İzahlı lüğət
UXAY (ID - 40516)nida. Məmnunluq, cana sinmə, xoşlanma hisslərini ifadə edir. [Təlxək əcinnə:] Uxay! Canıma yayıldı... Ə.Haqverdiyev. [Səttar:] Uxay deyib, tirtap ayaqlarımı uzatdım, amma gözümə yuxu getmədi. Ə.Əbülhəsən.
|
UKLAD (ID - 40517)is. Quruluş, sistem, qayda, üsul, forma.
|
UKRAYNACA (ID - 40518)sif və zərfUkxayna dilində. Ukraynaca-rusca lüğət. Ukraynaca danışmaq.
|
UKRAYNALI (ID - 40519)is. Ukraynanın əsas əhalisini təşkil edən Şərqi Slavyan xalqı və bu xalqa mənsub adam.
|
UQOR (ID - 40520)is. Mərkəzi və Şərqi Avropada, habelə Asiyanın şimal-qərbində yaşayan xalqlar.
|
UQRO-FİN (ID - 40521)bax fin-uqor.
|
ULAQ (ID - 40522)is. Yük və ya minik heyvanı. Ulaqları o tərəfdəki otluğa buraxıb gələn Yusif atasının yanında durdu. Ə.Abasov. // Eşşək. Əziziyəm, nə dəm var; Nə söhbət var, nə dəm var; Dəyirmana getməyə; Nə ulaq var, nə dən var. (Bayatı)....
|
ULAQÇI (ID - 40523)is. köhn. Keçmişdə: ulaqla yük daşıyan adam. Ulaqçı çuvalları ulağın üstünə atıb, heyvanın ombasından bir dəyənək endirib həyətdən çıxdı. C.Məmmədquluzadə.
|
ULAMA (ID - 40524)1. “Ulamaq”dan f.is.
2. İt, qurd və bəzi başqa heyvanların, habelə bayquşun çıxardığı sürəkli inilti səsi. Çaqqal ulaması. Uzaqdan canavarın ulaması eşidilir. - Oradan-buradan gecəquşlarının iniltiyə bənzər ulamaları... |
ULAMAQ (ID - 40525)f 1. Ulama səsi çıxarmaq. İt ulayır. Bayquş ulayır. - Dərələrdə ulardı çaqqallar; Zənn edərdin ki, bir çocuq ağlar. Səhhət. // Ulama səsinə bənzər səs çıxarmaq; vıyıldamaq, uvuldamaq. Ancaq quduz xəzri dəqiqə-dəqiqə ara...
|
ULAN (ID - 40526)is. [pol., əsli türkcədən] tar. Çar Rusiyası ordusunda və bəzi xarici ordularda yüngül süvari əsgəri, ya zabiti. Ulan polku.
Doğrudan da, nahar yeyilən kimi uzunbığlı və mahmızlı yerölçən Şmidt və kapitanispravnikin bu yaxınlarda... |
ULARTI (ID - 40527)is. Ulama səsi, ulama. Midhət.. bayquşların ulartısını eşitməməsi üçün öz zədəli maşınını .. düşmən qırıcısına elə vurdu ki, qulaqları dərhal batdı. Ə.Vəliyev.
|
ULAS (ID - 40528)is. bot. Tozağacı fəsiləsindən dağlıq yerlərdə bitən ağac; vələs. Ulas meşəsi. Uzun ulas ağacı öz kökündən qopub yerə gəlmişdi. S.Rəhimov.
|
ULAŞMA1 (ID - 40529)“Ulaşmaq1’dan f.is. Uzaqlardan ara-sıra canavar ulaşması eşidilir. Q.İlkin.
|
ULAŞMA2 (ID - 40530)“Ulaşmaq2”dan f.is.
|
ULAŞMAQ1 (ID - 40531)qarş. Ağız-ağıza verib ulamaq, hamı birdən ulamaq.
|
ULAŞMAQ2 (ID - 40532)f. Yetişmək, görüşmək, qovuşmaq. Vəfa qıl bir vəfadarə; Ulaşma hər biiqrarə; Mətain atma bazarə; Xəridar olmayan yerdə. M.V.Vidadi.
|
ULDUZ (ID - 40533)is. 1. Öz təbiəti etibarilə günəşə bənzəyən və gecələr göydə parıldayaraq nöqtə kimi görünən göy cismi. Göydə ulduzlar parlayır. - Uzaq üfüqdə dağlar qaralır, göydə tez-tez ulduz uçurdu. İ.Əfəndiyev. Birbirinə sığınan...
|
ULDUZAOXŞAR, ULDUZVARİ (ID - 40534)sif Ulduz şəklində olan. Ulduzvari nişan.
|
ULDUZLU (ID - 40535)sif. Ulduzlarla örtülü, ulduzlarla dolu, çoxlu ulduz olan. Ulduzlu göy. - Sərin və ulduzlu bir gecə idi. A.Şaiq. Ulduzlu ayaz gecə Muğanın üstünü almışdı. M.İbrahimov. // Üstündə ulduzaoxşar şəkil, ya naxışları, bəzəkləri...
|
ULDUZNİŞAN(LI) (ID - 40536)sif. Üstündə ulduz şəklində nişanı olan. Ulduznişan papaq. Ulduznişan bayraq. - indi Əşrəf də ulduznişan bir təyyarədə uçur(du). Mir Cəlal.
|
ULDUZŞƏKİLLİ (ID - 40537)bax ulduzaoxşar.
|
ULDUZU (ID - 40538)bax ulduzaoxşar. [Ananın]
yarıçılpaq vücuduna amansız qış gecəsi başqa bir don biçir, başqa bir örtü geyindirir, şaxtanın buz barmaqları ona ulduzu naxışlardan zərif bir libas toxuyur.. Ə.Məmmədxanlı. |
ULTİMATUM (ID - 40539)[lat. ultimatum] Dövlətlərarası münasibətlərdə: bir dövlətin başqa dövlətə verdiyi qəti tələb (ultimatumun mahiyyəti ondan ibarət olur ki, o heç bir mübahisə və etiraza yol vermir və irəli sürülən tələblər müəyyən müddət...
|
ULTRABƏNÖVŞƏYİ (ID - 40541)ultrabənövşəyi şüalar fiz. - gözlə görünməyən elektromaqnit şüaları. Ultrabənövşəyi şüalar gözlə görünməyən qısadalğalı şüalardır. R.Hüseynov.
|
ULTRAQISA (ID - 40542)f iz. Son dərəcə qısa. Boyu bir metrdən 10 metrədək olan dalğalar ultraqısa dalğalar adlanır.
|
ULTRAMİKROSKOP (ID - 40543) |
ULU (ID - 40544)sif. Çox böyük, ən böyük, böyük. Ulu divanlarda çəkilir adım; Ərşə bülənd oldu dadü fəryadım. Qurbani. Yenilməz bir xalqıq, əcdadı ulu; Qoruyur sinəmiz vətən mülkünü. Ə.Cəmil.
|
ULULUQ (ID - 40545)is. Böyüklük, əzəmətlilik, yüksəklik. Ululuq istərkən qulluq eylə; Ayaq birbir basarlar nərdibanə. Xətayi. [Məsmə:] Keçmişdə deyərdilər: - Nə hal ilədir; Nə mal ilədir; Fəqət ululuq; Kamal ilədir. Mir Cəlal.
|
ULUS (ID - 40546)is. qəd. El, oba, yurd, kənd. Vətənimdən, ulusumdan yad oldum; Yada salmaz qohum, qardaş, el məni. “Koroğlu” .
|
UMAC (ID - 40547)is. Ovulmuş undan bişirilən duru xörək və bu xörək üçün üstünə su səpilərək hazırlanan xəmir ovuntularının özü (xalq arasında adətən tərləmək üçün soyuq dəymiş adamlara verilir). [Ağa Kərim xan:] ..Haflama gürzə,...
|
UMACAQ (ID - 40548)is. Umulan, gözlənilən, könüldə tutulan, istənilən, intizarı çəkilən, ürəyindən keçən şey. [Vidadi:] Sən də qurtarmasan Vaqifi dardan; Yoxdur umacağım pərvərdigardan. S.Vurğun. [Qəhrəman] bilirdi ki, atasının ondan kənar...
|
UMACAŞI (ID - 40549)is. Umacdan bişirilən duru xörək; umac.
|
UMMAQ (ID - 40550)f Bir şeyi könlündən keçirmək, ürəyində tutmaq, olmasını istəmək, arzu etmək, ümid etmək. Uman yerdən küsərlər. (Məsəl). Bəşər nicat umur bayrağımızdan; Səadət açarı bizdədir ancaq. S.Rüstəm. Əvəzin oğlundan böyük...
|
UMSUQ (ID - 40551)sif Öz ümidində aldanmış; intizarı, gözləməsi, arzusu boşa çıxmış. □ Umsuq etmək - ümidini boşa çıxarmaq, aldatmaq, umsundurmaq. Umsuq etdin, məni qoydun avara; Dedim, yəqin bir şir, aslandı indi. “Qurbani” . Umsuq olmaq -...
|
UMSUNDURMA (ID - 40552)“Umsundurmaq”dan f.is.
|
UMSUNDURMAQ (ID - 40553)f . Ümidini boşa çıxarmaq, aldatmaq, umsuq etmək.
|
UMSUNMA (ID - 40554)“Umsunmaq”dan f.is.
|
UMSUNMAQ (ID - 40555)f . Ümidi boşa çıxmaq, aldanmaq, umsuq olmaq, gözü qalmaq, ümidində aldanmaq.
|
UMSUTMA (ID - 40556)“Umsutmaq”dan f.is.
|
UMSUTMAQ (ID - 40557)f . Umsuq etmək, umsuq qoymaq, ümidini boşa çıxarmaq; umsundurmaq.
|
UMU-KÜSÜ (ID - 40558)is. Umma, küsmə, incimə, şikayətlənmə, giley. Töhmətdən çox umuküsüyə bənzəyən bu sözləri deyərkən [Xanların] səsi titrədi. M.Hüseyn. Küçə dinmədi; Sükut etdi; Müdrik bir insan kimi; Sanki eşitmədi; Mənim umu-küsümü....
|
UMULMA (ID - 40559)“Umulmaq”dan f.is.
|
UMULMAQ (ID - 40560)“Ummaq”dan məch. Söylə, gözəllərin dodaqlarından; Bu oynaq gülüşlər umulmuşmudur? M.Müşfiq. □ Umulmadığı yerdən - gözlənilmədiyi halda. Bəzən əsla umulmayan yerdən; Nə qədər bəxtiyar olur insan. H.Cavid.
|
UMUZ (ID - 40561)is. Çiyin. [Zaman:] Mən tüfəngi umuzuma sıxaraq gedirdim. C.Cabbarlı. Yun şalını umuzundan alıb kreslonun söykənəcəyinə buraxdı. Ə.Əbülhəsən.
|
UMUZDURMA (ID - 40562)“Umuzdurmaq”dan f.is.
|
UMUZDURMAQ (ID - 40563)f . Umsuq etmək, umsutmaq.
|
UN (ID - 40564)is. 1. Taxıl bitkiləri dənlərinin toz halına salınmış məhsulu. Buğda unu. Qarğıdalı unu. Un çuvalı. - Bu dəfə on pud unun çörəyi gərək yapılaydı. C.Məmmədquluzadə. Havada buğda ununun qoxusu duyulurdu. İ.Əfəndiyev.
2.... |
UNİFİKASİYA (ID - 40565)[lat. unus - bir və facere etmək, yaratmaq] Ümumi bir qaydaya salma, hamısını bir şəklə, bir qaydaya salma. Orfoqrafiyanın unifıkasiyası.
|
UNİFORMA (ID - 40566)[fr.] Rəsmi paltar, geyim. ..Helli, ibrahim Fövzi də öz yavərləri ilə bərabər rəsmi və hərbi uniformada idi. M.S.Ordubadi. [Gənc] rus müəllimlərinə məxsus uniforma geymişdi. P.Makulu.
|
Bu səhifə dəfə baxılıb
Tarix fənni üzrə hazırlıq (Abituriyent və MİQ hazırlığı)
Tam məlumat...
LANGUAGEDOM-DA ŞAHMAT DƏRSLƏRİNƏ 10% ENDİRİM
Tam məlumat...
Coğrafiya hazırlığı (online - kursda)
Tam məlumat...
......