, yoxsulluq; pulu olmayan adamın halı. [Məşədi İbad:] Pul elə şeydir ki, qocanı eylər cavan və pulsuzluq da cavanı qoca eylər. Ü.Hacıbəyov.

PULSUZ-PARASIZ (ID - 33482)

sif dan. Pulsuz. Pulsuz-parasız adam. // Zərf mənasında. Havayı, məccani, pulsuz. Çox adamın inanmağı gəlmirdi ki, lütün birinə pulsuz-parasız torpaq verələr. Mir Cəlal.

PULT (ID - 33483)

[alm.] 1. Uca ayaqlar üstə duran maili çərçivə şəklində not altlığı. Dirijor pultu.
2. tex. Bir şeyi uzaqdan avtomatik idarə etmək üçün üstündə cihazlar qurulmuş, xüsusi stol, stend və s. şəklində qurğu. Ekskavatorun idarə...

PULVERİZATOR (ID - 33484)

[fr.] Mayeni hava təzyiqi ilə toz halına salıb səpələmək üçün cihaz.

PUNKTİR (ID - 33485)

[lat. punctum - nöqtə] Nöqtə və ya kiçik cızıqlardan ibarət qırıq xətt. Punktir çəkmək.

PUNKTİRLƏMƏ (ID - 33486)

“Punktirləmək” dən f.is.

PUNKTİRLƏMƏK (ID - 33487)

f Punktir çəkmək, punktirlə işarə etmək.

PUNŞ (ID - 33488)

[ing. punch] Şərabla su, qənd, limon və ya başqa meyvə şirəsindən hazırlanan, isti və ya soyuq içilən tünd içki.

PURGEN (ID - 33489)

is. tib. İşlətmə dərmanlar qrupundan dərman preparatı.

PURİST (ID - 33490)

[lat.] Purizm tərəfdarı.

PURİZM (ID - 33491)

[lat. purus - təmiz] Dili xarici sözlərdən təmizləmə cəhdi, ümumiyyətlə, dili yeni sözlərdən - neologizmlərdən, təhriflərdən və s.-dən təmizləmə cəhdində ifrata varma.

PUSQU (ID - 33492)

is. 1. Bir yerdə gizlənib adamı və ya ovu pusma, güdmə, gözləmə; marıq. Aslan həmişə pusquda idi ki, görək nə vaxt buna bir dilənçi rast olacaq. İ.Musabəyov. □ Pusquda durmaq (dayanmaq) - gizlənib adamı və ya ovu güdmək; pusmaq,...

PUSQUÇU (ID - 33493)

is. Pusquda duran, güdən, gözləyən, pusan adam. [Şölə xanım:] Özün bilmirsən ki, Ziba xanım yüz yerdəpusquçu qoyubdur ki, bu səbəblə səni ölümə verib bizi bədnam etsin. M.F.Axundzadə.

PUSMA (ID - 33494)

“Pusmaq” dan f.is.

PUSMAQ (ID - 33495)

f Gizlincə üzərində göz olmaq, gözdən qoymamaq; güdmək. [Mərcan bəy:] Dur gedək o biri otağa, burada bizi pusarlar. Ü.Hacıbəyov. Uzaqdan bir kölgə onları [Səlim və Mehribanı] pusur, gizlicə təqib edirdi. S.Hüseyn.

PUSULMA (ID - 33496)

“Pusulmaq” dan f.is.

PUSULMAQ (ID - 33497)

məch. Gizlincə üzərində göz qoyulmaq; güdülmək.

PUTYOVKA (ID - 33498)

[rus.] 1. Bir yerə (məs.: sanatoriyaya, istirahət evinə, kursa və s.) göndərilən adama verilən rəsmi vəsiqə; yol vərəqəsi. [Gənclərin] içlərində.. putyovka ilə gəlmiş texnikum və ali məktəb tələbələri də çoxdur. M.İbrahimov....

PÜF (ID - 33499)

təql. İstidən, yorğunluqdan, ürək sıxıntısından bezmiş adamın dodaqlarını aralayaraq ağzından havanı buraxarkən çıxardığı səs. [Mərcan bəy:] Vallah, arvadın vəhmi məni basıbdır. Püf! Nə istidir! Ü.Hacıbəyov.

PÜFƏ (ID - 33500)

uş. Xörək, yemək, bişmiş.

PÜFKÜRMƏ (ID - 33501)

“Püfkürmək” dən f.is.

PÜFKÜRMƏK (ID - 33502)

bax püfləmək. Papiros tüstüsünü püfkürərək ağzından; O dalıb fikrə, baxır qurğuya heyran-heyran. S.Rüstəm.

PÜFLƏMƏ (ID - 33503)

“Püfləmək” dən f.is.

PÜFLƏMƏK (ID - 33504)

f Ağıza doldurulmuş havanı birdən buraxmaq, püf etmək; püfürmək. [Əhməd] arxalığının cibindən tənbəki kisəsini çıxartdı, çubuğunu əvvəl püfləyib sonra doldurdu. Çəmənzəminli. Lətifədən səs çıxmadığını görən...

PÜFÜRMƏ (ID - 33505)

“Püfürmək” dən f.is.

PÜFÜRMƏK (ID - 33506)

bax püfləmək. Şamama suyu ağzına alıb Hafizənin üstünə püfürür. Ə.Haqverdiyev.

PÜXTƏ (ID - 33507)

sif [fars.] Təcrübəsi olan; bişkin, bişmiş, yetkin, təcrübəli. Təcrübəli və püxtə yazıçı. □ Püxtə olmaq - usta olmaq, yetkin olmaq, təcrübəli olmaq. [Qəmər:] Sən hələ xamsan, püxtə olmağa çox səfər gərək. S.S.Axundov....

PÜXTƏLƏNMƏ (ID - 33508)

“Püxtələnmək” dən f.is.

PÜXTƏLƏNMƏK (ID - 33509)

bax püxtələşmək.

PÜXTƏLƏŞMƏ (ID - 33510)

“Püxtələşmək” dən f.is.

PÜXTƏLƏŞMƏK (ID - 33511)

f Bir işdə təcrübə qazanmaq, təcrübələnmək, ustalaşmaq, bərkdən-boşdan çıxmaq, püxtələnmək, yetkinləşmək, bərkimək. Bütün ölkəni sel kimi bürüyən partizan dəstələri də bu dağlarda püxtələşmişdi. S.Vəliyev.

PÜXTƏLİK (ID - 33512)

is. Təcrübəlilik, bişkinlik, yetkinlik; bir işdə püxtə olma. Yaradıcılıq bitkinlik və püxtəlik tələb edir. S.Rəhimov.

PÜNHAN (ID - 33513)

sif və zərfi[fars.] Heç kəsin bilmədiyi; gizli, xəlvət. Nə sözüm, söhbətim, nə həmdəmim var; Dərdim ürəyimdə pünhan, ağlaram. S.Vurğun. □ Pünhan olmaq gizli olmaq, xəlvət olmaq, başqasına bildirilməmək, gizlədilmək. [Kəndli...

PÜNHANİ (ID - 33514)

sif. və zərf [fars.] Gizli(cə), xəlvəti. [C.Cabbarlı] tamaşa zamanı isə qaranlıq, pünhani bir küncdə ayaq üstdə dayanır, səhnəni və tamaşaçıları öz dərin müşahidələrindən keçirirdi. S.Rəhimov.

PÜRE (ID - 33515)

[fr.] Əzilmiş göyərtidən, tərəvəzdən və meyvədən bişirilən xörək və ya xörək üstünə tökülən sous. Kartof püresi. Pomidor püresi. Alma püresi hazırlamaq.

PÜRFƏND (ID - 33516)

sif və zərfi[fars. pür və ər. fənn] klas. Fəndgir, usta, mahir. □ Pürfənd olmaq klas. - usta olmaq, ustalaşmaq, mahirləşmək, bicləşmək.

PÜRHƏVƏS (ID - 33517)

sif [fars. pür və ər. həvəs] klas. Çox həvəsi olan; həvəsli. Pürhəvəs, şerə mübtəla bir qız; Nurə aşiq, sevimli bir yıldız. H.Cavid.

PÜRİBARƏ (ID - 33518)

sif. [fars. pür və ər. ibarə] kit. Təmtəraqlı, obrazlı, ibarələrlə dolu (söz, nitq haqqında).

PÜRKAMAL (ID - 33519)

sif [fars. pür və ər. kamal] klas. Kamallı, ağıllı.

PÜRQİYMƏT (ID - 33520)

[fars. pür və ər. qiymət] klas. Qiymətli. Tacir də bir xeyli pürqiymət parçanı bir xonçaya qoyub, padşahın hüzuruna aparır. (Nağıl).

PÜRMƏLAL (ID - 33521)

sif. [fars. pür və ər. məlal] klas. Məlallı, məlalla dolu, çox kədərli. Pürməlal eləmək (etmək) klas. - çox kədərləndirmək, məyus etmək.

PÜRMƏNA (ID - 33522)

sif. [fars. pür və ər. məna] klas. Mənalı, çox mənalı, məna ilə dolu; dərin. [Cənnətəli:] Təbim mövzundur, yazılarım da pürməna. Çəmənzəminli. Yolda [Səməd] Əhmədi haradan tanıdığını sordu və Məşədi Məmmədpürməna...

PÜRRƏNG (ID - 33523)

sif. [fars.] Yaxşı dəm almış; tünd (çay haqqında). Xan xadiməyə qışqırdı: Mirzənin çayını pürrəng edin! S.Rəhimov. Həsrət [Yusif] üçün papiros bükdü, bir stəkan pürrəng çay da gətirtdi. B.Bayramov.

PÜRVÜQAR (ID - 33524)

[fars. pür və ər. vüqar] klas. Vüqarla dolu; vüqarlı.

PÜSKÜRMƏ (ID - 33525)

“Püskürmək” dən f.is.

PÜSKÜRMƏK (ID - 33526)

f. 1. Öz içərisindən şiddətlə bir şey sovurub atmaq. Vulkan püskürür. Pilpilə püskürür.
2. məc. Saçmaq, buraxmaq. [Knyaz:] Kin püskürən azğınlara yalnız; Dəhşətli ölüm vardır amansız!.. H.Cavid. Kürəyə odpüskürən...

Bu səhifə dəfə baxılıb

......
Insert Error: Table './shagird_myusers/spam_checker' is marked as crashed and last (automatic?) repair failed