İzahlı lüğət

ŞÜŞƏ (ID - 38048)

is. 1. Kvarslı qumu əridib kimyəvi üsulla işləmək nəticəsində alınan sərt, şəffaf material. Şüşə istehsalı. Tutqun şüşə. Naxışlı şüşə. Şüşə zavodu. □ Şüşə kimi (tək) 1) öz parıltısı, şəffaflığı və s....

ŞÜŞƏBƏND (ID - 38049)

bax aynabənd. ..Sona xala şüşəbənd otaqda masaya süfrə salıb məni oraya təklif etdi. S.S.Axundov. Zeynal geniş bir şüşəbəndi keçib, yemək otağına girdi. S.Hüseyn.

ŞÜŞƏBƏNDLİ (ID - 38050)

bax aynabəndli. Qoca usta fikirli-fikirli, beş-altı pilləli daş pilləkənlə qalxıb şüşəbəndli balkona çıxdı. M.Hüseyn. iki tərəfinə yeni səliqə ilə balkonlu, eyvanlı, dik damlı, şüşəbəndli qəşəng evlər düzülmüş asfaltlı...

ŞÜŞƏCİK (ID - 38051)

is. Kiçik şüşə alət. Sınaq şüşəciyi. Mikroskop şüşəciyi.

ŞÜŞƏÇİ (ID - 38052)

is. 1. Şüşə sənayesi fəhləsi, şüşə istehsalı işçisi.
xüs. Ərgin şüşədən üfləmə yolu ilə müxtəlif qablar, fiqurlar və s. hazırlayan usta.
Bax şüşəsalan.

ŞÜŞƏÇİLİK (ID - 38053)

is. Şüşəsalanın işi, sənəti, peşəsi.

ŞÜŞƏKƏSƏN (ID - 38054)

sif. Şüşə kəsməyə məxsus. Şüşəkəsən alət. // İs. mənasında. Şüşəkəsənlə şüşələri kəsmək.

ŞÜŞƏKİ (ID - 38055)

is. məh. Rişxənd, ələsalma, arayaqoyma; masqara, fitəbasma. □ Şüşəkiyə basmaq (qoymaq) məh. - lağa qoyub gülmək, istehza etmək, araya qoymaq, ələ salmaq, fitə basmaq. ..Əgər buraya bir qəribin yolu düşsə, onu şüşəkiyə basacaqlar....

ŞÜŞƏLƏMƏ (ID - 38056)

“Şüşələmək”dən f.is.

ŞÜŞƏLƏMƏK (ID - 38057)

f Şüşə salmaq. Pəncərələri şüşələmək.

ŞÜŞƏLƏNMƏ (ID - 38058)

“Şüşələnmək”dən f.is.

ŞÜŞƏLƏNMƏK (ID - 38059)

f . Şüşə vurulmaq, şüşə salınmaq. Otağın işıq mənbəyi bircə qapı və bir də damdakı şüşələnmiş (f.sif.) balacapəncərəvari bir baca olduğundan otaq lazımi qədər işıq deyildi. T.Ş.Simurq.

ŞÜŞƏLƏŞDİRMƏ (ID - 38060)

“Şüşələşdirmək”dən f.i.s.

ŞÜŞƏLƏŞDİRMƏK (ID - 38061)

f . Əridib şüşə halına salmaq, şüşə kimi etmək. Qumu şüşələşdirmək.

ŞÜŞƏSALAN (ID - 38062)

is. Şüşə salmaqla məşğul olan adam; aynasalan, aynasaz, şüşəçi. [Məmməd Əliyev] yaxşı dülgər, səliqəli şüşəsalan, mahir daşyonan idi. Ə.Sadıq.
ŞÜŞƏSİLƏN, ŞÜŞƏTƏMİZLƏYƏN sif. Avtomobilin, nəqliyyat vasitələrinin...

ŞÜŞƏÜFÜRƏN (ID - 38063)

bax şüşəçi 2-ci mənada.

ŞÜŞƏVARİ (ID - 38064)

sif. Şüşəyəbənzər, şüşə kimi, şüşəyəoxşar. Şüşəvari cisim. Şüşəvari material. - Lava Yer üzərində tez soyuması nəticəsində tərkibinin bir qismi kristallaşır, digər qismi isə xırda kristallik və yaxud şüşəvari...

ŞÜŞƏYƏBƏNZƏR, ŞÜŞƏYƏOXŞAR (ID - 38065)

bax şüşəvari. Şüşəyəbənzər cisim.

ŞÜŞTƏR (ID - 38066)

is. [fars.] mus. Azərbaycan klassik muğamlarından birinin adı. Ələ aldı qavalı ol düxtər; Oxudu çəm-xəm ilə bir “Şüştər” . S.Ə.Şirvani. “Rast” , “Şur” , “Segah” , “Şüştər” , “Çargah” , “Bayatı-Şiraz”...

ŞÜTÜLLƏMƏ (ID - 38067)

“Şütülləmək”dən f.is.

ŞÜTÜLLƏMƏK (ID - 38068)

bax şütümək. Dağların başında bulud oynaşır; İlan kimi şütülləyir, dırmaşır. A.Səhhət.

ŞÜTÜMƏ (ID - 38069)

“Şütümək”dən f.is.

ŞÜTÜMƏK (ID - 38070)

f . Bərk qaçmaq, sürətlə getmək, bərk sürüb getmək, ötüb keçmək. ..Balaca Sabir şütüyüb, o tərəf-bu tərəfə qaçırdı. S.Rəhimov. Beş dəqiqədən sonra maşın Araz çayına doğru şütüdü. M.Hüseyn.

ŞÜUR (ID - 38071)

is. [ər.] 1. Dərrakə, anlaq, düşünmə; dərk etmə, anlama qabiliyyəti. □ Şüuru dolaşmaq - sözünü, işini, hərəkətini bilməmək; ağlı çaşmaq. [Alagöz] başını itirir, onun .. şüuru dolaşırdı. S.Rəhimov. Şüuruna çatmaq...

ŞÜURLANMA (ID - 38072)

“Şüurlanmaq”dan f.is.

ŞÜURLANMAQ (ID - 38073)

f Şüurlu olmaq, şüuru artmaq, daha şüurlu olmaq, ağıllanmaq.

ŞÜURLU (ID - 38074)

sif. Şüuru olan, anlaqlı, dərrakəli, düşüncəli, fəhmli, qanacaqlı. Şüurlu tələbə. Şüurlu uşaq. - [Süleyman:] Xeyr, bəy, Əsgər çox gözəl oğlandır, çox ağıllı, yaraşıqlı və çox da şüurlu oğlandır. Ü.Hacıbəyov....

ŞÜURLULUQ (ID - 38075)

is. Şüurlu olma, dərrakəsi olma; fəhmlilik, düşüncəlilik, dərrakəlilik.

ŞÜURSUZ (ID - 38076)

sif. 1. Şüuru olmayan; dərrakəsiz, fəhmsiz, düşüncəsiz, anlaqsız. Şüursuz adam. - [Səlimbəy:] ..Mənim qızım oynamaq bilsəydi, başına dolanardım. Amma nə etməli ki, atası kimi şüursuz (z.) çıxıb, ayaq atmağı da bilmir. S.S.Axundov....

ŞÜURSUZLUQ (ID - 38077)

is. 1. Dərrakəsizlik, fəhmsizlik, düşüncəsizlik, ağılsızlıq; qanacaqsızlıq. Bu adamın hərəkətləri şüursuzluğundan irəli gəlir.
2. Ağla, şüura uymayan hərəkət, düşüncəsiz; ağılsız iş. Şüursuzluq etmək.

ŞÜVƏ (ID - 38078)

bax şəvə. [Zalxa:] Ətin tökülsün, a kişi! O uzun, şüvə saqqala hayfın gəlmədi? S.Rəhman.

ŞÜVƏRƏ (ID - 38079)

şüvərəyə vermək dan. - öz hərəkəti ilə birini ağır, çıxılmaz, qorxulu vəziyyətə salmaq, ümidini puça çıxartmaq, aldatmaq, satmaq, ölümünə və yaxud bədbəxtliyinə səbəb olmaq.

ŞÜVƏRƏN (ID - 38080)

is. bot. Çəmənlərdə bitən, sarıləçəkli, buynuzşəkilli meyvələri xalq təbabətində dərman kimi istifadə edilən ikiillik bitki. Dəllək Usta Cəfər xəstənin başının üstünü kəsib qan aldı, Gülsüm xala da şüvərən bişirdi,...

ŞÜVÜL (ID - 38081)

is. Uzun, düz ağac. Bir gənc əlinə uzun, şüvül bir ağac - müvazinət ağacı (ləngər) alaraq, kəndirin üstündə rəqs edərdi. H.Sarabski.

ŞÜY (ID - 38082)

is. Cavan, nazik budaq, zoğ.

ŞÜYÜD (ID - 38083)

is. bot. Çətirlilər fəsiləsindən yeməli, ətirli bostan bitkisi. Tərkibində vitamin olan keşniş, şüyüd, tərxun kimi göyərtiləri, xörək bişirib hazırladıqdan sonra tökmək lazımdır. C.Nuriyev.

ŞÜYÜDPLOV (ID - 38084)

is. Düyüyə şüyüd qatılaraq bişirilən plov növü.

ŞVELLER (ID - 38085)

is. [alm.] P şəkilli yayma palaz tir.

ŞVERTBOT (ID - 38086)

is. [alm.] Birdorlu, yelkənli yüngül idman gəmisi.

Bu səhifə dəfə baxılıb

......