İzahlı lüğət
CƏHRƏÇİ (ID - 5870)is. köhn. Başqaları üçün cəhrədə yun əyirən.
|
CƏHRƏÇİLİK (ID - 5871)is. köhn. Cəhrədə yun əyirmə işi, peşəsi. Fatma cəhrəçilik edib bir növ gündəlik çörəyini qazanırdı. S.S.Axundov. Mən uşaqları cəhrəçiliklə böyütdüm. S.Rəhimov.
|
CƏLAYİ-VƏTƏN (ID - 5872)[ər.] Vətənindən ayrı düşmüş, dərbədər düşmüş, həyatını qürbətdə keçirən.
□ Cəlayi-vətən olmaq - vətənindən ayrı düşmək, yurdsuz-yuvasız olmaq, qürbətə düşmək, dərbədər düşmək. [Qurbani:] Nə müddətdi... |
CƏLB (ID - 5873)[ər.] Özünəçəkmə, cəzbetmə.
Cəlb etmək - 1) çəkmək, cəzb etmək, özünə tərəf çəkmək. Hamının hüsn-rəğbətini cəlb etmək. - [Sabbah:] İsfahan səmtini etdim məskən; Məni cəlb etdi Nişabur yenidən. H.Cavid. [Hüseyn]... |
CƏLBEDİCİ (ID - 5874)sif. Çox cəlb edən, çox maraqlı. Cəlbedici kitab. Məclisdə, qonaqlıqda maraqlı və cəlbedici söhbət etmək bacarığı çox yüksək qiymətləndirilir.
|
CƏLD (ID - 5875)sif. 1. zərf Tez, iti, yeyin, dərhal. Cəld oxumaq. Cəld addımlamaq. Cəld çevrilmək. - Xanlar cəld geriyə döndü. Çuxur bir yer tapıb, daldalanmaq istədi. M.Hüseyn. Əlləzoğlu taxta kimi quru ovcunu qorun üstünə basıb, cəldyerə atıldı....
|
CƏLDLƏŞDİRMƏ (ID - 5876)“Cəldləşdirmək”dən f.is.
|
CƏLDLƏŞDİRMƏK (ID - 5877)f Sürətini artırmaq, yeyinlətmək.
|
CƏLDLƏŞMƏ (ID - 5878)“Cəldləşmək”dən f.is.
|
CƏLDLƏŞMƏK (ID - 5879)f İşində, hərəkətlərində daha cəld olmaq, zirəklik, çeviklik göstərmək.
|
CƏLDLİK (ID - 5880)is. Diribaşlıq, zirəklik, çeviklik; hərəkətdə, işdə itilik, sürət. Məmmədvəli bir quş cəldliyi ilə ayağa qalxdı, o biri otağa keçdi. S.Rəhman. Lakin [Əkbər] heç vaxt .. özündə belə cəldlik, cəsarət və möhkəmlik hiss...
|
CƏLƏ (ID - 5881)is. At quyruğu qılından ilmək şəklində düzəldilən tələ; duzaq. Hər səhər malların altını təmizləyib, su və yemlərini verdikdən sonra mən həyətimizdəki peyinlikdə cələ qurardım. M.İbrahimov.
// Məc. mənada. [Ağa:]... |
CƏLƏSƏ (ID - 5882)is. [ər.] köhn. İclas, məclis. İndi.. cələsə olacaq, gəl otur, sənə bir stəkan çay verim, sonra gedərəm. M.İbrahimov. [Hacı Əli:] Cələsəmizi açmadan əvvəl sizə xoş bir xəbər vermək istəyirəm. P.Makulu.
|
CƏLLAD (ID - 5883)is. [ər.] 1. Ölüm hökmünü icra edən adam. [Xan] cəllad çağırıb əmr elədi ki, Alı kişinin boynunu vursun. “Koroğlu”. ..Başım cəllad əlində; Dilim səni haraylar. (Bayatı).
məc. Qaniçən, qəddar, mərhəmətsiz adam. [Rəhim:]... |
CƏLLADLIQ (ID - 5884)is. Zalımlıq, qəddarlıq, amansızlıq, mərhəmətsizlik, yırtıcılıq. [Elxan:] Mən üzümə bir din qalxanı çəkib, cahangirlərin cəlladlığını qəbul edə bilmərəm. C.Cabbarlı.
|
CƏM (ID - 5885)is. [ər.] 1. Bir şeyin ümumi sayı, miqdarı, toplusu.
□ Cəm etmək (eləmək) - toplamaq, yığmaq. Xülasə, yoldaşlarımı biryerə cəm elədim və ağdamlılar kimi başladıq hesab görməyə. C.Məmmədquluzadə. Azacıq məvacibə qənaət... |
CƏMADAT (ID - 5886)is. [ər.] klas. Cansız təbiət. Əkin yeri iki qisim şeydən əmələ gəlib: birisi cansız şeydən, yəni cəmadatdan və birisi canlı şeydən, yəni heyvanat və nəbatatdan məxluq olan şeylərdən. (Qəzetlərdən).
|
CƏMADİYƏLAXİR (ID - 5887)is. [ər.] Ərəb qəməri təqvimində altıncı ayın adı.
|
CƏMADİYƏLƏVVƏL (ID - 5888)is. [ər.] Ərəb qəməri təqvimində beşinci ayın adı.
|
CƏMADİYƏSSANİ (ID - 5889)bax cəmadiyəlaxir.
[Hacı Əli:] Dedim ki, yazır, cəmadiyəssani ayının 14-də şah məşrutənin hökmünü verib. P.Makulu. |
CƏMDƏK (ID - 5890)is. 1. Heyvan ölüsü, leş, cəsəd. Kənddən bir dənə biyar araba gətirib, qabanın cəmdəyini içinə yıxıb, özüm də üstündə yola düşdüm. Ə.Haqverdiyev. Yolun üstündə qoxumuş bir köpək cəmdəyi düşmüşdü. M.S.Ordubadi.
2.... |
CƏMDƏKYEYƏN (ID - 5891)is. Cəmdək, leş yeməklə dolanan yırtıcı quş.
|
CƏMƏN, CƏMİYYƏN (ID - 5892)zərf [ər.] köhn. Bütünlüklə, hamılıqla, hamısı bir yerdə, tamamilə. Mən girəndə cəmən durdular ayağa. C.Məmmədquluzadə. Karvan cəmiyyən, arvadlı-kişili məzarın ətrafına yığışıb tamaşa edirdilər. E.Sultanov.
|
CƏMİ (ID - 5893)is. [ər.] Bütün, hamı. [Mirzə Heydər:] Cəmi aləm [atama] rəhmət oxuyur. Ə.Haqverdiyev. Haşım.. az bir zamanda fəhləlikdən çıxıb Hacı Məhəmmədin cəmi işlərinə baxıcı oldu. B.Talıblı.
// Bütün, tamam. Səs əvvəl [Zeynalın]... |
CƏMİ-CÜMLƏTANI (ID - 5894)zərf Cəmisi, ancaq. O zaman bu kənddə cəmi-cümlətanı 15-20 tüstü var idi. S.Rəhimov. Ağsaqqallardan biri də cəmi-cümlətanı otuz yaşı olan Polad idi. S.Rəhman. [Rəşid:] [Bəyim xala] cəmicümlətanı iki kərə mənim suallarıma...
|
CƏMİSİ (ID - 5895)zərf Ancaq, yalnız, vur-tut. [Tahir] ikiotaqlı təzə mənzilində cəmisi bir həftə qalmışdı. M.Hüseyn. Hacı Səmsamın cəmisi üç kəndi vardı. P.Makulu.
|
CƏMİYYƏT (ID - 5896)is. [ər.] 1. Konkret tariximaddi həyat şəraiti ümumiliyi əsasında birləşmiş insan toplusu. İnsan cəmiyyəti. Cəmiyyətin inkişafı. Cəmiyyət tarixi. Cəmiyyət haqqında elm (cəmiyyətşünaslıq). - [Aşıq:] Sağ olun, əziz yoldaşlar,...
|
CƏMİYYƏTÇİ (ID - 5897)is. Cəmiyyət xadimi; cəmiyyəti, xalqı sevən, ona xidmət edən adam, ictimai xadim. Mirzə Fətəli bir ədib və bir şair olmaqdan daha artıq bir cəmiyyətçi, bir əməlpərvərdi. C.Cabbarlı.
|
CƏMİYYƏTÇİLİK (ID - 5898)is. Cəmiyyəti, xalqı sevmə, ona xidmət etmə.
|
CƏMİYYƏTDƏNQAÇAN (ID - 5899)sif. Adamlara isinişməyən, yaxmlaşa bilməyən, onlarla ünsiyyət bağlamayan, üns tutmayan. Cəmiyyətdənqaçan adam.
|
CƏMİYYƏTƏZİDD (ID - 5900)sif. Cəmiyyətə, cəmiyyətin mənafeyinə zidd olan, yabançı olan. Cəmiyyətəzidd hərəkət.
|
CƏMİYYƏTİ-XEYRİYYƏ (ID - 5901)bax xeyriyyə cəmiyyəti (“xeyriyyə”də).
|
CƏMİYYƏTPƏRƏST (ID - 5902)[ər. cəmiyyət və fars. pərəst] bax cəmiyyətçi.
|
CƏMİYYƏTPƏRƏSTLİK (ID - 5903)bax cəmiyyətçilik.
|
CƏMİYYƏTŞÜNAS (ID - 5904)is. [ər. cəmiyyət və fars. . ..şünas] Cəmiyyət elmləri mütəxəssisi. ..[Həyatı] dərindən və hərtərəfli öyrənib ümumiləşdirməli olan cəmiyyətşünas alimlərin, ilk növbədə iqtisadçıların qarşısına böyük və təxirəsalınmaz...
|
CƏMİYYƏTŞÜNASLIQ (ID - 5905)is. Cəmiyyət haqqındakı elmlərin məcmusu.
|
CƏMLƏMƏ (ID - 5906)“Cəmləmək”dən f.is.
|
CƏMLƏMƏK (ID - 5907) |
CƏMLƏNMƏ (ID - 5908)“Cəmlənmək”dən f.is.
|
CƏMLƏNMƏK (ID - 5909)f Bir yerə yığılmaq, bir yerə toplanmaq, bir yerdə mərkəzləşmək. [Ərəstunun] fikirləri yenə öz dastanı üzərində cəmləndi. S.Rəhimov. Bütün duyğularım gözümə cəmlənmişdi. Mir Cəlal.
|
CƏMLƏNMİŞ (ID - 5910)f.sif. Bir yerə toplanmış, bir yerə yığılmış, bir-birinin üstünə qoyulmuş. Prokuror mizin üstündə cəmlənmiş yetmiş iki min manatı [muzdura] göstərib rus dili ilə bir-iki söz dedi. S.M.Qənizadə.
|
CƏMLƏŞDİRMƏ (ID - 5911)“Cəmləşdirmək”dən f.is
|
CƏMLƏŞDİRMƏK (ID - 5912)f. Cəmləmək, mərkəzləşdirmək. Bütün diqqətini [Xəlil] bir nöqtədə cəmləşdirdi. M.Hüseyn. Qız dik Eyvazın gözlərinə baxır, sonra ani olaraq, ya kəndlərinə tamaşa edir, yaxud Qaratəpənin tapdaq yerlərinə nəzər salıb təkrar...
|
CƏMLƏŞMƏ (ID - 5913)“Cəmləşmək”dən f.is.
|
CƏMLƏŞMƏK (ID - 5914)f. Bir yerə toplanmaq, bir yerə yığılmaq, cəm olmaq. [Salman bəy:] Balam, sən də mən günlü, mən də sən günlü, sabah ertə dərdlilər cəmləşib. N.Vəzirov. Dəstə bir yerə cəmləşər, bir “ana ” seçərdi. H.Sarabski.
|
CƏNAB (ID - 5915)is. [ər.] 1. köhn. Görünüşündən cəmiyyətin imtiyazlı təbəqəsinə mənsub şəxsə oxşayan adam. Bir cənab içəri daxil oldu. Bu cənab kimdir?
// Ümumiyyətlə hörmət, sayğı məqamında işlədilir. Biz axund cənablarının... |
CƏNAZƏ (ID - 5916)is. [ər.] Kəfənə tutulmuş ölü; meyit. Həcər Mehdinin cənazəsi üstünə düşüb, göz yaşlarını bahar buludu kimi axıdır. “Qaçaq Nəbi”.
// Tabut. Müəllimənin cənazəsini qoymaq üçün Tərlan dərs otaqlarından birini... |
CƏNCƏL (ID - 5917)1. sif. Qarışıq, dolaşıq, davalı, qalmaqallı, şər. [Dilara Ağagülə:] Nə üçün bütün bu cəncəl işlərdə gərək həmişə sən iştirak eləyəsən? Ə.Məmmədxanlı. 'Fotoqraf.. özünü cəncəl işlərdən uzaq tuturdu.....
|
CƏNCƏLÇİ (ID - 5918)sif. Cəncəl salan, qalmaqal salan, cəncəl, böhtançı, fıtnəkar, cəncəl salmağı sevən, davakar. Çox cəncəlçi adamdır.
|
CƏNCƏLLİ (ID - 5919)sif. Davalı, dava-dalaşlı, qalmaqallı; çox qarışıq, çox dolaşıq, çox mübahisəli, başağrısına səbəb olan. Müqim bəy Cavanşir rütbəyə nə qədər susasa da, indiki zamanda bu rütbə ona daha çox cəncəlli görünürdü. S.Rəhimov.
... |
Bu səhifə dəfə baxılıb
Rus dili kursu
Tam məlumat...
Vakansiya - Rus bolmə üçün Riyaziyyat müəlimi
Tam məlumat...
İngilis dilini bizimlə öyrən
Tam məlumat...
......